De groene linde. Jaargang 2

[p. 27]

Een kermisavond.

‘Voor den vijftigsten keer!’ zuchtte Ivo, en met gebogen lijf kroop hij door het nauwe deurgat van zijn weef kot. ‘Juist vijftig jaar geleden trok ik voor den eersten keer met 't kermiskanon preusch den kouter op.... Springlevend wipten lijf en beenen dan door 't lustig leven.. nu kraken ze van stramheid!... hoe vlug toch de tijd met de menschen omme springt!’ Zoo meende Ivo, wijl zijne doffe oogen zochten in den hoek van 't kot. De drie kleine ‘gemeentekanonnen’ lagen er stil en rustig haast bedolven onder het stof dat bij 't klabakken der weefla het dreunend getouwe kwam afgeregend. De jonge kwaperten van den hoek stonden reeds met gapenden mond aan den uitgang, ongeduldig op de komst der kleine monsters te wachten, en toen Ivo met zijn zakdoek het dikke stof van de zwartlijven had afgegeeseld en met 'nen haai en 'nen draai ze boven op het klein karreken had gestoken, schreeuwden de uitgelaten bengels het uit van zotte blijdschap.

Desten en Wisie lagen reeds aan de tramen, en Neetie en Fonske zouden steken, terwijl Sarelke, 't kleine diklijvige Sarelke, de poerpulle zou dragen... en voort was de joelende bende het dorpjen in, uit volle krachten zingende:

Pief, poef, paf, de schotte buischt,
In ons dorp de kermis huist!
Moeder zal weêr koeken baken,
Taarten rollen, noten kraken,
Hoepsa, hoepsa, hoepsasa

Do, ré, mi, fa, solia!

[p. 28]

Ivo's lange magere lijf - 't versleten machien, zei hij dikwijls lachend - sukkelde de zingende bende achterna. De zotte sprongen dier levenslustige en ongeduldige knapen deden hem monkelen - ‘Elkeen zijn tijd, dacht hij, ze zullen ook wel temmen!’ - en moedig sleepte hij zijn stramme beenen door de strate. De bende draaide den hoek der strate om en trok de kleine vracht boer Vergotens kouter op.

Weldra dommelden de doffe slagen van 't kleine kermiskanon door de streke en kondigden alom de leute en de blijheid die morgen gansch het dorp zou vervullen. Alhoewel het dumster reeds zoetaan de huizen omhulde en het moede werkvolk klabetterend de fabriek was ontloopen, stond alles nog in rep en roer en ruischten de straten van onophoudend rumoer. Met dollen werklust slameurden de vrouwen immer voort, en boven het lawaai der buitengestoken bengels, het gewrijf der bezems en het kletsen der akers, klonk bijwijlen hunne schrille stem, roepende op alwie dreigde den pas gedweilden vloer met zijne bemorste kloefen te besmeuren. Strijksters en naaisters waren met bedrijvige hand de laatste strekjes en plooitjes kunstig aan 't leggen om morgen de borst der preusche deernen zoo veel mogelijk op te smukken.

De dunne smukregen die den dag door gestadig den grond kwam doorweeken, was allengskens verdwenen, en een zachte smoor overdekte de gansche streek.

- ‘'t Weêr zit goed! goed!’ dacht Klara Visscher, wijl hare kleine fijne mond en klodderende kaken vertrokken tot een zoeten weldoenden lach - ‘Morgen zal het een zonnige blijdag zijn!...’ en welgezind schoof zij over den eerdeweg licht trappelend den braamakker in.

Zoet zingend blies de avondwind door de vlakte; speelde stil en zacht in 's meisjes blonde lokken die het lichte hoofdgetooi kwamen uitgewoeld, sprong lustig over de

[p. 29]

velden heen, zong in de kruinen der lange kasteeldreef, schoot verder met een lijzig gefluit tusschen de slanke stammen over de zacht plooiende takken de ruimte in. Door het halve dumster, door het lichte floers van mooi blanken smoor, blikte nu de maan op de wandelaarster neêr, en flikkerend lachte reeds hier en daar aan den hemel en door de takken van 't kasteelhof een eenzame sterre.

‘Morgen!’ zuchtte Klara in stil genoegen, wijl hare inbeelding een blijde tafereel van 't joelende kermisfeest voor hare oogen tooverde, ‘Morgen...!’ en reeds zag zij den statigen stoet van pronkende juffers en blozende deernen de oogen der jongelui bedwelmen. Onwillekeurig drukte zij vaster op het pakje dat zij bij de naaister was gaan halen en zij dacht aan Dolf. Dolf!... Hij had haar gevraagd morgen in den namiddag een wandeling mede te maken en... binst hij lonkte en loech o zoo loos en zoo lief, en een vurige kus op hare wangen deed klinken had zij ‘Ja’ gestameld. In haar eigen overvloedig geluk meende zij reeds het nieuwe prachtige kleed aangeschoten te hebben dat de nijdige meiden van afgunst zou doen verbleeken, en gearmd, al vezelend de liefelijkste dingen, de drukbezochte straten van 't feestvierend dorpje te doorwandelen. Haar stap danste licht over den eerdeweg. Den ruischenden vloed van geluk en blijheid die zong in haar hertje kon zij niet meer bedwingen en zij neuriede stil en lustig:

Mooi Grietje staat op liefdewacht,
Te middernacht, te middernacht,
Ze tuurt aan 't open vensterkijn
Ver in den bleeken maneschijn.

