|
| |
wo men deme richtere de huet aff toch dar vmme dat he vnrechte richtet hadde:.
ID was een keyser de settede een gesette by deme leuende dat alle richtere scholden recht richten. Id geschach dat een richter gaue nam vnde nicht recht richtede. dat quam vor den keyser. He geboet drade synen deenren dat se em de huut aff toghen vnde heet de huut vullen vnde leeth de setten an de stede dar de richtere sitten scholden. Dar vmme dat alle syne nakomelinge dar an dachten vnde dar na neen valsch ordel geuen. Des hadde de rychter eenen sone den makede de keyser richter in des vaders steede vnde sprak to em. Du sittest vp dynes vader huut. richte rechte. Wyl dy iemant gud gheuen dattu vnrechte ordel deyst. Bedencke an dinen vader.
DEsse keyser is vnse here Ihesus Cristus de heft gesettet recht gerichte. De richter de vnrecht heft gherichtet, is de minsche de dorliken leuet vnde na lust synes lyues wyl de to deme ewigen leuen kamen so se he dat he | |
| |
in rechter ruwe gheue hut vmme hut als Iob secht. Alle dattu heuest dat gyff vmme dine sele. De hut des vaders is dat angedenken des marterer gades Des schone wen du vnrecht wult richten in diner sele vnde der lust wult na volghen, Bedencke an syne truwe vnde richte na den gebaden des rechten gades.
MEn lest van eenen koninghe de begerde vor allen dyngen to wetende des minschen natur. In deme koninkrike was een gantz wijsz meyster. dorch den vele heren vnde stede worden gerichtet. Dar na sande de konink vnde vraghede ene in wes hende een mynsche were. He sprak een mynsche is gantz arm, vnde schal arbeyden alle daghe de wyle he vp eerden ys na der selicheyt beschouwet dat anbegin, dat middel vnde dat ende als Iob sprikt. De mynsche van eener vrouwen gebaren leuet ene korte tijd, vnde wert myt mannigherhande liden vervullet. De konnink sprak ik wyl dy veer dinge vragen, richtestu de wol vth so wyl yck dy eren grotliken, De erste vrage is. Wat is de minsche. De ander weme is een mynsche gelik, de drudde, War is de mynsche. De veerde mit wat gheselle wonet de minsche? De meyster sprak here to der eersten vrage spreke yk. De mynsche is een hantuestinghe vnde een aneuanck des dodes vnde een gast an der stede. vnde is een wechvallende de vor syk gaet vnde mit nener sterke dem dode vntlopen mach. He is een gast vnde syner is drade vorgheten. He ylet nacht vnde dach to deme dode. Hijr van so besorge dy myt dogheden vnde myt ander ghuden werken vppe de vart. Tho der anderen vraghe spreeke yck also. De mynsche ys ghelick eeneme ghevroren ijse. | |
| |
He ys ok gelyk deme douwe de van der sunnen vergaet. He is ok gelyk der vrucht des bomes de van enen kleynen wormekyn wert ghesteken dat se van deme bome velt. Also is de mynsche in syner ioghet vnde verderuet drade an deme oldere. To der drudden vrage wor he sy, dar to spreke yk in mannigherhande strijde. He strydet wedder den duuel, wedder de werlt, wedder syn eegene vleysch, wol deme de dar seeghe vechtet. To der lesten vrage, mit wat geselschop de mynsche leuet. Dar spreeke yk to mit seuen ghesellen leuet he stedes, dat is hungher vnde dorst, hitte vnde vrost tracheyt, krankheyt, vnde de doet de syn gheselschop. gedenke dat nicht hijr to blyuen is vnde bouwe vp dat ewighe leuent. Stride wedder den duuel mit dat betrachtent des lydendes gades. Wedder de werlt stride vnde bedenke eer ende, vnde der werlt bose loen wedder din eygene vleysch strijde mit gedanken der ewygen vordomnysse
ID was een konnink eddel vnde ryke vnde wijs vnde hadde ene schone vrouwe, de hadde nicht rechte truwe to em, vnde teelede dre sones myt anderen mannen vnde me sprak doch se weren des konninghes sones, De suluen sones weren deme heren wedder sportich mit alle synen ghebeeden. Id geschach dat de vrouwe vntfynk van deme koninghe eenen sone dat was de veerde sone Dusse sones worden mit een ander vp getoghen beth se to eeren daghen weren vullenkomen, De konink gink en aff van dodes wegen. De iunghelynge begunden to krigen welke de konnynck worde in des vaders stede. Do hadde de konnynk by synen leuende en eenen raetgheuer ghegeuen de was wijs vnde klock to deme quemen se alle | |
