Historie van Floris ende Blancefleur

Hoe Floris oorlof nam aen vader ende moeder, ende de reyse aen nam om Blanchefleur te soecken.
[Het vijfde capittel.]

ALs Floris nu alle de waerheyt ghehoort hadde, soo ginck hy na zijnen vader ende seyde: Vader u sal believen my nu oorlof te gheven, om Blanchefleur te soecken, want ick geen ruste hebben en sal, voor al eer ick haer gevonden en hebbe. Doen wert de coninck bedroeft ende vloeckte den dach inden welcken men haer vercochte, ende hadde Blanchefleur wel x. pont dierder willen wedercoopen, dan sy vercocht was, hadde hyse weder weten te crijgen. Ende

[p. 21]

seyde: Floris mijn sone blijft by my, ick sal u bestellen¹⁾ een schoon wijf van edelen gheslachte, die met eeren de croon dragen mach. Doen seyde Floris: Alsoo niet mijn lieve heer ende vader, daer en leeft gheen vrouwe ter werelt die ick beminne dan Blanchefleur, daerom salt u believen my oorlof te geven. Doen sprack de coninck: Dewyl ghy immers wech reysen wildt, soo sal ick u gheven al dat u van noode sal zijn, van cleederen, peerden, knechten ende gelt. Waer op Floris antwoorde: Heer vader het dunct my best dat ick reyse gelijc een coopman die coopen en vercopen wil, twaelf muylen sullen voor my gaen, de dry salmen laden met goede²⁾, ander dry met gemunte penninghen, ende noch twee met goede cleederen van zijden, fluweel ende scharlaken, ende de ander vier sullen dragen bont werck, wit ende grau. Ende totten muylen suldy my doen thien byloopers, ende dan suldy my gheven twaelf schiltknechten die my bewaren, ende een van uwen drossaten, ende eenen camerlinck die seer wijs is, ende ooc de twee cooplieden die haer vercochten, want de selve best sullen weten waer syse mochten soecken. Ende ist dan dat ickse vinde, ende met schatte coopen mach, dat sal ick u ontbieden, ende dan blijdelijck wederkeeren te lande. Als Floris aldus ghesproken hadde, wert zijnen vader seer weenende, ende dede bereyden al dat hy begheerde. Ende gaf hem een tellenaer met costelijcken ghesmijde³⁾ seer rijckelijck geciert. Op desen tellenaer dede hy zijnen sone sitten, ende dede hem twee vergulde sporen aendoen. Doen gaf hem zijn moeder een gouden rinc met eenen steen, daer sy wonder af seyde ende beval hem dat hy dien altoos by hem houden soude, want so lange als ghy den rinck over u hebt, soo en dorfdy niet sorghen voor beesten, voor water noch vuur, u en mach

1) Bezorgen

2) Lees: goude

3) Met metaal versierd tuig

[p. 22]

niet beschadighen man noch wapen, ende die desen rinck by hem heeft sal vinden dat hy soeckt in gestadicheyt¹⁾.

Doe nam Floris den rinck ende stackse aen zijn vinger ende bedanckte zijn moeder van soo grooter giften. Dus heeft Floris ten lesten oorlof ghenomen, daer groote droefheyt om bedreven wert, bysonder van zijn vader ende moeder, die hem met bedruckter herten dicmael kusten, want sy en meynden hem niet meer te sien, gelijct ooc gebeurde, want sy hem daer na noyt meer en sagen. Aldus vertrock Floris om Blanchefleur te soecken, ende nam voor hem haer te vinden, oft altoos in eensaemheyt te leven, ende niet weder te keeren. Ende reysde met sijn geselschap nae Nicheen, daer de cooplieden met Blanchefleur voeren, alwaer sy in corter tijt met goeder avonturen quamen, ende namen herberghe tot eenen rijcken man daer van als²⁾ genoegh was tot hun behoef, soo datse daer goede ciere maeckten, maer Floris was al beswaert, peysende altoos op sijn soete lief, ende sadt aen de tafel ende adt, maer hy en wiste niet oft hy broodt oft vleesch ten monde stack, soo dattet de weerdinne ghewaer wert, ende seyde tot haren man: Heere en siet ghy niet hoe droeflijc dat desen joncheere sit, ende so dickwils versucht, sittende al in gepeysen. Al segghen sy dattet cooplieden zijn, my dunct dattet andere saken sijn die sy soecken. Ende de vrouwe seyde overluyt tot Floris: Joncheer ick heb wel ghemerckt dat ghy alle de maeltijt [lanck] hebt gegeten met swaren gepeysen, want ghy hebt seer luttel verteert ende gegheten. Ende en ghelijckt niet qualijck van wesen, zeden ende manieren, een seer schoone maget, die niet langhe geleden hier was, ende versuchte oock dicwils seer onsachte, ende sy noemde haer Blanchefleur, ende eens vermaende sy haers liefs dien sy minde, ende hiet Floris, om

