Haerlemsche eerlycke uren, bestaende in korte sin-spreucken, kloecke antwoorden, en vreemde bejegheninghen

Welcke Staet (na't gevoelen der Italianen) van drien de beste is.

EEnige Academie-gesellen disputeerde tot Florençen eenmael geweldich, welcke van drie Staten was de wenschelijckste voor 'tvolck, en de aengenaemste voor den Prins: De saken by omvrage zynde verhandelt, geviel het aen eenen Pieter Victors, een wijs man en groot Filosoof in zynen tijt, zijn beurt hier op te antwoorden, zijn woorden waren in substantie gelijck als volgt: Wanneer ick bedenck, dat niet alleen Godt Almachtich is een Monarch ende Heere van alle de Weerelt: Maer datte Sonne oock is de Opperste van al de Planeten ende Sterren, ende de natuyre ende

[p. 45]

Moeder van alle dingen: En lager komende, en sien ick onder de Schepselen geene uytsteken van bysonderheyt, gelijck als onder den redelycke mensch wel sulckx 't voornaemste behoorden te zijn: Onder de onredelijcke sien ick den Leeu de meest en Sterckste onder de Beesten: Den Arent onder de Vogelen: Den Walvis onder de Vißen: De Tarruwe onder de Graenen: Den Wijn onder de Drancken: Het Gout onder de Metaelen: Den Dyamant onder de Gesteenten: Onder de Droogen den Balsem: Onder de Vruchten den Orange Appel: Onder de Cruyden de Munt, en onder de Bloemen de Roose: In somma soo ick onder de kleinste dingen ga, ick sal yets desgelijckx bespeuren: Want niet alleen Bijen en Wormen maer selfs den Haring: Dese heeft haren Coning, die haer gouverneert ende gebiet: Waer uyt (mijns bedenckens) ick onder alle soorten van Staten ende Regeringen geen beter en kan oordeelen, noch waerdiger, als de Coninglijcke, ofte daer den Monarch ofte een Persoon alleen Regeert.