| |
veere wo de se vth richtede dat wolden se stede holden, De olde ratgeuer sprak gy scholen den koninck binden also doet vmme eenen boem vnde iuwer yslik neme enen bagen vnde enen pijl welker de deme herten alder negest schut de schal konnynck syn. Id geschach dat eene schoet deme doden in de rechteren hand. De ander in den mund. De drudde dorch dat herte een ysliker meende he hadde recht to deme ryke. De veerde sone do he sach synen vader also vor seret, do veel he hynder syk vnde schryede min vader, we my god hefft my behodet dat ik dy leuendich an deme lyue nycht hebbe gedaen yd geschut ock doet nycht, we my ok alle dusse werlt dar vmme geue. Drade sprack do de olde wyse raetgheuer dusse is konninck vnde quemen man vnde vrouwen vnde verhouen ene to enen konynge. De ander dre vordreuen see vth deme konninckryke vnde beroueden se aller eeren vnde gudes
DEsse konnynk is vnse leue here Ihesus Cristus de hefft ghetruwet de mynslyke natur. Hijr van synd gebaren dre vnechte soens. Ioden. Heyden vnde de verkerers des gelouen. Dusse dre soens hebben gheschoten in des konnynghes lyff mannychuoldychlyken. Men de veerde son synd de guden Crystene de moghen wedder de ere gades nicht doen vnde waren syck vor den doet sunden. Men de bosen Crystene crucighen den almechtighen god anderwerue. Also de hillige noethulper Sunte paulus sprikt. dar vmme wert de gude Cristene een erue des rykes vnde de anderen werden alle verdreuen vnde vth gescheden van der geselchop der leefflyken vterwelden gades
| |
| |
wo de keiser Titus makede een gesette dat me scholde vyren sines sones geborth alle weken enen dach vnde stunt een bilde middene in de stad dat sede id alle na we dat brak vnde de smit Voca de kumpt vnde drouwede deme bilde mit eenen hamere wente he en wolde des gesettes nicht holden
TYtus de keyser regnerde to Rome in der stadt, de dede een ghesette dat me synes eersten geboren sons gebort alle weken enen dach scholde vijren, vnde we dat breke den scholde men doden. Do he nu dat gesette vulvorde Do sande he na den wysen meyster Uirgilius vnde sprak Ik hebbe een sodane gesette ghedan, vnde yd mochte hemelyken vake dar wedder ghescheen, make mit dynre kunst dat yk gewar werde we daer wedder deyt hemelyck edder apenbaer. Uirgilius de sprak yd schal drade gescheen, vnde makede ene sule myddene in de stad vnde een bylde dar vp, dat sede alle dage de sunde de geschegen vnde sunderliken we wedder des keysers both hadde ghedaen, des was in der stad een smyt de hete voca de arbeydede vp den suluen dach also vp enen anderen dach ¶ Eenes nachtes do lach he an synen bedde vnde gedachte wo also vele lude verderuet worden van der apenbaringe dat dat bylde hadde gedan wedder de dat both nicht en helden, vnde do yd morghen ward he gink to der sule vnde sprak to deme bylde Also sint vele lude verdoruen van dinen klappen so du heffst ghedaen, yk geloue meldestu my, din houet to sla yk di vnde hadde enen groten hamer in der hand. do he dat | |
| |
ghespraken hadde, do gynck he wedder tho huus, Do yd nu was vmme de prime tijd, do sande de keyser synen baden hen tho deme bylde dat yd em apenbaerde we wedder dat gheboth hadde ghedaen. Do sprack dat bylde tho deme baden, Seet wat an mineme vorhouede gheschreuen steyt. Do seeghen se dree dynghe vor deme vorhouede gheschreuen. Dat erste sprak. de tijd vorkeret syk, de minschen beeteren syk nicht. we de warheyt secht den wyl me dat houet tho slaen. Gad hen vnde segghet dat iuwen heren wat ghy gheseen vnde ghelesen hebben. De keyser heeth syck syne riddere wapenen, vnde dat se tho der sule gynghen vnde vragheden we dat drouwen ghedaen hadde, vnde boeth en van weme see des ghewar worden den scholden se vanghen vnde deme keyser antworden. De riddere quemen tho deme bylde vnde seeden des keysers meenynghe. Do sprack dat bylde wedder to en ghaet to Uoca deme smede de hefft alle