O hoe gelukkig voelde zij zich, alleen in de zachte schemering van dezen kermisavond, alleen met het gedacht van ‘Morgen’ - ‘Hij ziet me geern!’ vezelde zij gestadig, en in dit enkel gedacht vond zij den onschatbaren wellust die

[p. 30]

van geluk deed sidderen, eene zonnigheid die lachend in de toekomst haar wenkte, die 't al overschong in wondere liefde en milde helderheid waar ook hare schoone blauwe oogen lachend heen keken.

Het blij geklater der zilveren Gaverbeek deed haar uit hare zoete mijmering opschrikken. Haar lichte stap sloeg huppelend de houten brug als wilde zij brug en water en velden kond maken wat eene blijheid haar hert overstroomde. Van uit den schalieblauwen hemel lonkte de maan in het kabbelende water waar zij als een wiegewagende lachende dronkeman aan 't dansen ging; vriendelijk pinkelend sprongen de sterren de ronde mede terwijl de wind zoet vezelde van lente en gelach in de takken der overhellende elzenstruiken... en Klara proestte het ‘opeens uit om de aardigheid van dit zottebollende gedoe.

Langs het kleine voetpad ontmoette zij nog enkele menschen die van 't verre werk naar eigen heerd weerkeerden. Luidruchtig klonk hare ‘goên avond’ allen tegen, zoodat menigeen verwonderd opblikte, den gulden lach van geluk en volzalige tevredenheid op hare lippen bemerkte en, met den wedergroet, de lieve meid zoet tegenmonkelde.

Aan 't hofgat gekomen, verhaastte zij den stap als vooruitgeduwd door eene onweerstaanbare begeerte haar oneindig geluk bij de anderen uit te bellen. Zij moest... Zij moest spreken, of zij zou het tegen de sterren uitschreeuwen. Uit vrijen hertelust den nieuwen voois zingende:

Nog zie 'k dat brillend wijveke

Dat spin span spon

Laridon

Gespannen in heur lijveke

Dat schier niet toe en kon.

Zoo vloog zij de keukendeur binnen.

Alles was er kante en klaar. De roode tichels, door 't wit

[p. 31]

ciment omlijst, blonken van zuivere netheid; koperen moor en ketels door eene zindelijke hand gewreven en geschuurd, glimden helder en klaar aan den witbekalkten wand; zelf het voorvaderlijke roer, dat sinds zoo vele jaren, als een stomme getuige van 't huiselijke wel en wee, van de gitzwarte balken neêrzag, was van stof en kobbegespin ontdaan en op zijn best opgepoetst; sneeuwwitte gordijnen hongen voor de net gekuischte ruiten... dit alles zuiveruit omdat het morgen kermis was. 't Stalwerk ook was reeds gedaan, en moeder, tevreden omdat alles nu zijn recht had gekregen, zat rustig neder bij het glimmende turfvuur.

- ‘Nog eens Bijkers volk bezig gehouden zeker, tateraarster’ sprak moeder met eene gemaakte grammoedigheid toen Klara de deur kwam binnen gesprongen.

- ‘Ik moest bij de naaister op mijn kleed wachten’, loog Klara stout weg, en zonder iets te gebaren van Dolfs loos glimlachje, zijnen klinkenden kus en het zoete woord in hare ooren gefluisterd, legde zij het pakje op de tafel.

- ‘Prachtig, moeder! Lena zegde mij dat het wel het schoonste en kostelijkste is dat voor deze kermis uit haar handen is gekomen’ en met zichtbare voldoening ontplooide Klara het krakend nieuwe lijf en rok met zijde en kant omtrokken.

‘Oho! Buyzens zullen kroppen van spijt... nu mogen ze het dak hunner schuur verkoopen om ons weêr te kunnen naäpen’ snebberde Klara en luid giegelend liep zij met het kleed den trap op.

Moeder Visscher voelde diep genoegen nu zij hare dochter eens oprecht gelukkig zag.

Preusch was zij op hare Klara, en 't gedacht haar morgen te zien schitteren was voldoende ons haar afgetobde lijf te doen trillen. Zij monkelde volzalig. Wel is waar sloeg die meisjes-zottigheid menig ‘wagewiel’ uit moeders geldbeurze, maar nu dat alles wel stond en de boerderij tamelijk

[p. 32]

goed vooruitging, kwam het er niet op aan, te meer - en hier was 't groote punt - had boer Visscher haar niet heimvol gefluisterd van Dolf Van de Wiele, den kunstschilder.... van talent en fortuin.... van stille vrijagie met hare lieve klara? Klara moest toch deftig voorkomen! Dezen avond nog, binst zij met den knape het stalwerk verrichtte hadden eenige boerenbengels van bachten den schuurgevel Dolfs naam spottend naar haar hoofd geslingerd.... en van geluk had zij een traan langs hare kaken voelen biggelen. Nu, 't meisje had toch zulks verdiend! Maar waarom zweeg klara? Zie, dat was moeders droevig hoofdgebreek... Maar morgen zou zij wel met oog en ooren open het fijne der zaak trachten te achterhalen.

Klara's gedachten waren niet enkel op haar kleed gevestigd. Dolf, Dolf!... dit ruischte gestadig als huppelende muziek in haar gemoed. Het kleed was vlug weggehangen en Klara in een wrong de trappen at. Overal danste de vreugde rond, ze trippelde over end weêr, loech in Klara's helderblauwe oogen en gloeide haar witvellig frissche wezen blozend rood. Haar geluk moest zij uitkraaien... maar toen zij wilde spreken, hield de mijde schaamte het geheim in haar hertje weiger gesloten.

Middelerwijl was moeder opgestaan, want de huisklok wees met haar stalen vinger de uur der nachtrust aan. Negen slagen dommelden lang gerekt de huiskeuken door, en Klara, na terloops nog eenige nietigheden in orde geplaatst te hebben, zette zich op de knieën bij hare moeder neêr. Vader en Anneke waren reeds, afgebeuld en moegespeeld, naar boven getrokken, zoodat nu enkel de biddende stem van Klara, gevolgd door het lijzige antwoord der moeder en het eentonig getik der groote klok de stilte dezer avondstonde kwam storen. Zegenend drukte dan de hand der moeder op Klara's voorhoofd. - ‘God zegene U’ - sprak zij en haar stemme beefde. Haar teedere blik baadde eene wijl nog in

[p. 33]

't geluk dat straalde uit de blauwe kijkers harer brave dochter. ‘Zwijgen, altijd zwijgen...’ dacht zij mismoedig, en haastig gingen beiden nu de welverdiende rust genieten.

Onachtzaam wierp Klara de kleederen af, toen opeens van uit den hoek harer kamer een verdoofd stemmeke riep:

- ‘Klara... Klara!’

- ‘Nog niet slapen, Anneke?’ vroeg Klara op zachten liefelijken toon.

- ‘Ik mocht niet slapen. Ik lig reeds zoo lang op U te wachten. Fons uit de veie-meerschen heeft mij aan den knokbosch dezen brief gegeven; ik zelf moest hem U overhandigen’ en meteen stak zij het mollige witte armtje uit haar warme bed en toonde het kleine briefje.

Klara verschoot, opende het krakend papier, en in het dansende licht der kaars las zij:

‘Lieve Klara. Ik moet U zeggen hoe zeer ik U lief heb en hoe ik altijd zoek en peis op U. Ik hoop dat ge mij niet zult verstooten en te kermis met mij zult medegaan naar de plaats...’

- ‘Lomperd! sprak Klara inwendig, hoe beklaag ik de deerne die aan zijne vingers hangt!’ Verder, monkelend dacht zij op haren vroegeren omgang met dien rekel en overzag nu in eens het overwegend geluk dat het eerste woord van Dolf haar had beschoren, en zij krijzelde van genoegen. Spoedig wribbelde zij het papier, dook het weigerig weg - 't was tijd om slapen te gaan - en vlugvoetig wipte zij het bedde in.

- ‘Klara, hebt ge 't reeds gelezen?’

- ‘Alles is goed Anneke, slaap maar gerust, kind’ en het lieve moede kind vlijde zoetjes den kleinen kroezelkop in het warme hoofdkussen en sliep zachtjes in als eene roos.

Klara, overdaan door de doorstane ontroeringen keek nog eene wijl naar de zoet dansende beelden die zij zelf in het zware dumster tooverde, maar viel weldra in eene zachte

[p. 34]

drulling... Plots schaterden zaligheid en leute rondom haar; honderden maagdekens, lief en bevallig in zijden kleedjes gestoken joelden en dansten over end weer; ridders te peerde omringden beschermend het zingend paleis en, even als het slapende prinsesken uit het wondere kindersprookje, lag Klara op het donzige met rozen gepinte rustbed te wachten op den beloofden jonker. Met open armen en glanzend gelaat kwam de jonker toe, en zoet als meidauw viel zijn lange warme kus op Klara's rozige lippen... Zij schrikte op, zag niets dan het dikke dumster en sliep weêr rustig in.

Wild danste nu de wind door de zingende kruinen van den boogaard, buischte bijwijlen tegen de ruiten van Klara's slaapkamer, rolde jubelend over de daken heen, en rende zottebollend boven de zwarte velden als een zegevierende voorpost van 't lustige kermisgetij.

Deerlijk 1905.

Juul Spincemaille.