Den Gulden Winckel. Jaargang 21

Bij twee Shaw-caricaturen

MEN moet gevoel voor humor hebben om Shaw naar waarde te kunnen schatten. Zijn bijtende spot, zijn onvergelijkelijke ‘whim and wit’. zooals de Engelschen het noemen; zijn scherpe kijk op de dingen van het leven, hebben hem een wereldnaam bezorgd, en wie zijn werk kent weet wat dit zeggen wil. De wereld heeft behoefte aan spotters. Het sarcasme is de veiligheidsklep van het verbitterd gemoed en wie zal weten wat er achter den spot van een man als Shaw aan bitteren ernst en lijden verborgen ligt. Hem werd de spot tot masker in een wereld waarvan eens gezegd werd:

‘This is call'd Fool's Paradise,

From the loving fools that dwell in it;

Where the Great fools rule the less,

The rest obey, and all do well in it!’

Er is iets van den faun in Shaw's werk, zoogoed als er iets van den satyr in diens kop besloten ligt. Innerlijke en uiterlijke verschijning van den mensch zijn sterker aan elkaar verwant dan menigeen vermoedt.

In Macbeth Act I Scene 4 wordt gezegd: ‘There's no art to find the mind's construction in the face’. Ziedaar, dat is wat bij de hier nevensgaande Shaw-caricaturen door Simpson en Furness wel zeer toepasselijk is! Wat zij maakten

[p. 52]

lijkt spelenderwijs gedaan en toch zijn zulke teekeningen moeilijker dan zij schijnen. Simpson teekende hem van terzijde gezien, in vinnige lijnen als een Don Quichot, maar tevens met iets van den ‘zuur-pruim’ in het kijken van het kleine, scherp geplaatste oog, de ‘evil-eye’ van den geboren humorist, terwijl Harry Furness (de beroemde Punch-teekenaar) hem veel meer als ‘enfant-terrible’ aanzag en in de slungel-achtige figuur met de ‘Eton-jacket’ het studentiekooze element naar voren schoof van dezen altijd jongondeugenden grijzen schrijver.

Zij hebben beiden hun deugden, deze caricaturen. Mij is die van Simpson het liefst omdat de teekentrant het meest direct en driftig is en... het meest Shawesk van allure.

Want zooals hier, met enkele streken van het in Oost-Indische inkt gedrenkte, puntige penseel die nijdige kop met den neus als een omgekeerd vraagteeken geteekend werd, daar is wel zeer toepasselijk het ‘l'art c'est l'écriture de la vie’.

Het ding is als een stenogram van 't leven. Heel en al... Shaw!

OTTO VAN TUSSENBROEK.