1) Met volharding

2) Van alles

[p. 23]

den welcken sy vercocht werdt. Als Floris Blanchefleurs naem hoorde noemen, en gaf hy der vrouwen gheen antwoorde, so vol wert hem zijnen moet dat hy niet en wist wat hem was. Doen hy nu tot hem selven ghecomen was, dede hy langhen eenen schoonen vergulden cop, ende seyde totter vrouwen: Desen cop geve ick u om dat ghy my hebt geseydt de eerste nieumare van Blanchefleur, want ick niet en wiste waer ickse soecken soude, nu sal ickse volghen tot Babylonien, alwaer ghy segt datse ghetrocken is. De weerdinne bedancte Floris vander giften, ende Floris huerde een schip om na Babylonien te varen, ende bestelde alle zijn goet ende knechten daer in, ende seylden so langhe tot dat sy quamen voor een stadt geheeten Blandas. Ende als sy inde stadt gecomen waren, gingen sy ter herbergen tot eenen rijcken man aldaer sy wel getrackteert werden. Als Floris ter tafelen was gheseten, soo sat hy al en fantaseerde, peysende op zijn lief. 'T welck de weert merckende, seyde: Joncheer, waerom en maeckt ghy geen goede chiere, miscomt u yet? Maer Floris sweech stil. Doen seyde de weert tot Floris: Jonckheer ick moet u wat vertellen, om de fantazijen te verdrijven. Tis geleden eenen cleynen tijdt dat hier cooplieden waren eenen nacht, die ick meyne dat uyt Spaengnien quamen, ende brochten met hen een jonckvrouwe die u wel gelijck was, die van rouwe niet en mocht eten noch drincken, ende die by haer saten noemdense Blanchefleur. Doen seyde Floris: Heer weert weet ghy daer niet meer af te spreken [waer sy wilde reysen als sy van u schiet]? De weert seyde: Jonckheere sy trocken na Babylonien. Doen nam Floris eenen rooden scharlaken mantel, ende eenen schoonen nap, ende seyde: Heer weerdt neemt dese giften, die zijn u, ende daer suldy Blanchefleur danc af weten want sy mijn sinnen in haer bedwanck heeft.

[p. 24]

Des de weert seer blijde was, ende seyde: Godt laet u dijn lief sonder sorghe vercrijgen. Als sy alle geten¹⁾ hadden, soo ginghen sy te ruste, ende des smorghens weckte Floris zijnen camerlinck, hem bevelende dat hy het ander geselschap op roepen soude, op dat sy aen treyse waren²⁾. Doen gheleyde hem de weert buyten der stadt op den rechten pat, soo dat sy quamen aen een water dat hiet de Serie, daer een brugghe over lach, maer want hy peerden ende ander goet hadt, soo en mocht³⁾ hy over de brugge niet. So stont aen der brugghe eenen cypressen staeck daer hinck aen eenen yvorien horen, ende soo wie den veerman hebben wilde, die blies den horen, want over het water stont een plaetse ende hiet Montfolis. So nam Floris den horen ende blies datment tot Montfolis hoorde, ende de veerlieden quamen ende laden haer veerschepen, ende den meester quam met eenen boot, ende nam Floris inden boot. Als den meester Floris aldus bedroeft sach staen, sprack hy tot hem: Joncheer waer wildy varen, ende wat soeckt ghy in dit lant. Doen seyde Floris: Ghy siet dat wy cooplieden zijn, wy souden geerne te Babilonien zijn, maer tis nu te spade om voorder te reysen, en hebdy geen plaets binnen voor my ende voor mijn gheselschap ende voor ons peerden. Doen seyde de meester: Heere ick hebbe goede herberge, maer de oorsake dat ick u aensprack, sal ick u segghen. Ten is boven een vierendeel jaers niet geleden, dat hier een jonckvrouwe met my dus over voer die u seer gelijck was, ende die lieden hietense Blanchefleur. Als Floris van haer hoorde, geliet hy hem blijder, ende seyde: Waer voer sy doen sy van u schiet? Joncheer so ick vernomen heb so bleefse te Babilonien binnen. Ende Floris geliet hem doen blijdelijck, maer hy en gaf hem niet te kennen dat hy om Blanchefleur daer was gecomen, gelijck

1) Gegeten

2) Om weer op reis te gaan

3) Kon

[p. 25]

hy den anderen gedaen had. Aldus is Floris met zijn gheselschap dien nacht gebleven byden man ter herbergen, ende des smorgens bereyden sy hen alle om voort te reysen. Doen vraechde Floris den weert oft hy geenen goeden vrient en hadde te Babilonien binnen, diese herbergen soude ende hem behulpich en beradich zijn soude door sijnen wille. Doen seyde de weert: Ja ick, maer eer ghy te Babilonien comen sult, zoo comdy aen een groot ende wijt water daer een brugghe over leyt, ende daer suldy vinden eenen man aende brugghe die den tol ontfangt van de gene die daer overgaen willen, dien selven man is my groot vrient, ende heeft binnen der stadt huysen ende logys daer hy u wel herberghen sal, ende neemt mijnen rinck ende gheeft hem dien tot een teecken dat ick u aen hem seynde.