Historie vanden vier heemskinderen

Dat II. ca. Hoe heer Hugen doot gewroken worde van beide sijn oems

[fol. 4]

met haer hulpers ende hoese coninc Karel wten lande banden ende ter soenen quamen.

Als heer Huge aldus deerlic was verslaghen van coninck Karel verkeerde die blijscap die daer was groot, in bitteren rouwe. Als dat Aymijn ende Amerijn vernemen ende heer Hugen vrienden sprongen alle op als verbolgen ende brisschende leeuwen ende worpen de tafelen met spijse omme dat spijs ende dranc ter neder viel onder de voeten. Aldus sijnde inden druc om den doot van haren neve, seiden si met toernegen moede: ‘Wij willen den doot ons neven wreken, datmen daer of spreken sal soe lange als die werlt staet, al souden wi daer alle bliven doot.’ Aymijn wapende hem haestelic met zijn volc ende had in sijnre hulpen x hondert ridders die wtgelesenste van alle sine landen. Coninc Karel die wapende hem met alle sine magen. ende vrienden;

[fol. 5]

hi hadde geringhe sijn bataelge in ordinanci ghestelt ende had ontwonden sinen standaert dair hi onder had x. dusent man seer wel gewapent ende van harnas versien. Daer quamen van Lauwen coninck Karel vele te hulpe ende die van Riemen die van Melanen quamen oec met groter machte van volc want si stonden onder dye magnificenci ende macht van coninc Karel. Coninc Karel had noch in sijnre hulpen Vlamingen. Brabanders ende menigerley geselscap. also dat coninc Karel hadde groot volc wt vele ende diversche plecken meer dan ick seggen of bescriven can. Doe toech coninc Karel met alle dese grote menichte van mannen om Aymijn. ende sijn vrienden te doden ende te verslaen hoer lant te barnen, te roven ende te niet te maken.

Aymijn hadde in zijnre hulpen xxx hondert mannen ende waren al meest grote heren als hertogen graven oft ridders die edel van gheboerte waren. ende si reden met ontwonden banieren ter poerten wt met groten gheblas van hoernen ende trompetten. dat het scheen of die aerde gedroent hadde van tgeluyt: daer was dat geluyt groot ‘Nerboenen, Nerboenen’ Ende als Aymijn met zijn volc quam daer die grote coninc Karel sijn volc in ordinancie geset hadde, soe quamen die scaren met groter cracht ende nijde te samen also dat int vergaderen menige spere gebroken worde ende menigen ridder van den paerde ter aerden ghedragen worde. Aymijn die edel here riep met luder stemmen ende seide: ‘Eedele baroenen ende vrome mannen helpet mi wreeken den doot van heer Huge minen neve. Ic en vrage daer niet nae hoe lange dat ic daer na mach leven.’ Aymerijn sprac: ‘Dat sal ic doen, mijn lijf mijn goet sal ic dair om aventuren ende in perikel stellen.’ Daer vergaderde menich edel man ende vochten alsoe langhe dat hem swaerden ende weere gebrac,

[fol. 6]

soe dat si hem weerden metten appelen vanden swaerden, ende Aymijns partye weerde hem seer vromelic also dat si seer ver\moyt worden ende sloegen coninc Karel menigen man of, ende veldese met groter cracht ende macht ter aerden alsoe dat over beide siden grote moert geschiede van ridders te verslaen. Daer was menich man besprenget metten bloede ende hadden liever gerust dan langer gevochten; men sacher die paerden lopen bi xx. of xxx. sonder here: die strijt was stuer ende fel. Die van Nerboene en wilden niet sparen noch wiken: si wouden sterven of hem verweren. Si vochten alle gader met enen stouten moede oft Aymijn haer vader had geweest; si streden tot dattet wert doncker nacht also dat si van node scheiden mosten. Coninc Karel verloser veel vanden sinen want hi had op de tijt de meeste scade, so dat hi verloren hadde van sinen volcke binnen dien dage x. hondert man of meer. Ende de grave Aymijn hevet van zijn volcke. cccc. man of meer, doe most Aymijn wiken overmits de doncker nachte. Here Hugen doot coste menich edel man tlijf. ende sonderlinge bi die overmoet van coninc Karel ende Aymijn, ende menige scone casteel ende stercke muer wert daer neder gevelt. ende verbrant om den doot van heer Huge.

Doe sprack coninck Karel. met erren moede: ‘Mi is gedaen groten lachter ende mijn volc heb ick veel verloren. Ic belovet Gode ende sijnre cracht: al hevet ons de nacht gesceiden, ic en laetse hier niet langer bliven: wten lande wil icse verdriven alle ende verbannense mit alle hare vrienden wt alle mijn rijcke ende nemen hem al haer goeden.’ Doe riep coninck Karel zijn hoechste baroenen ende sijn raets heren als coningen hertogen. ende graven ende deedse sitten ter vierscare elc na zijnre waerde;

[fol. 7]

daer dingede coninc Karel ende maecte Aymijns geslacht ballingen over alle sijn rijc. Dit gedaen sijnde so vernamt Aymijn ende sijn vrienden met haren adherenten ende hulpers dat si Karels lant rumen mosten, twelc si met groter haesten gedaen hebben. Die grave Aymijn hadde met hem xviij hondert ridders. die alle vrome ende wtgelesen mannen waren ter wapen ende si namen met hem van haren goeden. tbeste dat si bergen mochten want si wisten wel dat si coninc Karels macht. doe niet wederstaen en mochten. Coninc Karel die nam hem alle gader haer goet dat si gelaten hadden. ende gaft den genen dyet hem beliefde. des was die grave Aymyns partye te lidene verdrietelic. want Aymijn ende sijn volc de met hem verdreven waren mosten hem des daechs onthouden in dicste vander woestinen. Hier moechdi horen die grave Aymijns wonderlike aventuren. Des nachtes plach hi met zijn volcke te barnen ende te roven al dat hi buten vaste mueren besloten wiste ofte conde vinden also dat hi niet en spaerde geestelic noch waerlic waer hijse berijden mocht of begaen. Veel cloesteren ende kercken destrueerde hi ende sloech so veel geestelike luden moniken papen clercken nonnen als leke luden ende destrueerdet al tot Parijs toe. Hi hadde by hem een neve gehieten Maeldegijs, een stout ridder. ende was geleert inder const van nigromancien daer hi grote scade mede dede coninc Karel. ende menich ander mensche. Ende dat gout dat si roefden inder kercken dat dienende was ten outare Gods. dat sloegen si den paerden onder haer voeten. Dit oerloghe was seer verdrietelic ende pijnlic ende geduerde xvj. jaer datter nye en was vrede tusschen coninc Karel ende Aymijn.