Liederen en gedichten uit het Gruuthuse-handschrift. Deel 1: liederen

[p. 476]

tekstkritische noten

114 ⁺

Neimt int ghedacht, lief vrauwelijn tsaert,
Das ich ben dijn, so waer ich zi,
So bem ich altoos wael bewaert.
Wat muechstu min dan dinc om mi?⁴
Nacht ende dach peinsic om di
Met truwen sonder aerghelist,
Want du allein die liefste bist.

In mi bestu, ende anders ghein
So ne mach mi comen in den zin.
Mijn herte es proper dijn allein,¹⁰

Ballade. Doorgecomponeerd.

+ Acrostichon: N, I, E, T, E.

4 ‘gij kunt toch niet met minder toe dan (af en toe eens) aan mij te denken?’; dinc is wel een vreemde vorm, maar het parallelisme tussen de regels 4 en 5 (dinc om mi: peinsic om di) dwingt ons wel om het als de stam van het ww. dinken op te vatten.

10 proper dijn allein, ‘u alleen eigen’; men verwacht di in plaats van dÿn (tenzij men proper als een bijwoord met de bet. ‘in het bijzonder’ zou willen opvatten, maar dat past niet goed in het tekstverband; of kan het bijw. proper ook een krachtiger betekenis hebben, iets als ‘in de allereigenlijkste, de meest volstrekte zin’?).

[p. 477]

 

Daer mach gheen ander commen in.

 

Das ich met dir de liefste bin,

 

Das biddic den hoghen Crist,

 

Want du etc.

 

 

15

Eewich sonder avelaen,

 

Lief zuetze reine, mijn hoochste vruecht,

 

Willic in dinen dienst vulstaen.¹⁷

 

Vor alle dinc het mir ghenuecht.

 

Als ich dir zie, bin ich verhuecht

20

Vele meer dan ie te segghene wist,

 

Want du allein die liefste bist.

 

 

 

Troost mi dan, vrauwe, ende neimt mijns waer!²²

 

Der zonder ic niet leven can.

 

Een ure dinct mi sijn een jaer,

25

Of ic en zie di lieflic an.²⁵

 

Nu biddic dir in trauwen dan

 

Dat ghi doch, vrauwe, mijns lidens ghist,²⁷

 

Want du etc.

 

 

 

Al niet ic gheer, hoet mi vergheit,²⁹

30

Dan te zine in dijn bedwanc,

 

Al waert ooc al der werelt leit

 

Sonder di, mijn hoochste aenvanc!^31-32

 

Want minne en werct na niemens danc.³³

 

Wilt dan mir hertzen gheven vrist,³⁴

35

Want du alleine die liefste bist.

17 vulstaen, ‘volharden’.

22 waer: het hs. heeft w met een afkortingsteken.

25 ‘als ik u niet in uw lieflijkheid aanschouwen kan’.

27 mijns lidens ghist, ‘denkt aan mijn lijden’.

29 al, l. el; ‘hoe het mij ook moge vergaan, ik verlang niets anders’.

31-32 ‘al zou de hele wereld, behalve gij, mijn hoogste schat, er kritiek op hebben’.

33 ‘want de liefde gaat haar eigen gang en vraagt naar niemands goedkeuring’.

34 vrist, ‘respijt, tijd om op adem te komen’; in deze betekenis niet bij Verdam.