De Heliconsche echo, of wêerklank der rymwerken der Nêerduitse redekameren en bezondere konstminners, uitgegalmt op den 9. en 10. mey 1700
(1700)–Anoniem Heliconsche echo, of wêerklank der rymwerken der Nêerduitse redekamers en bezondere konstminners, uitgegalmt op den 9. en 10. mey 1700 in vold, De–
[Folio Gg2r]
| |
Beantwoordinghe Op de Vraghe voorseyt, Uytgegeven door den Edelen J.r Jan Charles Peellaert Heere van Steenmarre Burghmeester s'Landts vanden Vryen, Hooftman. Der voornoemde Gilde.
TEn trots van wraeck, en nyt en heirssenloose koppen,
Moet Rymkonst boven al het konst-geteel, uyttoppen
In oudtheyt; wiens begin, nauw achterliet een merck,
Ten was men overwoegh het groot geschapen werck
Van Hemel, Aerde, Zee, van Zonne, Maen en Sterren,
Van 'tKley-bezielde-beelt; wiens reden het verwerren
Der dieren, onbekent, verscheyde met elx naem,
En loofde 'tOpperal, in 't aensien, hoe bequaem
Tot menschen dienstbaerheyt, 'tHeel-al was afgemeten:
Hoe d'Hooft-stof, vierderhand', geschaeckt was als een keten,
Self in het minste stof, dat op een adem sweeft:
Hoe all's vereende, wat by spys en drancken leeft,
Om minnelick te saem 'tmisnoeghende te tómen.
Waer uyt waerschynelick de Rymkonst is gekómen
Met Adam d'eersten Mensch van d'hoogh' Almogentheyt.
Schoon d'overleveringh 'tgeweten wordt ontzeyt,
| |
[Folio Gg2v]
| |
Wat magh'er onbevleckt de waerheyt naeder treden?
Als dat in Edens-hof d'Onfangher vande reden
(Gelyck nu all's in maet, voorsightigh was bepaelt)
De reden op het schoonst' met maet heeft afgemaelt:
Midts hem dien rycken schat, dien Goddelicken luyster,
Alleen ontluyken kon het waere van het duyster,
En cierde meer dan al het redenloose vleesch.
Of, soo uyt desen Bron geen reden-maete rees,
Door d'over-grysen tyt den oorspronck blyft verdonckert:
Haer oudtheyt naekend' als een Morghen-sterre flonckert,
En sterckt myn reden-slot in 'tGodt-gewyde bladt,
Waer Jubal, 'tsesde lit van Caïn, wordt geschat
Den Vader van die doen ter tyt, te mercken, zonghen:
Een proef, dat s'eer dien tyt haer teelder is ontspronghen.
Men roemt geen Lamechs-soon den Vader van 'tgezangh,
Wiens letter-grepen sijn bewet aen kort en langh,
Van d'Edel Rijmery of maet-konst eer gebooren:
Of zoumen dencken dat s'om herten te bekooren,
En aen te dryven tot te zinghen s'Hemels lof,
Gebruyckten ydel klanck van galmen zonder stof
Van reden? 'tkleene pluym-gediert kon hun beschaemen.
Dogh dit was schaemteloos de Konstenaeren blaemen,
Die reede speelden maet met Harp en Orgel-toon.
Wel onverwondert treedt de Rymkonst niet ten troon,
Als Moeder-koningin van konst en wetenschappen:
d'Onthoudenisse steyght met zulcke wyde stappen
Haer volghend' eeuwen op, dat Moyses (nae' 't heel heir
Van Pharao met den Vorst verswolghen was door 't meir)
Den tweeden wordt gekent als vinder van Gedighten:
En dees vergetelheyt ontbloot haer van de lighten,
| |
[Folio Hh1r]
| |
Die zouden raejën als een helder Zonne-glans.
Dan weêr nae' breedt gereeck viertmen den Lauwer-crans
Op d'Heil-gesaelfde Kruyn van Ga naar voetnoot*d'uytverkoorens Kóningh,
Diens geest met Rymgetoon opvloogh in d'hooghste wóningh,
Daer Heyligh, Heyligh wordt gezonghen t'allerstondt
Voor 'tGroot Dry'-eenigh light van 't oudt en 't nieuw verbondt.
Geen minder steun-pilaer om 't gront-werck op te schraghen,
Dat ons de Rymkonst quam van d'Engelen te daghen,
Soo d'eersten Vader ons geen reden braght op maet:
Blyckt alles niet te zyn getrocken uyt Godts raet,
Wat van d'Hebreën konst in 't schrift is overbleven?
Heeft oyt een gulden inckt haer vollen lof geschreven?
Wat leersaemheyt schenckt ons dien Hemel-vliet in vreught
Tot minderingh van 't quaet, en wasdom van de deught:
Het eenigh Doel-wit, 'tgeen met eyghen kracht getroffen,
Den Rymer lauweriert. Dees waeren om hun stoffen
Noyt haetigh een gemeent, van wysen ongestraft,
Vereert, hoe datse van den haet wierden beblaft,
Met achtbaerheyt en staet, dat heden nogh de guuren
Des Ga naar voetnoot‡Dichters Fame van d'aloudtste Grieken duuren.
Of Silius minder om de konst een aensien had',
Doen hy 't Roomsch Capitool dry-werf in top betrad',
Tuyght de roemwaerdigheyt waermeê de Rymkonst bloeide,
Eermen dien Adelaert zyn breede wieken snoeide.
Dan; of des Heidens lof by d'haeters t'hooghe vloogh,
Dat Momus hier ontglanst haer Hemelick vertoogh,
Roos-gloeiënde van kleur, met opgeswolle borsten,
Wiens melck erleven doet vroom afgestorve Vorsten,
En voet met wysheyt, die haer reuck ten offer brandt,
Door arebeyt gebaert uyt 'tmergh van sijn verstandt:
| |
[Folio Hh1v]
| |
Om d'alverslind'bre tyt onstervende te terghen,
Naer d'eeuwens langhe-loop verneert heeft hooge berghen,
Om met een zoet en lief en kloecke reden-klanck
De booste reden-ziel te vryên van hels ghejanck.
'tGeen anders penne-vloet geensins en magh betreffen.
Door eyghen kracht kan s'haer door 'tSterre dack verheffen,
En trotsen de nateur in d'eelheyt vanden Mensch,
In vee en aerdt-gewas en wateren nae wensch.
d'Ontwetentheyt verdaest, veel wetens viandinne,
En gulde schrobbers, die haer naemen een slavinne,
En goet en bloet en brein versuypers in het sap
Uyt druyf en terwf geparst, twee moers van ydel klap,
Hoe s'onverduldigh d'oudt-gestamde Rymkonst schelden,
(Wanneerse reuken 'tsoet van d'Elisysche velden,
Of hooren maer een toon ontspringhen haere luyt,
Of sien een schémer van de Goddelycke Bruyt)
In weêrwil moeten s'haer volmaeckte reden prysen.
Dit kan men, tuyghen met veel duysende bewysen.
Dan of 'tboos Python brult, Arachne blaemt en smaelt,
'tGenoeght dat s'over al haer haeters seghenpraelt
In 'tBrughsche-vrye, door 't minnelick-wys bestieren
Van haer Apollo, waerdt het puyck van Lauwerieren,
Diens ruchtbaerheyt sal tot ons tegen-voeters gaen,
Door 'tWonDer VreVght-beDrYV' Van CLIös VrYërs Waen.
AECKT NAE GODT |