Historie vanden vier heemskinderen

[fol. 127]

Dat XVI.ca. Hoe coninc Ansays in de stede van Coelen belegen was van den heyden ende om hulp sende aen coninc Karel ende hoe coninc Karel Roelant dair sende die de stede verloste ende den heydens coninc versloech ghenoemt Corfan.

Roelant ende coninc Karel stonden te samen in die sale. ende veel ander heren ende hadden onderlinghe woerden van Maeldegijs; onder des versach coninck Karel een bode comen ende seide tot Roelant: ‘Neve, ons ghenaket nyemare.’ Doe seide Roelant: ‘Goede boetscap de moet altijt welcoem wesen.’ Onder dat Roelant dese woerden sprac quam die bode in die sale voer den coninck ende gruete hem ende als hij den coninc ghegruet had seyde de bode: ‘Heer coninc, ic brenge u nyemare de mi liever after bleve want de coninc van Coelen Ansays doet u bidden dat gi hem hulpe senden wilt. ende ist dat gi hem terstont geen hulpe en sendt, so moet hi die stat op geven want die heydense coninck Corfan heeft se starkelic belegen met groot volc ende ic ducht dat hijse winnen sal eer gi dair coemt.’ Coninc Karel was droevich van dese nyemare ende seide: ‘Edel ridder, neve Roelant, ghi en liet nye dat ic u badt: nu bidde ic u dat gi vaert ende ontset de stede van Coelen, ic sal u leveren.xiij. dusent mannen die mit u reisen sullen.’ Roelant antwoerde dat hijt gaerne dede, doe seide Olivier: ‘Roelant vrome ridder, gi en sulter alleen niet varen. ic wil met u varen met viij. dusent man.’ Roelant seide: ‘Danc hebt, Olivier.’ Daer na seide Ogier de vrome ridder: ‘Roelant lieve neve, ic sal mede met u te Colen varen, wil God, ende nemen mede viij. dusent man.’ Doe seide die grave Roelant weder: ‘Hebt danc, heer Ogier.’ Dairna seide Dunay een vroem ridder ende was hertoech van Bameren: ‘Roelant neve, ic sal mede met u varen ende nemen mede mit

[fol. 128]

mi viij. dusent vromer mannen die u mede sullen te hulpe staen.’ Roelant antwoerde mit een blijde aensichte: ‘Neve, God dancke u der vrientscap.’ Doe seyden die heren tot malcander dat si van dien avont buten Parijs wouden logieren ende daer haer tenten slaen: met dese woerden scheiden die heren van malcander. ende elck ginc tot sijnder herberch om hem rede te maken. Olivier met sijn volc waren erst rede ende reet met sijn volc buten in schoonder ordinancien ende sloech sijn tenten op buten Parijs in een schoen velt. Hier en binnen was coninc Karel boven op sijn pallaes. ende riep Roelant tot hem, ende seide: ‘Siet, lieve neve Roelant, ginder een schoon scare van volke: ic bid Gode dat hise beware.’ Doe si dus tegen malcander spraken quam buten riden Ogier. met sijn volc in goeder ordinancien ende wel toe gemaect. ende sloech sijn tenten bi Olivier. Doe seide coninc Karel: ‘Roelant neve, siet ginder Ogier met zijn volc, al scone mannen, ic bidde Goede dat hise behoede voer verdriet.’ Doe quam Dunay met schoon volc van wapen ende vrome ridders ende sloech zijn tenten bi Ogier. Coninc Karel dit siende daer hi lach seide: ‘Siet ginder, neve Roelant, Dunay met schoen volc van wapen.’ Dit gedaen wesende ginc Roelant ende wapende hem mit sijn volc. ende bereyde hem ende nam oerlof aen den coninc. ende reet wt met sijn volc, twelc een schoon heer was ende vrome mannen van wapen wel toe gemaect, twelc seer genoechlijc was om te sien ende als hi buten was met zijn volc sloech hi sijn tenten bi die ander: daer bleven si leggen buten Parijs. tot des anderen dages ende so drae als den dach verbaerde reden si mit groten haest na Colen ende als si bi Coelen quamen daer vonden si een grote scare van Turken. ende als si die sagen stelden die heren haer volc in goeder ordinancien ende reden so lange dat si quamen bi de heyden. ende als si op een bogescote na die heiden waren, reet Roelant mit zijn volc ende Olivier met

[fol. 129]

sijn volc voir in theiden heer ende die ander heren quamen na. Als die Turken die Kersten aldus op hem sagen comen stelden si haer volc in goeder ordinancien. ende reden die Kersten te gemoete: daer versaemden die twee heren te samen, die bangicheit wert daer groot ende menich man verslagen. ende vrome ridders vanden paerde gedragen; daer dede Roelant wonder metten swairde ende Olivier, ende doerbraken der heyden scaren. Ogier ende Dunay sachmen mede menige vromicheit van wapen doen ende menigen heiden doden ende ter aerden vellen so dattet heydensche heer sonderlinge van hem vieren gescoffiert wert. mer principael meest bi Roelant. Als dat sach den heidense coninc genoemt Corfan, dat zijn volc dus versleghen wort ende falgierde bi toedoen van de vromicheit van Roelant, sloech hi zijn paert met sporen ende reet met groter nijt op Roelant soe crachtelic dat hem sijn glavie brac in veel stucken; mer Roelant en verscoter niet of. Als die coninc dit sach dat hi op Roelant niet winnen en mocht ende Roelant die steec niet en hinderde die hi hem gaf, wende hi mit haesten sijn paert ende waende wech te rijden mer Roelant vervolchde hem soe strenghelic ende gaf hem een slach dat hi doot viel ter aerden. Als die heiden haren coninck doot saghen vallen vanden paerde. waren si droevich ende riepen op Roelant: ‘Ay bose tyran, wat doetstu’ ende bevochten hem so strenghelic om haren coninc te wreeken so dat Roelant veel te liden had want der Turcken wasser wel tseventich dusent. Roelant in desen druc ende ellende wesende, ende an allen siden bevochten wert, weerde hi hem seer vromelick. want hy doersloech dicwijl een man te harnas an.ij. stucken

[fol. 130]

ende somtijt man ende paert beide: wat hi geraecte met vollen slagen, was doot, also dat hi seer besprenget sat van den bloede. Als Dunay sach Roelant dus seer verladen, sloch hi sijn paert met sporen ende doerbrack met sijn vromicheit der heiden scaren soe dattet menich Turck metter doot becofte. Olivier ende Ogier de stoute ridder deden binnen dien dage menigen Turck de sadel rumen ende ter aerden vallen, alsoe dat die Turcken tvelt mosten rumen ende setten hem ter vlucht want si die vromicheit vanden vier heren niet verdragen en mochten. Als die heren sagen dat si haer vianden verwonnen hadden, togen si binnen Coelen, daerse die coninc Ansise met groter blijscap ontfinc ende bleven daer.xl. dagen. ende die heren wert daer grote eer gedaen ende schoon ghiften ghegeven. Tenden die.xl. dagen nam Roelant aen de coninc Ansise oerlof ende reisde na Parijs ende als si binnen Parijs quamen ende die coninc Roelant sach, was hi seer blijde ende hieten hem ende die heren welcoem. De coninc nam Dunay an deen syde ende vrachde hem wat de coninc Ansise seide ende hoe hise ontfinc ende of hem Roelant in dat oerloech manlic ghehadt hadde. Dunay seyde: ‘Here coninc, Roelant heeft hem seer manlic gehadt ende veel vromicheits gedaen; ic seg u heer coninc: had Roelant een ors tot sinen wille, hi soude met zijn vromicheit dwingen al dat in de werelt waer.