| |
| |
| |
Dat [XX]VII. ca. Hoe Maeldegijs ende Reinout met de kersten
Jherusalem beleyden ende Maeldeghijs doot bleef.
Hier en binnen quam hem nyemaer dat die Turcken Iherusalem
gewonnen hadden: des waren die Kersten seer droevich. Doe namen de Kersten
haren raet an Maeldegijs ende Reinout wat si best daden, swoer Maeldegijs dat
hi daer trecken soude ende niet van daen scheiden of daer doot bliven, hij en
had eerst gewonnen Iherusalem ende ons heren graf. Aldus voer Reinout ende
Maeldegijs met het volc dat si vergaderen mochten voer Iherusalem ende
beleydent ront om ende wachten de passagen dat hem geen hulp of secours comen
en mochte. Als dit die Sarrasinen sagen dat si aldus starckelic belegen waren.
reden si wt met al haer macht ende als die Kersten die Turcken wter stat sagen
comen met groot volc stelden si haer volc in ordinancien | |
| |
ende Maeldegijs reet voer in Turcksche heer ende Reinout liep besiden
sijn oem. ende sloegen in Turcksche heer ende doerbraken haer scaren ende
dodender soe veel dattet scheen onmogelic dat twe luyden so veel menschen
verslaen mochten. Ende als si aldus dat Turksche here gescoffiert hadden,
bleven si bijder stat om te sien ende te wachten of daer meer volcx wter stede
quaem ende als si niemant en vernamen, iaechden si die Turcken met crachte
binnen der stat ende aldus lagen si voer die stat een half iaer ende scoten met
groter nijt binnen die stat so dat si veel volcx ter aerden worpen. Die vander
stat schoten weder om so naerstelic dat si Maeldegijs gheraecten. ende viel
doot ter aerden, daer die kerstenen groten rou om hadden. Hier en binnen is den
Kerstenen hulp ende secours gecomen van Armenien ende Hongherien ende van
Anthiochien so dattet wel xxx dusent man was. Als dit die Sarrasinen vernamen
die binnen lagen, reden wt tegen die Kerstenen ende als die Kersten dit
vernamen stelden si hem in schoonder ordinancien ende deelden haer volc, ende
Reinout met zijn staf stelde hem selven aldervoerste om te wreecken den doot
van sinen oem Maeldegijs ende sloech so vreselic met die Kersten op die Turcken
dat si weder inder stat liepen. Als dit Reynout sach seide hi: ‘Ghi
heren, ic heb dicwijl in perikel mijns lijfs geweest ende menighe reyse
belegen, soe weet ic: sullen wi winnen dese stat, wi mostent anders an leggen
want alle die passagen, weghen ende poerten, mosten wi so nauwe wachten also
wel des nachts als des daechs, so dat hem geen hulp of secours van spise comen
en mach ende aldus sullen wi dese stat winnen ende anders niet.’ Desen
raet dochte den kerstenen goet ende deelden hair heer ende leiden voir elcke
| |
| |
poirt vi. dusent mannen wel voersien van harnas ende
als die Turcken sagen dat si dus starckelic weder beleyt waren, vervaerden si
hem seer. ende aenriepen haren God Mamet dat hijse helpen woude wter groter
noot, last ende verdriet dair si in waren want si meenden alle te sterven want
si weynich vitaelge hadden. Aldus sijn die capeteynen ende gemeenten voer den
soudaen ghecomen ende hebben geseit dat si liever hadden te sterven inden
strijde dan van honger: ‘daerom laet ons wtrijden met onser macht op die
Kerstenen doir die ere van Mamet ende Apollijn.’ Als die soudaen de
begheerte hoerde van sijn volc consenteerde hijt ende hiet dat si hem wapenden,
twelc terstont gedaen was. Ende die Turcken deden haer poerten ontsluten ende
reden wt met al haer macht, mer si en dorsten niet wt rijden daer Reynout lach
ende reden tot een ander poort wt daer een ander bataelge lach, daer si met
cracht op vielen ende die Kersten setten hem vromelic ter weer. ende sloegen
int heydensche heer met stouten moede ende versloegender veel ende veel gaven
dair hem gevangen. Als Reynout vernam dat die heyden wter stat gecomen waren
met al hair macht, sende hij hem die vi. dusent mannen ter hulpe ende Reynout
bleef alleen voer die poerte ende en wilder niet of scheyden. Die soudaen die
noch binnen der stede was, sach dat Reinout alleen voer die poert lach, so
wapende hi hem ende spande twe sporen aen sijn voet ende sat op een starc ors
ende reet ter poerten wt dair Reinout voir lach ende als Reinout den soudaen
teghen hem sach comen, hieten Reinout stille staen ende nam tpaert bij den toem
ende vraechde hem of hi Kersten of heiden waer. Die soudaen en antwoerde
Reinout niet mer hy stack sijn ors met sporen ende hadde gaerne ontreden.
| |
| |
Als Reinout dit sach sloech hi met sinen stave den
orsse op zijn hoeft dattet doot ter aerden viel. Doe de Sarrasinen dit sagen
die noch inder stat waren, riepen si luide: ‘Onse soudaen is doot.’
Als Reinout dat hoerde vanden Turcken dattet die soudaen was, spranc hi met
haesten toe ende sloech de hant an hem, segghende: ‘Heer soudaen, ghevet
u gevangen of ic slae u met minen stave doot.’ Doe seide die soudaen:
‘Genade ionchere. ic en wil tegen u niet vechten: ic wil mi gaerne
opgheven in uwen handen’ ende die hi bi hem had hiet hi dat si after
staen souden ende geven hem in handen van Reynout, dat si gaern deden. Ende
Reynout ginc met die soudaen daer die kersten vochten ende als si daer bi
quamen riep de soudaen tot zijn volc dat si of staen souden ende tvechten
laten, dat si terstont deden ende Reynout hiet die Kersten dat si mede after
staen souden, twelc terstont gedaen was. Doe riep Reinout die edelste vanden
kersten ende leverde hem den soudaen dien si in die stede brochten ende de
ander gevangen mede ende leidese in sekerheyt. Aldus wonnen die kersten in
Iherusalem met Gods hulpe. Als de soudaen dus gevangen was, bat hi den heren
oft hem gelieven woude dat si sijn luiden wilden laten thuis varen sonder te
mesdoen: hi wilde selven voer hem allen gevangen bliven ende beteren alle de
scaden die hi Kerstenrijc gedaen hadde. Als dit die soudaen beloefde, riep men
Reynout van Montalbaen. ende seide hem des soudaens meninge ende vraechden wat
hem hier goet in dochte. Als die vrome ridder Reinout dit hoerde, seide hi:
‘Gi heren, doeter mede dat u gelieft.’ Die heren horende den gonst.
ende goeden wille van Reynout lieten alle die Sarrasinen op die voerseide
condicien gaen ende hielden den soudaen gevanghen: aldus | |
| |
wert den soene gemaect tusschen den soudaen ende den Kersten heren. Als dit
gedaen was dochte Reynout te volbrengen dat hem die heremijt bevolen had, doe
hi van hem scheide: als dat hi weder comen soude als dat oerloge gedaen waer
tusschen die Kersten ende heyden; met desen gedachte is Reinout gegaen totten
patriarche van Iherusalem. ende viel voer hem op sijn knien ende badt hem dat
hi hem sijn sonde vergheven woude, twelc hi gaerne dede ende gaf hem oerlof.
Als Reinout dat hoerde was hi blide ende seide: ‘Lieve here, ic moet
weder keren tot minen lande overzee om te behouden dat ic beloeft hebbe.’
Met dese woerden nam Reinout oerlof ende int scheiden dat Reynout oerlof nam,
screydet al dat binnen den hove was ende waren droevich om sijn wech reisen.
Dit gedaen sijnde, ghinc Reynout te scepe ende hem geleide eerst die patriarch
voer alle de edelste vanden lande ende boden hem groten scat, daer Reynout hem
luyden seer of dancte en woudes niet; aldus geleyde men Reinout met groter eren
te scepe. Reynout te scepe wesende, haelde die scipper dat seyl op ende voeren
voir wi[n]de op Gods gewout so lange dat si landen in Baerlectoe. Ende als si
in der haven waren, badt Reynout den scipper dat hi hem te lande setten woude,
twelc die scipper gaerne dede. Reinout nam oerlof aen alle die in den scepe
waren ende bevalse te Gode. Doe wert de boet bereit ende voerden den vromen
ridder Reinout aen tlant ende Reinout nam oerlof aen die knechten. ende
danctese ende ghinc in de stat ende die knechten van hem scheidende, roeyden
weder an tscip. Reinout in die stede wesende verhoerde daer dat een camp
opgenomen was voir den mogenden coninc Karel in de | |
| |
stede
van Parijs. Als Reinout dat hoirde vraechde hi mit naersten wye die campenionen
wesen souden. dat wert hem geseit dattet wesen soude Gwelloen ende Reynouts
soen Amerijn, want Gwelloen hem op getegen hadde verradenis voer den coninc,
dat hi betugen woude mit Macharijs ende Galerant, Henric van Lyone ende
Pinabele een ridder stout. Reinout dit horende, wert wter maten droevich in hem
selven want hi wist wel dat dat alle verraders waren ende nochtans hadse die
coninc lief want si bedecten haer quaetheit met subtijlheit ende en gaven den
coninc nye goeden raet. Reynout dit overdenckende in sijn hert, nam hi op, dat
hi tot Parijs gaen soude ende seide in hem selven: ‘Ic bid u, o ghenadige
God, dat ghi mijn soen beraden wilt’ ende met desen gedachte ginc Reynout
met haesten so langhe dat hi te Parijs quam, daer hem nyemant en kende mer hij
hadde daer enen vrient daer hi toe ghinc, dien hi vraechde of hij niet vernomen
en had hoe alle dinc te wercke gegaen waer. Ende dese was veel tijt bijden
heren ende hi seide: ‘Ya ic, het opset vanden verradenis heb ic ghehoert.
Het is geboert’ seide hi tot Reinout ‘dat die coninc uwen soen
ontboden heeft, gehieten Amerijn ende gaf hem al tleen dat gi hadt ende is
voort metten coninc gebleven: dit benijden dese verraders. ende vergaderden bi
een ende sloten eenen valschen raet. Gwelloen seyde: ‘gi heren, ghi weet
wel dat wij dicke grote scade ghehadt hebben ende onse magen verloren bi
Reynout sinen vader ende daerom willen wij weder sinen soen tleven nemen. ic
weet ons raet: ic sal voer den coninc gaen ende seggen hem hoe ic gehoert heb
dat Amerijn hem vermeten heeft. dat hi sinen vader wreeken sal ende den goeden
ors Beyert dien | |
| |
hi van sinen vader soude ghehadt hebben
te leen, ende dair om willen wij segghen dien coninc dat hi hem wacht. ende wel
toe sie ende als ic dit geseit heb, suldi mijn woerden stiven ende seggen so
mede.’ Dus docht hem alle dat goet raet ende Gwelloen is van die ander
verraders gescheiden ende ginck voer den coninc ende seide: ‘Edel here
ende wel geboren coninc, een nyemaer heb ic verhoert die mijnder herten seer te
na gaet ende u mede, edel heer coninc, ic moet u seggen: Amerijn heeft hem
vermeten als dat hy sinen vader wreeken sal dien hi verloren heeft, want hi
dien toren niet vergheten en can so lange als hi sinen vader niet gewroken en
heeft.’ Doe seide de coninc: ‘Heeft dat yemant meer gehoert?’
‘Iaet, heer coninc, bi mijnre trouwen, het hoirde noch wel vijf luyden:
de een is Macharijs vander Losane ende van Bericane Galeram. Mandreas, die
stoute ridder Pinabel ende Heremijn.’ Als dit de coninc van Vrancrijc
hoirde was hi wtermaten toirnich ende swoir dat hi Aymerijn daerom soude doen
hangen: aldus dede die coninc Aymerijn ontbieden dat hi haestelic quame te
Parijs tegen hem spreken. Als Aymerijn die nyemair wiste dat hem de coninc
spreken woude, toech hi te Parijs sonder toeven ende quam voer den coninc ende
grueten minlic; als hi den coninc gegruet had, vraechde hi hem of hem yet
geliefde van hem ghedaen te hebben. Die coninc seide hem verradenis aen; als
dit de iongelinc hoerde verwonderde hi hem ende seide: ‘Heer coninc, mi
verdoeme God of ict mijn leven ye dochte.’ Als Aymerijn sijn onscout
aldus tegen den coninc ghedaen had, stonter de verrader bi, Gwelloen, ende
seide: ‘Ghy liecht verrader, ic hoerdet u spreken, so deden oec alle dese
heren de hier inder salen staen ende wildier tegen seggen, ic salt u doen
lijden in een crijt.’ Ende met dien boet hi Aymerijn
| |
| |
den hantscoe, dien hi begeerlijc ontfinc. Doe seide
Pinabel: ‘Dese camp sal vechten Galeram.’ ‘Ic
consenteert,’ seide Gwelloen.‘ Als Reinout verstaen hadde wye tegen
sinen soen den camp vechten soude was hijs te vreden ende scheide heimelic van
hem.
|
|