wege des keysers both auer treeden vnde hefft my ghedrouwet. Drade vynghen see den smyt vnde antworden ene deme keyser. De keyser sprack war vmme hestu de ghesette auer treeden wo darstu dat doen? He sprak here ik moet alle daghe achte penninge hebben de kan ik ane arbeyden nicht ghewinnen dar vmme en kan ik de ghesette nicht geholden. De keyser sprak war vmme motestu alle dage viij penninge hebben. he sprak alle daghe moet ik ij penninge hebben de ik gelenet hebbe in miner iogent vnde ij de ik leene minen sone, ij vorlese ik vnde ij penninge vortere ik. de keyser sprak segge mi dat beth He sprak vernemet my, ik moet mynen vader alle daghe twe penninghe gheuen de yk vorteerde alse yck iunck was do he my toch, nu ys he olt vnde cranck | |
| |
geworden nu ys yd billike dat ik em wedder to staden kame Item twe pennynge leende yk myneme sone de vorteert he to der schole, vnde wen ik nicht meer arbeyden konde dat he se my wedder geue Also ik minen vader nu do Item twe penninghe vorlese yk de gan alle dage vp mine vrouwe de is my wedder in allen saken vnde deyt dat mit wreuel mode edder mit boser kundicheyt vnde mit droghen ghebeerden De burgen twe penninge moet yk vorteren De keyser sprak wol vnde wijsliken hefstu dy verantwort, kere hen vnde arbeyde vort meer vrolik, drade dar na starff de keyser vnde de smyt Uoca ward gekaren to eneme keyser van synre wijsheyt wegen, vnde rychtede dat konynkryke wijsliken vnde wol vth Wor me dussen keyser malet vnder anderen keiseren dede doet syn so malet me achte penninge bauen syn houet
DEsse keyser is de hemmelsche vader de hefft gebaden vnde to ener sette gegeuen dat me sines eynigen geborn sones sinen ghebortliken dach schal vijren vnde in eeren holden, dat is de sondach vnde andere vijrdage van der Cristenheyt vp gesath, men vp de suluen dage so begheyt me nu meer oeuels wen gudes Uirgilius dat ys de hillighe gheest de apenbaret dorch den prediker de auer treeden dat geboth gades, de mach wol spreeken de tijd verkeert syk vnde de mynsche de de warheyt secht de wert vnwert, voca de smyt dat is een gud cristen de is schuldich gade deme vadere twe penninghe dat is rechte leue hefft he vns voreeniget mit deme dode synes eengeboren sones Ere schole wy em segghen wen alle dynk synt dorch en geschapen, wy scholen ok deme sone twe penninge | |
| |
lenen, dat is de sone dar van Ysaias sprikt Een cleine kynd is vns geboren vnde een sone is vns gegeuen. Also gyff em twe penninge, dat is de gude wille vnde vulherdicheyt mit guden werken. Dyt spare yegen em hijr nycht de wyle du byst in dusseme yamer dale so sick lyff vnde sele scheydet so werden de penninge wedder gegeuen in noeth vnde in troste dyner sele so vake alle dorheyt dusser werlt laet. Denke he sprickt in dem Ewangelio hundertwerue wert id iw wedder gegeuen, vnde besittet dar to dat ewyge leuent. Dencke dat hijr na ys tijd de nummer ende nympt. Item twe penninge verlese wy vpp vnsen lyue dat is de vrouwe de is alle weghe wedder den geest, vnde wedder dat ewich is. Dusse twe penninge synd bose vnde dorlike danken vnde werke. O we de penninge verlese wi gantzliken, vnde twe penninge vortere wy alle daghe wen wy synd gude cristene vnde hebben rechte leue to gade vnde to vnseme enenen mynschen. De penninge sind noetdrofft alle den de beholden schollen werden. soke wo du de pennynge vyndest, merke de wort Cristi hebbe got leef van gantzeme herten. Dynen euenen mynschen na dyner selen heyl als dy suluen
ID was een keiser de hadde dre dochter wol gestalt vnde schamich vnde dogentryk. de vertruwede he vnde gaff se dren Hertogen. Id gheschach dat de dre hertoghen alle eens iars storuen. Do de keyser dat vernam, do wolde he se anderwerff besorgen vnde sande na der eersten dochter vnde begeerde van eer dat se wolde enen anderen man neemen. Se sprack here vnde vader des en do yk nicht vnde segge iuw war vmme scholde yk eenen anderen man nemen so | |
| |
