einde werd gemaakt door Elisabeth, die in 1558 de vrijheid van godsdienstuitoefening weer toeliet, ook aan de vreemdelingen, echter niet officieel dit recht bevestigde.
Eerst Jacobus in 1611, gaf officieel zijn goedkeuring, en sinds dien is dit recht nooit meer betwist. De Franschen zijn in den loop der tijden op eigen beenen gegaan, zoodat Austin Friars, het oude ruime kerkgebouw, dat uit de 13e eeuw dateert, slechts Hollandsche klanken binnen hare gewelven hoort.
In 1861 heeft een groote brand de kerk geteisterd, en na dien is er een nieuw dak op gemaakt. Verder is alles nog, zooals het vroeger was. De grafsteenen met oude Hollandsche familienamen zijn nog zeer goed leesbaar, en meermalen krijgt de kerkeraad brieven van Amerikanen, die trotsch op hunne Hollandsche voorouders, inlichtingen vragen over doop- en sterfregisters, waarin hun naam mocht voorkomen.
Terwijl er in Londen ook reeds voor 1550 veel Hollanders zich hadden gevestigd, waren er veel wevers naar het Oosten getrokken, in Norfolk vooral, in de plaatsen Norwich en Ipswich, zoodat daar zelfs een groote Hollandsche gemeente verrees met twee predikanten.
Langzamerhand zijn die families geheel verengelscht, en daar er geen nieuwe aanvulling kwam, is die gemeente uitgestorven. Er is nog een klein fondsje, dat door den predikant van Londen wordt beheerd, met behulp van den Norwicher secretaris, z.g. kerkeraadslid. Hieruit worden nog eenige weduwen, die hun Holl. afkomst kunnen bewijzen, onderhouden, terwijl de kerk in huur is gegeven aan de stad Norwich, met het recht er eens per jaar een godsdienstoefening te kunnen houden.
Dit heeft plaats, meestal in Juni. De Holl. predikant van Londen gaat er heen, preekt in 't Hollandsch zeer kort, daar de bijeengeroepen afstammelingen er niets van verstaan - en geeft dadelijk daarna de preek in 't Engelsch ten gehoore.
Den volgenden dag is er kerkeraadsvergadering, en worden de ‘belangen’ der gemeente besproken!
Hield men niet deze godsdienstoefening, dan zou het fondsje waarschijnlijk aan de Engelsche kroon komen - wat niet noodig wordt gevonden, terwijl er nu nog van geholpen wordt.
Voor uitsterven van de Holl. gemeente te Londen is geen gevaar, daar er iederen dag nieuwe leden aankomen.
De bezwaren voor den kerkgang zijn wel grooter dan in Holland - daar wij met treinen naar de kerk moeten - maar het spreekt tot het vaderlandsche hart over de intiemste dingen van 't leven te hooren getuigen in eigen moedertaal en in eigen geliefden vorm.
Over de ‘almshouses’ die de kerk heeft, schrijf ik van 't zomer eens, als onze vacantiekolonie er weer joelt en dartelt!
Nu nog iets over Paschen.
De paascheieren liggen nog voor alle winkels. Het ei wordt hier gevuld met alle mogelijke cadeaux, en als ‘eastergift’ aan jong en oud gezonden. Van kleine toys af, tot de mooiste bijouterieën zijn er in verborgen, juist als op Xmas in de crackers. Ook stuurt men ‘eastercards’ rond aan vrienden, wat echter lang niet zoo algemeen is als de Xmas-card.
Na ‘Eastermonday’ zijn de meeste badplaatsen geopend, d.w.z., b.v. in Ilfracombe, waar ik dit schrijf, begint de muziek te spelen, en de coach te rijden.
Aardig gezicht, die ouderwetsche coach, met de hooge zitplaatsen, en de koetsiers in roode livrei, de postillon met langen hoorn!
En wat zoo'n koetsier al niet vertelt, op z'n tocht! We kwamen van Ilfracombe naar Lynton voorbij het schilderachtige Combmartin en dadelijk wees de vriend ons er op met betrekking tot Marie Corelli's boek ‘The mighty Atom’, dat over deze streken handelt.
En hoe natuurlijk komt het je voor, dat een schrijfster als zij, aangetrokken en geïmpressioneerd door de machtige natuur van 't schoone en stoute, tevens liefelijke Devonshire, het als entourage neemt voor haar fantasie.
In Clovelly, het typische dorpje, bestaande uit eene nauwe stijgende straat, aan zee, tusschen hooge rotsen, werd ons ‘The new Inn’ gewezen, waar zooals een Amerikaan me vertelde, het meisje woont, door Marie Corelli in dit boek naar haar zeggen beschreven, als ‘The horrible creature’ met geverfd, vreemd haar. - De historie zegt, dat dit meisje een aanklacht tegen de schrijfster heeft ingediend, zoodat zij, toen er bewezen was, dat ze haar haar niet verfde, £ 500 is f 6000 schadevergoeding heeft ontvangen! Ik durf niet instaan voor de waarheid van het verhaal, want noch het bewuste boek heb ik gelezen, noch het meisje gesproken. Ik heb haar alleen gezien, terwijl men zegt, dat ze nu
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd