W.F. Hermans en De Vijf Kunsten
Met tranen op zijn wangen van het lachen
Nicolaas Wijnberg
Danser, choreograaf, regisseur en later directeur van de Nederlandse Opera Abraham van der Vies richtte omstreeks 1946 samen met Hans van Norden en mij, beiden schilder en decorateur, de stichting De Vijf Kunsten op. Onze opzet was om met een groep jonge kunstenaars uit diverse disciplines ongewone, moderne of nieuw te maken theater-, dans- of operawerken te laten opvoeren. Dit alles had natuurlijk een sterk experimenteel karakter. Toneel, dans, muziek, literatuur en beeldende kunsten zouden moeten samengaan.
We zochten naarstig naar een theater(tje) totdat Van Norden en ik van het Gemeentelijk Grondbedrijf een leegstaande goederenloods, vroeger van Van Gend & Loos, konden huren op het terrein van het voormalige Weesperpoortstation in Amsterdam, het huidige Rhijnspoorplein.
Weesperpoortstation in de oude situatie (foto uit 1930)
Architect A. Bodon ontwierp voor deze ruimte een klein eenvoudig theatertje voor ongeveer honderd bezoekers, ik ontwierp het wervingsdrukwerk en we begonnen enthousiast aan de samenstelling van een repertoire.
De kunstenaars die hun medewerking hadden toegezegd waren de acteurs Gas Baas, Miesje Hagen, Ton Kuyl en Lily Meulman, de dansers Max Dooyes, Hans Snoek en Aart Verstegen, musicus Lex van Delden, auteurs Willem Frederik Hermans en Adriaan Morriën, schilder Josef Hardy en vanzelfsprekend Adriaan van der Vies als regisseur en Hans van Norden en ik als schilders.
Voor het repertoire van De Vijf Kunsten vertaalde Morriën Der Torwächter van Franz Kafka voor het eerst in het Nederlands. Hermans schreef een toneelstuk getiteld ‘De zeven wijze maagden en de zeven dwaze maagden’. Samen met Van der Vies werkte ik aan een muzikale pantomime met teksten naar Le pauvre chemisier van Valéry Larbaud in de vertaling van E. du Perron terwijl componist Robert de Roos hiervoor de muziek ging schrijven.