De Gulden Passer. Jaargang 18

[p. 168]

Verkleinde reproductie van de kunstphoto (16,5 cm. × 20 cm.), die in 1940 aan de leden van het Iconographisch Instituut werd aangeboden.

[p. 169]

Het Iconographisch Instituut.

In deze harde tijden van bloed en staal, waarin men maar al te vaak geneigd is het kultureele op den achtergrond te verschuiven, is het ongetwijfeld een verheugend verschijnsel, dat een nieuwe vereeniging met hoogstaand kultureel doeleinde haar intrede doet in de wereld der geestelijke waarden en zelfs goede hoop heeft binnen afzienbaren tijd tot grooten bloei te komen.

Onder de auspiciën en het voorzitterschap van Prof. Dr. A.H. Cornette, hoofdconservator aan het Rijksmuseum te Antwerpen, kwam aldus, midden den nieuw-ontketenden Europeeschen oorlog, begin 1940, het Iconographisch Instituut te Antwerpen tot stand.

Het Instituut heeft tot doel het inrichten van een photo-documentatiedienst over de beeldende kunsten, en meer in het bijzonder over de schilderkunst, om op wetenschappelijke wijze de bewonderende kennis ervan te bevorderen. Het Instituut beoogt aldus bij ons een leemte aan te vullen, waaraan elders reeds vroeger werd verholpen. Men denke slechts aan de bloeiende gelijkaardige instelling van Sir Robert Witt te Londen, en aan het Rijksbureau voor Kunsthistorische en Iconographische Documentatie te Den Haag, onder leiding van Dr. Schneider.

Tot het tot stand komen van een dergelijke inrichting bij ons hebben zich vooral ingespannen Prof. Dr. J. Muls, Direkteur-Generaal van Schoone Kunsten, en de Heer Jos. Delville, kunstphotograaf te Antwerpen.

Het Instituut legt er zich op toe zooveel mogelijk photographische reproducties van schilderijen, vooral van de Nederlandsche meesters, en in de tweede plaats van beeldhouwwerken en gravures, te verzamelen, te ordenen en ter bestudeering aan de belangstellenden voor te leggen. Verder wordt ook een bibliotheek van boeken, handelend over kunst, en een verzameling van musea- en veiling-catalogussen aangelegd. Wij vragen hiervoor dan ook met aandrang de medewerking van het kunstminnend publiek, van groote en kleine Maecenassen, die ons b.v. photo-

[p. 170]

reproducties van kunstwerken, die tot hun eigen bezit behooren, of andere afbeeldingen kunnen afstaan, alsook kunstboeken en musea- en veiling-catalogussen. Wij richten ook tentoonstellingen van ons documentatie-materiaal in: zoo hebben we verleden jaar van de schilderijententoonstelling ‘Pictura’ in het Rijksmuseum te Antwerpen gebruik gemaakt om aldaar, zij het dan ook nog op bescheiden wijze, een reeks exemplaren van onze photo-reproducties te exposeeren. Dit hebben we vorig jaar ook gedaan in de Stadsbibliotheek te Antwerpen, ter gelegenheid van een voordrachtavond aldaar gehouden op 9 April, waar Prof. Dr. J. Muls over het Instituut het woord voerde en een paar kunstfilmen, met betrekking tot het Lam Gods en over Memlinc, werden vertoond. Voor het oogenblik worden opnieuw tentoonstellingen in 't klein, uitstallingen van enkele onzer reproducties, voorbereid, o.a. in het Museum Plantin-Moretus, in het Antwerpsch Stedelijk Prentenkabinet en in de ‘Nederlandsche Boekhandel’. Ons materiaal wordt ondergebracht in een zaaltje van het Museum Plantin-Moretus, waar belangstellenden het kunnen raadplegen.

Over welk materiaal beschikt het Iconographisch Instituut nu reeds, na dezen korten en bewogen bestaanstijd?

Als eerste inzet heeft het een verzameling bijeengebracht van ongeveer 300 keurig uitgevoerde photos, meestal afbeeldingen van schilderijen van het Rijksmuseum te Antwerpen: daarin is vooral Rubens, ter gelegenheid van zijn driehonderdjarig jubileum, goed vertegenwoordigd met een zeventigtal afbeeldingen. Verder treffen wij photo-reproducties aan van werken van Memlinc, Metsijs, Gossaert, van Orley, Cornelis de Vos, Jordaens, van Dijck, Quellinus, Teniers, Ruysdael, Rembrandt van Rijn, Jan Steen, e.a.

Benevens deze photos bezit het Iconographisch Instituut een verzameling van 400 opgeplakte afbeeldingen voortkomende van allerlei documenten en publicaties.

In het Instituut hoeft er niet gestaakt te worden bij gebrek aan arbeid, als wij bedenken dat we nog in bezit zijn van ruim 7000 photos en documenten, die op montage en klasseering wachten. Dit laatste werd ingericht volgens een begeleidend fichenstelsel, overeenkomstig de eischen der wetenschap.

Wij hopen dan ook dat de personen, die de zaak aanbelangt,

[p. 171]

veel en gestadig van onze diensten gebruik zullen maken.

Tot slot wenschen wij er nog even op te wijzen dat onze verzameling, dank zij milde giften (waaronder we dankbaar deze aanstippen, onlangs door Prof. Dr. J. Muls, Direkteur-Generaal van Schoone Kunsten, gedaan), flink aangroeit, en in afzienbaren tijd, werkelijk een nuttig element uitmaken zal bij de studie der beeldende kunsten.

Voor het lidmaatschap van het Instituut (de bijdrage is dit jaar vastgesteld op 30 frs.), dat belangstellenden interessante voordeelen biedt (o.a. aankoop van reproducties van het Instituut, alsook van afdrukken van negatieven toebehoorend aan het Rijksmuseum te Antwerpen, aan 7,50 frs in plaats van aan 15 frs.), wende men zich tot den Heer Delville, Kammenstraat, 95, te Antwerpen, of tot steller dezes,

H. DE VOS,

Sekretaris van het Iconographisch Instituut

Arm. Segerslei, 72, Oude-God.