De Gulden Passer. Jaargang 19

Twee nieuwe tijdschriften gewijd aan de graphische kunst

In Juni 1940 verscheen het eerste nummer van ‘Print. A Quarterly Journal of the Graphic Arts’, uitgegeven door William Edwin Rudge te Hew Haven, Conn. U.S.A. De redactieraad is samengesteld uit John Taylor Arms, Robert L. Dothard, Ray Nash en Carl P. Rollins. In een woord vooraf wordt de verschijning van dit nieuwe tijdschrift in echt

[p. 153]

Amerikaanschen geest o.m. met deze woorden verrechtvaardigd: ‘Now, more than ever, we all need to use the power of the graphic arts as one of the greatest instruments we have to build a better world. Print intends to demonstrate the importance of this to you, how and why it affects you, how it can be improved. It can only do this over a period of time, seeing more dearly with each issue and with the cooperation of encouraging individuals. We promise you that if we succeed, the graphic arts will become more effective, and through that effectiveness your life will be a better one to live’. De term ‘graphic arts’ wordt zeer ruim opgevat: ‘...to describe all the means by which ideas are reproduced in visual form - by use of graphic symbols such as alphabets, illustrations, phonographs. It does not include the radio and phonograph (aural), fine arts or photographic prints (single originals), or television (unrecorded)’. Het typographisch uitzicht van het tijdschrift is verzorgd. Veel aandacht wordt vooral aan de illustratie gewijd: de afbeeldingen zijn keurig uitgevoerd, telkens volgens het voor elk geval meest adequate moderne reproductle-procedé.

Ziehier den inhoud der eerste twee nummers⁽¹⁾:

Number 1: June 1940. - Editorial: You... and the Graphic Arts. C.P. Rollins: Since Gutenberg (Part one - To 1800). W.A. Dwiggins: The Five Hundred Years: A Time Problem. E.R. Bartlett: Wallpaper - Tradition Holds a Fort. L.J. Ansbacher: Textbook Design - A study in Missed Opportunities. Creating A Mood - The Diamond Advertisements. P. Sample: Ray Nash - A Portrait Sketch. Ray Nash: Education in a Workshop - A Fresh Approach. R. Fleischer: Saks Fifth Avenue Advertising. E. De T. Bechtel: Illustrated Books of the Sixties. J.T. Arms: Prints and Print Making. One Hundred Masterpieces of Print Making. No. 1 - La Morgue. The Book Market - Reviews - Top Drawer - Events - Checklist of Current Graphic Arts Periodicals.

Number 2: September 1940. - F.G. Rudge: Propaganda and the Graphic Arts - Influencing Public Opinion for National Unity T. Nelson: Know Your Colors - Color Control in Printing Design H.L. Gage: What about Printing Education? - Setting the Stage for Action R. Lufkin: Laurence B. Siegfried - A Portrait Sketch

(1) Het tijdschrift kan geraadpleegd worden in het Museum Plantin-Moretus.

[p. 154]

C.P. Rollins: Since Gutenberg (Part II - 1800 to 1940) - A Highlight Review of 500 Years of Printing M.D. Penney: Seeing the Unseen - Capturing the Drama of Instantaneous Action in Color J.J. Lankes & N. Kent: Woodcuts and Wood Engravings - Technique, History Battle of the Naked Men - No. 2 of 100 Print Masterpieces J.T. Arms: Notes on the Field of Prints Typographic Christmas Cards - Contest Information The Book Market - Book Reviews - Top Drawer - Calendar of Events - Contributors, Production Notes.

* * *

Door den bekenden uitgever en bibliophiel A.A.M. Stols te 's-Gravenhage werd in 1940 een nieuw tijdschrift gesticht: ‘Halcyon. Driemaandetijksch Tijdschrift voor Boek-, Druk- en Prentkunst’. Het opzet van den uitgever is de ‘banden, die boekdrukkers, uitgevers, papierfabrikanten, boekbinders, graphische kunstenaars en verzamelaars van schoone boeken en prenten onderling verbonden, door de internationale omstandigheden verslapt of verbroken’ opnieuw nauwer toe te haten en te gemoet te komen aan ‘het verlangen, elkanders werk te leeren kennen en te weten wat er buiten de grenzen van het eigen land wordt gepresteerd’. Het tijdschrift draagt dus een internationaal karakter en verschijnt daarom ook in het Nederlandsch, het Fransch, het Engelsch en het Duitsch: van artikels, in één dezer talen gesteld, worden uittreksels in de drie overige vertaald.

