De historie vanden vier heemskinderen
(2005)–Anoniem Vier Heemskinderen, Vanden–
Auteursrechtelijk beschermd|
Regelnummers proza verbergen
| |
[pagina 207]
| |
Dat XXI capittel. Hoe Roelant die ghenoten seide dat hi tegen Reinout campen soude ende die genoten des nyet hebben en wouden ende waren daer toernich om. Ende hoe Roelant quam Reinout te velde om tegen hem te campen, mer die genoten benament, dattet niet en geschiede.1Als Roelant van Reinout gescheiden was, reet hij tot die genoten 2wederom, ende Reinout reet met haesten nae Montalbaen mit 3sijn swager. Ende als Roelant bi die genoten quam, seide Ogier: 4‘Roelant, brengdi Yewijn gevaen, so doedi Reinout scande, ist 5dat ghy Yewijn binnen sinen lande hanget.’ ‘Swijcht,’ seide Roe-6lant tot Ogier, ‘dat di scande gheschien moet. Ende ic seg u, ghi 7heren, ghi moet in Vrancrijc rijden ende ic moet sonder lettenGa naar voetnoot7 8wederom tot Beurepaer varen.’ Doe seyde Ogier: ‘Ic hoer wel, 9Roelant wil een monic worden, want hi heeft berou van sijn mis-10daet, ende bidden den abt om vergiffenis.’ Roelant seide: ‘Swijch, 11du verwaten Ogier.’ Doe seide Ogier: ‘Tis tijt dat ic swijge, wantGa naar voetnoot11 12Roelant is gram.’Ga naar voetnoot12 13Doe seide bisscop Tulpijn: ‘Nu segt ons, edel ridder, waer biGa naar voetnoot13 14souden wi keren in Vrancrijc ende ghi sout hier bliven? Wat sou-15den wi tegen coninc Karel seggen waer ghy waert ende wat ghi 16deet ende waer omme ghi niet mede en quaemt? Want die waer-17heit soude hi van ons weten willen.’ Doe seide die ridder Roelant: 18‘Ic sal u die waeromme seggen: ic heb tegen Reynout een camp 19anghenomen om dat hi mi huden die verradenis dede ende nam 20mi Yewijn; daer om was ic toernich ende heb Reynout met verra-Ga naar voetnoot2021denis beleit.’ Als bisscop Tulpijn dese woerden hoerde, wert hi 22toernich ende seide: ‘Roelant, wat ramp hebdi gedaen! Hebdi 23Reinouts doot ghesworen, soe en moechdi selve niet ontgaen,’ 24sprac die bisscop Tulpijn. ‘Gi hebt een graci datmen u niet quet-Ga naar voetnoot24 | |
[pagina 208]
| |
25sen en mach als gi gewapent sijnt, met speren noch swairden. 26Mer Roelant, ic belove u bi mijn trouwe, wort Reinout verslegenGa naar voetnoot26 27van u, ghi en sulter niet na leven drie dagen, men sal u mede gra-28ven in die aerde.’ Ogier, dat horende, wasser seer blide om. Doe 29seide Ogier: ‘Ic bid Gode dat hi u bringe in Reinouts ghemoet, datGa naar voetnoot29 30gi proeven moecht zijn cracht. Ic weet wel, hij en geeft om u niet 31twe bonen.’ Doe seide Ritsaert van Noermandien: ‘Grave Roe-32lant, hebdi Reynouts doot gesworen, ic swere u bi mijn ridder-33scap, wert Reynout van u verslegen, ghi en sult nemmermeer 34wederkeren in Vranckrijc, wi sullen u bider kelen hanghen.’ Ende 35dit sworen de ander ghenoten mede. 36Als grave Roelant dese woerden vanden genoten hoerde, seide 37hi: ‘Nu staet mi te sorgen, want tegen u allen en can ic mi niet ver-38weren.’ Doe seide die vrome Dunay: ‘Roelant, doet minen raet.’ 39‘Wat soude ic doen?’ seide Roelant. ‘Ic hebbe Reinout mijn trou-40we gegheven dat ic tegen hem campen soude. Ic seg u, ic en liets 41niet om al Parijs.’ Doe seide Dunay: ‘Roelant, laet dese woerden 42bliven. Ic sal u raet gheven dat ghi u trouwe quijten sult tegenGa naar voetnoot42 43Reynout int crijt. Want als ghij int crijt sijt met Reinout ende den 44camp sult beginnen, so sullen wy comen riden met haesten. Ende 45ist dat Reynout dan vliet uten cryte, so sidi vry van uwer beloften 46dat ghi hem beloeft hebt. Ende ist dat hi ons dan niet en wil 47wiken, so sal hem evel geschien, want wi sullen hem vanghen 48ende voeren tot coninc Karel in Vrancrijc.’ Doe seide Roelant: 49‘Heer Dunay, gi hebt een valsch raet gegeven. Also helpe mi God, 50ick en sals niet doen. Ic sel alleen tegen hem vechten ende berech-Ga naar voetnoot5051ten mi selven.’ Also wi vinden bescreven, so bleven die woerden 52tusschen die genoten hier mede leggen, dat si daer of niet meer en 53spraken. 54Reinout die is met zijn swager so lange gereden dat si quamen | |
[pagina 209]
| |
55te Montalbaen. Ende als si daer waren, quamen hem te moet zijn 56broeders, de hem daer vriendelic ontfingen, ende daer nae quam 57de scone vrouwe Clarisse. Doe seide die vrouwe met een blide 58gesichte: ‘Dat loen u God, edel here.’ Voert seide Reinout: ‘Ghi 59heren, festeert ende sijt blide met Yewijn ende doet hem te ge-Ga naar voetnoot5960make. Ick moet wederkeren tot Beurepaer.’ Doe seyde Adelaert: 61‘Segtmi, broeder Reinout, wat suldi inden cloester doen?’ Rei-62nout seide: ‘Ic heb tegen Roelant een camp aengenomen dien ic 63volbrengen moet.’ Adelaert seide weder: ‘Wat hebdi gedaen? 64Hebdi gesworen Roelants doot? Dat mach ons comen tot groten 65scaden. En weet ghy niet datmen hem niet en mach quetsen met 66swaerden of speren als hi gewapent is?’ Doe seide Reynout: ‘Het 67vaer alst mach, ick en laet mijn trouwe niet.’ Als die vrouwe Cla-68risse dit hoerde, screyde si seer. Doe seide Maeldegijs: ‘Vrouwe, 69laet staen u screyen, want sal Reinout eer gecrighen, so moet hi 70striden tegen Rolant, de hem verradenis heeft angeseit. Hi sal 71daer varen ende ick sal hem altoes bi wesen.’ Doe seyde Adelaert: 72‘Gode ende u bevele ic dan mijn broeder.’ 73Aldus reet Reynout met haesten daer hi campen soude. Ende 74als hi sach dat hi quam bi Roelant, wranc hi sijn glavie in die 75aerde ende banter Beyert an ende ontwapende hem alte mael 76ende leide sijn harnas in sijn scilt. Dit ghedaen wesende, viel hi 77voir Roelant op sijn knien ende custe synen voet ende seide mit 78oetmoedige woerden: ‘Roelant neve, gi sijt ijmmer mijn bloet, icGa naar voetnoot78 79bid u vriendelic: wout u ghelieven dat gi mi helpen wout in mijnre 80eeren dat ic ter soenen quame tegen coninc Karel, ic woude u 81gaerne geven mijn goede ors Beiert.’ Als dit Roelant hoerde, seide 82hij: ‘Staet op, Reinout neve, ende vliet uut minen ogen dat ic u 83niet en sie of hore spreken. Ic bin hier gecomen om tegen u te 84campen om dat gi mi huden valschelic naemt uwen swagher. 85Daer om is die camp anghenomen. Ende nu wildi van soene spre-86ken?’ Doe seide Reinout met homoedige woerden: ‘En waent | |
[pagina 210]
| |
