Handboek voor den soldaat (KMA Breda)

[p. 102]

Hoofdstuk XIX. Militaire bijstand.

Militaire bijstand wordt verleend:

a.	tot handhaving of herstel van de openbare orde en rust;
b.	tot handhaving of ter uitvoering van wettelijke voorschriften en in het belang van politie en justitie;
c.	bij rampen en ongevallen of wanneer deze dreigen te ontstaan, voor reddings-, beschermings-, opruimings- en contrôle-maatregelen;
d.	tot het opheffen van storingen van verkeer of gemeenschap, waardoor het algemeen belang wordt bedreigd.

Ieder militair, belast met het verleenen van militairen bijstand, is gehouden te streven naar de meest vruchtdragende samenwerking, zoowel met de burgerlijke autoriteiten en ambtenaren als met de overige militairen van land- en zeemacht, die tot hetzelfde doel werkzaam zijn.

Maatregelen van geweld kunnen worden aangewend:

a.	op ambtelijk bevel, gegeven door het daartoe bevoegde gezag;
b.	tot noodzakelijke verdediging van eigen of eens anders lijf, eerbaarheid of goed, tegen oogenblikkelijke wederrechtelijke aanranding;
c.	tot het uiteendrijven van samenscholingen;
d.	door den schildwacht of den met eenigen wacht- of patrouilledienst belasten militair, tot handhaving van zijn consignes of orders, of ter verdediging in geval van aanranding.

Wanneer een samenscholing uiteengedreven moet worden en het noodig is, daartoe op zoodanige wijze van de wapenen gebruik te maken, dat daarvan verwonding of levensgevaar te duchten is, is de commandant verplicht, de samenscholing te voren hoorbaar op de volgende wijze te waarschuwen:

Gehoorzaamheid aan de wet!
Naar huis - of geweld zal worden gebruikt!

Indien noodig en mogelijk, wordt dit bevel daarna nog tweemaal herhaald. Zoo mogelijk wordt de waarschuwing voorafgegaan door

[p. 103]

het eenige malen herhaald hoorn-, trom- of trompetsignaal ‘Geeft acht!’ Staan geen middelen tot het geven van dit signaal ter beschikking, dan wordt getracht door gongslag, bel, fluit of ander hulpmiddel de aandacht te trekken. De waarschuwing moet met luide en duidelijke stem worden uitgesproken.

Zoodra intusschen een aanval op de militaire macht geschiedt en het wettige zelfverdediging geldt, is geen waarschuwing noodig. Naar gelang van de omstandigheden zal als een aanval kunnen worden beschouwd het gooien met steenen, enz. naar de militaire macht.

Wanneer van het geweer (de karabijn) als vuurwapen moet worden gebruik gemaakt, is het van belang, dat zuiver gericht wordt. Door slecht te richten worden veelal onschuldigen getroffen: ‘nieuwsgierigen’, die na sommatie in de voorste rijen blijven staan, kunnen niet meer ‘onschuldig’ worden genoemd.

Vuur nimmer in beweging zijnde!