moste ik ene also leeff hebben also den ersten edder myn edder meer, dat en mach nicht bestaen, wente he heft mine luttericheyt vnde kuscheyt also bewaert, dat ik neenen man na em also leeff mochte hebben. hadde ik ene myn leeff dat were wedder myne eere vnde tucht hadde yck ene meer leeff wen den eersten dat were noch boser, hedde yck eene men een weynich leeff so en were nycht rechte leue vnde truwe twischen em vnde my. Hijr vmme so en wyl yck neenen man meer. Drade dar na sande de konink to der anderen dochter vnde meende ok se scholde ok enen anderen man nemen. Se sprak here vnde vader des en do ik nicht, vnde segge iw war vmme, Neme yk enen anderen man dat dede yk io dorch sterke edder dorch schone edder dorch rykedom. Rikedom en darf yk nicht wente yk gudes ghenoch hebbe noch starke, wente ghy vnde myn vrunde synd so starck vnde so mechtich dat ik werde beschermet vor den vnrechten Neme yk en ok van schone des en do yk nicht wente min ogen segen ny schoner man wen de nu doet is, hijr vmme leue vader vnde here so wil ik nenen anderen man. He sande na der drudden dochter vnde begerde dat se wolde enen anderen man neemen. Se sprack here vnde vader des byn yk vnwillich vnde wyl es nicht doen vnde segge iw war vmme. Neme ick enen anderen man de neme my io dorch min guet edder dorch mine schone. dede he yd denne dorch min guet wen dar dat guet aff gynghe so gynge denne de leue twyschen vns ock aff. Deyt he yd denne dorch myne schone. yk bin doch nicht schone, Ok so spreeken de hilligen leerer wen vrouwe vnde man myt der hillighen Ee vereynighet werden so ys yd een lyff vnde twee selen dat is my noch in mineme sinne dat ik in mines | |
| |
mannes dodes gebeynte in vertruwynge noch vereynighet byn, yk en wyl nenen man meer dat sy iuw wille vnde genade. Do de konink dusse rede horde van en allen dren, Do begerde he nycht mer dat se manne nemen vnde leeth se in eer guden meninge bliuen
DEsse keyser is god, de dochter is dat bylde der selen, dar vmme luchtet dat bylde der hilligen dreuoldicheyt de synt verderuet dren mannen der werlt des duuels vnde des vleysches synd de dy doden. Dorch dat verderuene Cristi so laet dy sodane nycht meer getruwen kere dy to deme de dar ewich is,
ID weren to Rome veer arsten wol gheleret, vnder den was de iungeste de alder luckafftygeste so dat nemant den anderen achtede. een yslick quam vmme hulpe vnde raet to em. Des en wunnen de dre andere nycht vnde hadden vygentschafft mit em vnde worden to rade wo se yd dar to brochten dat me nenen louen meer an em en hadde. Do sprack ene van den dren volget mynen raeth so wyl yk ene dar to bryngen dat he vnwert wert aller werlt, de anderen laueden em to volgen. He sprak id is een hertoge auer iij myle van hijr den arzedyet he. vnde rijt alle weeke to em, so scholle wy vns delen vnde schollen io eene myle van dem anderen syn vnde schollen em vp deme wege begegenen vnde schollen spreken he hebbe apenbar tekene dat he vthsettisch sy gheworden so vorschrecket he also ser dat he em dat so na nemen schal dat he suluen vthsettisch wert so en wert he vns nicht meer donde mit siner kunst. dyt geschach dat se id deden. Enes dages do he wolde riden to deme hertogen, vnde do se dat alle vaste hadden vnde spreken, do vorschrak he also oeuel dat he vtsettysch waerd | |
| |
eer he to deme heren quam.
BY den dren arsten de den veerden vthsettysch makeden, ys vns to merkende dre sware sunde houart des leuens, begerte der ogen vnde bekorynge des lyues edder vorstat by en den duuel, de werlt vnde dat vleysch dat synd arsten der bosen vnde verderuen de mynschen an liue vnde an sele. De gude arste is een iewelk gud cristen vnde een godlyker prelate vnde een truwe geleerder vnde bichtiger de schal dy gesund maken an der seele myt worden vnde werken. Men dat gheschut leyder vake dat de suluen van erer gutlicheyt werden vtsettisch Se verkopen dat hillighe sacramente vnde besitten gades gaue myt symonie dat is geystlick woker de boser is wen woker, wente eneme bosen bylde volget mannich minsche vnde werden leyder mit en vtsettisch.
|
|
Auteursrechtvrij