Halcyon, waarvan thans vier afleveringen zijn verschenen, is geen streng wetenschappelijk tijdschrift, dat zich - als b.v. ‘Het Boek’ - met geleerde studies betreffende detailproblemen richt tot een publiek van specialisten: ‘Het richt zich tot allen, die van goeden wil zijn en mede willen werken aan, of belang stellen in het op hooger peil brengen der boek-, druk- en prentkunst. Teneinde daartoe niet alleen de inhoud, doch ook het uiterlijk te laten spreken, wordt ieder artikel afzonderlijk in den vorm van een specimen, waarin letter, druk, illustratie en papier een bijzondere waarde bezitten, gepresenteerd. De medewerking van bekende kunstenaars op graphisch en typographisch gebied, alsmede de hulp van de beste drukkerijen, lettergieterijen en papierfabrieken wordt daartoe ingeroepen... Behalve voor boekdruk zal plaats worden ingeruimd voor andere technieken, inzooverre deze met boek of prent in verband staan. Aan de keuze van papiersoorten, waarop de artikels en de origineele graphiek gedrukt worden, zal de meeste zorg worden besteed. Origineele houtsneden, etsen, kopergravures en lithographiën zullen, al dan niet in verband met de artikels, toegevoegd worden’ (uit de inleiding). Halcyon, dat in folio-formaat, op losse vellen tot mappes vereenigd, verschijnt, is dus in de eerste plaats een publicatie die zich tot doel stelt de mogelijkheden der graphische technieken aanschouwelijk voor oogen te stellen.

[p. 155]

Ziehier den inhoud van den eersten jaargang⁽²⁾:

Nr 1. 1940. Voorjaar. A.A.M. Stols: Ter inleiding. E. de la Fontaine Verwey: Jacob van der Schley. Een Amsterdamsch graveur met Fransche leermeesters. S.H. de Roos: ‘Libra’. Een nieuwe letter. John Buckland Wright: Open letter to an editor on wood engraving. Hubert Levigne: Kopergravure. Erna van Osselen: ‘De Cactus’. Gedicht van Jan van Nijlen, geschreven door Erna van Osselen. Wolfgang Cordan: Dialog über das schöne Buch. J. Barcham Green: How hand-made paper is manufactured. M. Witteveen: Lithographie. Frances Hume: Paris letter. Engraver's albums and recent books. Nico Bulder: ‘De tuinman en de dood’. Gedicht van P.N. van Eyck. Houtsnede van Nico Bulder.

Nr 2. 1940. Zomer. Een voorstel. H. van de Waal: Ortelius. ‘Aurei Saeculi Imago’. Sepp-Nozeman: Nederlandsche vogelen, 1770-1829. Aart van Dobbenburgh: Over de lithografie. Lucien Jaïs: Images pour grands enfants. A. Roland Holst & Ed. Hoornik: In memoriam H. Marsman. G.H. 's Gravesande: W.J. Rozendaal. Illustrator en schilder. G.H. 's Gravesande: ‘Cafetaria’. Een gedicht met teekeningen van W.J. Rozendaal. Piet Worm: Twee maquettes voor kinderboeken. Jos de Gruyter: De aesthetische verzorging der Nederlandsche postzegels. H. Levigne: Het graveeren van postzegels. J.W. Hofstra: Het werk van Pam G. Rueter.

Nr 3 & 4. 1940. Herfst - Winter. A.A.M. Stols: De verzorger van het boek. S.H. de Roos: Iets over de herleving onzer drukkunst. H. van de Waal: De Hollandsche houtsneden der 17^e eeuw. I. Landschappen van Hendrick Goltzius. II. Werner van den Valckert en Jan Lievens. François-Victor Hugo: La légende de Jean Faust. Jos de Gruyter: Hans Orlowski, Houtgraveur. Pieter Koomen: Aart van Dobbenburgh's plakkaten.

(2) Het tijdschrift kan geraadpleegd worden in het Stedelijk Prentenkabinet te Antwerpen.

[p. 156]

Pieter Koomen: J. Franken P. zn., xylograaf. G.H. 's Gravesande: De graphicus M.C. Escher. Pam G. Rueter: Her ex-libris en zijn bezitter. J.W. Hofstra: De houtgravures van Thijs Mauve. G. Knuttel Jr.: Oost-Aziatische kunst. 1^e Ambachtsschool, 's-Gravenhage: Werkstukken van leerlingen. Piet Worm: Potgieter: ‘Holland’, rijmprent. A.A.M. Stols: Boekbesprekingen.

Herman F. Bouchery