Ingezonden
Zeer Geachte Redactie,
Met zeer veel interesse en aandacht heb ik het stuk: Fantasie of Levensbesef van den heer Roel Houwink in uw aflevering van 15 Juli 1923 gelezen.
Véél aandacht, vooral omdat het die eischt door de min of meer zware, moeilijke, om niet te zeggen stroeve manier, waarop het stuk geschreven is; misschien gevolg van noodzakelijke condensatie.
Zou de heer H. niet nog eens op zijn onderwerp willen terug komen en het hier en daar verduidelijken; b.v. het eerste gedeelte over de verschillende partijen in de literatuur; deze duidelijker omlijnen en omschrijven? En zou hij nog eens nader kunnen verklaren de manier waarop hij zich de worsteling denkt van het levensbesef, zich vrijmakend uit de overbewustheid, wat volgens hem noodzakelijke voorwaarde is voor een nieuwe literatuur?
Juist dat begrip: dat uit de overbewustheid van dezen tijd het vergaarde aan tot 't uiterste geanalyseerde levenservaringen zal moeten gestalte nemen in ons als besef van het leven vóor we tot een nieuwe daad instaat zijn, zegt me héél veel.
Dat aan deze levenseisch een nieuwe techniek onverbrekelijk verbonden is, kan ik geheel meevoelen, en dat deze zal moeten liggen in het opsporen der levende krachten in de taal, kan ik ook benaderen; maar 't lijkt me dat zij, mèt het nieuwe levensbesef (indien wérkelijk nieuw), als onwillekeurig, intuïtief zal ontstaan, en we, juist met het oog op de overbewustheid waaraan we ‘lijden’, hier niet daadwerkelijk aan kunnen werken.
Nu zegt de heer H.: we moeten ook niet anders dan eenvoudig léven; ik zie dàn echter in zijn gedachtengang geen verband tusschen leven en techniek, wèl tusschen leven en het te geboren worden levensbesef. Misschien zou de heer H. in die richting zich nog eens kunnen verduidelijken, als het kan met eenige literaire voorbeelden uit de moderne literatuur, die duiden op hernieuwing in de gewenschte richting.
Hoogachtend
N. COPIJN-Copijn.
Wij ontvingen het bovenstaande als particulier schrijven. Op ons verzoek stond mevr. Copijn ons echter toe, haar brief hier af te drukken. (Red. D.G.W.)
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd