Hier beginnen sommige stichtige punten van onsen oelden zusteren

(64) Van zuster Fye Vreysen. († 1454)

Dese guede zuster Fye^a) en heeft nyet lange gearbeit om den pennynck des ewigen levens^b), want si was reedelike jonck, doe si starf, ende hadde hier omtrijnt van ses jaeren gewoent. Het was van natueren een vrendelick, bijweselick mensche. Sij was merckelick bedienstich den zusteren, waer dat si mochte, ende plach den oelden zusteren dicwile dat werck²⁾ uuter hant te gripen, dat, als een ander myende, dat hijt doen solde, soe hadde sijt [140a] al gedaen. Nochtan plach oer te doncken, dat si die alretrageste was, ende dat plach si ondertijden oec wal te beclagen. Ende want sij aldus mynlick ende bedienstich was, soe was si al gemynnet onder die zusteren. Si plach al meestelick in den werckhuys te wesen, ende daer³⁾ plach sij oer alsoe doegentlike te bewisen, dat een yegelick geerne bij oer te wercke was. Want als si bi yemende was, die niet soe starck en scheen te wesen, daer plach si dicwile ende vaeke voer te wercken. Ende dan was si alsoe vrendelick ende guederhande, alsoft een ander voer oer gedaen hadde; soe datmen nummermeer en vernam, dat si clagede of croende, dattet oer te veel duchte wesen, of yets wat dat daeraen droech⁴⁾.

Het gevyel eens, dat si tot oeren vrenden toech om enyge zae[140b]ken, die si daer te doene hadde. Ende want si vrendelick ende aengename was, soe waeren hoer oer vrende seer doegentlick ende

a) Het verhaal van Fye's bezoek aan het ouderlijk huis (zie 140b) met de moraal vindt men ook zeer kort verhaald in Devote zusters 38. Alleen wordt daar geen naam genoemd, maar gesproken van ‘quedam soror’; blijkens de overeenkomst moet hiermede wel Fye zijn bedoeld.

b) Verg. Mt. 20:1-16.

2) hs. w' eck met geschrapte e.

3) hs. dae met bovengeschreven r.

4) dat daar wat op leek.

[p. 246]

guederhande toe. Ende want si noch jonck was ende die werlt niet veel besocht en hadde, ende dat vleysch ende die duvel ende die werlt seer oftreckende sin van den guede, ende want si oec nae der werlt wal wat geweest mochte hebben, dat oec oftreckende is van enen gueden wille ende opset - soe en hadde si nye, naedien dat si weder te huys quam, alsulke mynne of liefte tot desen leven, als sij te voeren hadde. Want si waert voertaen zieck in den lichaem ende vergenck¹⁾ van dagen te dagen, soedat si ten lesten starf.^a) Dit hebbe wi hierom gesecht, opdat wi sorchvoldich ende beanxtet sullen wesen veel onder onse werlike vrende te co[140c]men, diewelke dat niet en smaken die dijnge, die den geeste Gods toebehoeren.^b) Noch wi²⁾ en sullens niet³⁾ tot passiën, noch tot ongenuechten trecken, of ons bijwilen van onsen oversten geweygert worde, dat wi hier ende daer niet trecken noch gaen en mochten, nae dien dattet onser natueren wal genuegen solde; want si vernemen ondertijden dijnge, die ons onbecant sin, waeruut si mercken, dat ons bina gien dijnck schadeliker en is, dan dat wi veel bi onsen werliken vrenden sin^c); ende sonderlinge bi diegene, die de wortele oere herten gesat hebben in die mynne deser werlt, ende dien gien dijnck groeter voer en stiet dan dit tijtlike walvaeren. Want mit aldusdanigen persoenen veel om te gaen en is enen jongen ende onbesochten menschen, die in die rechte doechde noch niet vaste gewortelt en is, anders niet [140d] dan als ene zuete vergiffenisse⁴⁾ ende als een dranc des dodes, daer si dicwile an sterven den doot der zielen, ende kieren weder tottien, dat si eens uutgespegen hebben^d), ende worden aldus onweerdich des rijcken Gods. Ende ist⁵⁾ dat si ondertijden van der barmherticheit Gods nae den lichaem ontholden⁶⁾ worden in enen geesteliken staete, sij crygen nochtan bijwilen alsulken afkier van den rechten doechden, dat sijs daerna nummer of in langer tijt niet en verwijnnen, ende begynnen aldus te quellen in der zielen. Want die geestelike dijnge, die si hantieren solden⁷⁾, en smaken hem niet, ende dat hem nae den vleische wal genuegen solde, en coenen si niet vercrigen.

1) ging achteruit.

a) Aan de tering volgens Devote zusters 38.

b) 1 Cor. 2:14.

2) bovengeschreven.

3) hs. nit met bovengeschreven e.

c) In de Vivendi formula van Salome Sticken, Diepenveen 379, komt deze vermaning tot de moeder voor: ‘Eciam peto, ut non sine urgente necessitate permittas exire sorores ad consanguineos et amicos, et precipue iuniores et eciam has, quibus noveris non expedire’.

4) vergift.

d) Prov. 26:11; 2 Petr. 2:22.

5) bovengeschreven.

6) teruggehouden, vastgehouden.

7) waarmee zij zich behoorden bezig te houden.

[p. 247]

Ende syn aldus als diegene, die tusschen twien¹⁾ taeflen sitten, daer men werschopt, ende van hoere gien²⁾ versaedet en werden.

1) hs. twen met bovengeschreven i.

2) en van geen harer (= dier tafels).