87niet, Roelant neve, dat ic dit doe doer blootheyt of vervaernis,Ga naar voetnoot87 88dese oetmoedicheit die ic u doe. Ic seg u inder waerheit, ic en ont-89saghe niet uwer vive, want waer ic ghewapent, ic soude de camp 90tegen u wel dorren bestaen.’ Doe seide Roelant: ‘Gaet, wapent u, 91neve.’ Doe ginc Reinout ende wapende hem mit haesten, ende als 92hi gewapent was, sat hi op Beiaert, hi hinck sijn scilt an sinen hals 93ende nam sijn spere in sijn hant. 94Als Roelant sach dat Reinout gewapent was, seide hi in hem 95selven: ‘Ic bid u, Gode van hemelrijc, dat ghi bewairt mijn neve 96Reynout, dat ick hem niet doer en steke mit mijnre spere.’ Als 97Rolant dit in hem selven geseit had, lieten si haer paerden te 98gader lopen ende staken malcander mit sulker crachten dat hair 99speren braken, ende Roelant viel mit sijn paert ter neder. Als Roe-100lant gevallen was, scaemde hij hem ende seyde tot Reinout: ‘Ghe-101benedijt, neve, soe moeti sijn. So helpe mi Onse Vrouwe, so swa-102ren steke en ontfinck ick nye van mijn leven van coningen of 103graven, waer ic ye quam in enigen striden.’ Distorie seit ons dat 104Roelant nye en vacht tegen so starcken man die hem vallen dede 105ende zijn ors mede. Doe nam Roelant sijn swaert Durendael in 106die hant ende ginc na zijn ors ende seide: ‘Valsce beeste, du sulste 107becopen den laster die du mi gedaen hebste, want du en moges 108niet verdragen dien steke van een kint.’ Mittien verhief Roelant 109zijn swaert ende woude Volentijne doden, mer Reinout seide: 110‘Wat wildi Volentijn witen? Het is een stom beest. Sloechdijt 111doot, so wairdi ymmer sot. Wat prijs soudi daer of hebben? DeGa naar voetnoot111 112Fransoysen hebben de manier dat si haer orssen luttel coren 113geven ende dat comt haer heren dicwil tot groten toren. Ic seg uGa naar voetnoot113 114inder waerheit, ic en doe Beiert geen coern meten, ic doet hemGa naar voetnoot114 115voerleggen also veel als hi eten mach.’ Doe seide Roelant: ‘Seker 116neve, gi segt waer.’ Mit dese woerden spranc Roelant op Volen- | |
[pagina 211]
| |
117tijn ende nam Durendael in die hant ende Reinout toech Floren-118bergen ende reden te gader met crachte. 119Dit versagen de genoten ende quamen staphans reden na hemGa naar voetnoot119 120luden. Reynout versach de genoten comen riden na hem toe. Doe 121seide Reynout: ‘Ghij hebt mi verraden, Roelant, quaet bastaert! 122Nu moet ic vlien, God geef di lachter!’ Mit dese woerden reet 123Reinout wech. Dye voerste van die genoten was Ogier, ende als 124Ogier tot Roelant quam, seide hij in spotte: ‘Roelant, u grote 125hoverdie heeft Reinout groote scande ghedaen in desen camp, 126doe ghi hem so sere staect mit uwen spere dat hi hem niet onthou-127den en mocht, hi en most vallen van Beiert.’ Roelant antwoerde 128met grammen moede: ‘Swijch, du quade scalc Ogier. Du moges 129wel soe veel spreken, ic sal den scade op di verhalen die mi Rey-130nout in desen camp gedaen heeft.’ ‘Nu wil ic swigen,’ seyde 131Ogier, ‘mer mi verwondert hoe Reinout soe stout was dat hy 132Roelant genaken dorst. Want had hi gheweest in Vaucoloen, 133menich Fransoys hadde tlijf behouden.’ Aldus bescampte Ogier 134Roelant. Als die genoten alle bi Roelant waren, overdrogen si dat 135si riden wouden na Parijs, dat welc si ter stont deden, ende Rey-136nout reet na Montalbaen. |
|