Groot Nederland. Jaargang 16

[p. 100]

Droom-visioenen.

I.

Het was alsof alles om mij heen langzaam wegsmolt, alsof alles wat vroeger een vasten, materieelen, werkelijken vorm had gehad, plotseling zéér onbeduidend, zéér wazig was geworden. Iets was in wording om mij heen... iets... van groote, overweldigende beteekenis. Het was alsof ik zachtjes in een levende, denkende nevelwolk werd gehuld... een nevelwolk, die tot mij wilde spreken... en ik luisterde roerloos, met de uiterste inspanning van mijn geheele wezen... en terwijl ik zoo lag, geheel omvat door die wordende kracht... gleed ik zachtjes onbemerkt in een ander bestaan. De stille woestijn lag om mij heen... dor... somber en grijs... Geen speling van licht... geen tinteling van kleur... geen warmte... geen gloed... geen levend wezen... En toch waren Zij daar... maar ik zag ze niet... Ik voeldezezwijgend te zamengeschaard als de sombere boomen in eene stille natuur. Zij ademden niet... Zij bewogen niet en toch leefden Zij in de uiterste spanning, op de Groote Kracht die in wording was...

Toen kwam het aan... waar wij allen op wachtten... eerst wazig nog steeds... toen zwol het aan... en het was het Leed dat ons zwijgend besloop... ons neer deed kruipen van bevenden angst... ons nederdrukte met beklemmende kracht... dat ons overgolfde tot stikkends toe... ons wezen besloop met bittere pijn... En nog altijd groeide het sombere Leed... en wij leden méér met wanhopigen angst... tot een doffe matheid over ons kwam... Toen verliet mij dit beeld... de nevels sloten zich weer om mij heen... en langzaam verrees uit dat kwellend visioen mijn tastbaar bestaan. Een mensch was ik weer... Het visioen was voorbij... maar diep in mijn hart verklonk nog het Leed..........

II.

En weer verzonk ik in een wakenden droom. Het geheel om mij heen zweefde stil voor mij weg... en ik stond op een heuvel van helder groen gras... Waar ik ook tuurde... groen, helder groen gras.-

Het licht was getemperd zéér streelend en zacht... en rustig.

[p. 101]

Blijmoedig was het mij om het hart... Daar kwamen de menschen in een zwijgende schâar. Zij liepen tezamen... geruischloos en stil... toch spraken zij samen een klanklooze taal en begrepen elkander... en wandelden door...

Ik stond en ik blikte naar hen die daar kwamen, alléén op den berg van helder groen gras... Ik wilde hen roepen... Maar mijn stem kon niet spreken... ik wilde hen hooren... maar ik kon hen niet begrijpen. Ik boog tot hen neer, maar ook dit mocht niet baten. - En dichter en dichter verdrong zich de schâar... steeds wandelend... steeds zwijgend... den heuvel voorbij... Hoe stil was het daar op het helder groen gras..! Toch leefde daar alles maar ik leefde in niets. Toen gevoelde ik langzaam de Eenzaamheid komen... niet kwetsend... niet pijnend, maar lijdend-intens. Niet één die mij wenschte... mij trachtte te begrijpen... niet één die mij zag en met mij wilde zwijgen... Soms zag ik twee oogen die stil naar mij zagen... maar ik wist dat zij blikten... niets ziende, niets vragend.-

Toen zweefde dit heen en ik zonk in een slaap... verkwikkendstil- rustig... tot ik ontwaakte.-

III.

Ik droomde alweer na een woelend kort slapen een beeld... dat te leven, te worden begon. Ik stond op een plein heel alléén en verlaten - een plein van mijn stad, van mijn woning niet ver. In uiterste spanning van angst en van vreezen wachtte ik steeds op een kracht... van een macht onbegrensd. Van verre, héél verre vluchtten dringende scharen wanhopige menschen in eindloos gedrang... en renden waanzinnig en joegen wild, razend, vooruit... altijd voort en elkander voorbij. Daar deinde tot mij op onzichtbare golven een sombere vloed... als een naderende zee. - Zij sloop duister- vloeiend, geruischloos en kleurloos en steeg zwijgend hooger... zich vormend om mij. Ik zag op dit alles in droefheid, gelaten,... waar het op mijn voeten wild schuimen nu ging. Een wasem steeg op en verstikte mijn adem... verwischte het plein... al het leven om mij.

En ik zag op die golven wreed krullend en dampend... die golven die zwegen in eindlooze macht... en ik weet nu met smart al hetgeen ik ontwaarde... mij omwelde het bloed dat de aarde zou drenken....

[p. 102]

IV.

Ik sliep... Uit mijn droom sloop een wazig grijs beeld... toen scherper omlijnd van herkenbaren vorm. Ik stond op de grens van ons Noordelijk land... dicht... dicht aan de grens. De zwijgende menschen in oneindigen vloed drongen stil om mij heen als een golvende zee... Steeds stroomden zij aan... en stil langzaam voorbij. Zij spraken geen woord... doch intens was hun lijden... en diep in mijn hart rees het Medelijden! Zoo zwart was die schâar... zoo wanhopig... zoo bleek... en toch drongen zij voort zonder klacht drukkend stil. Ik was niet alleen, want een lief menschelijk wezen stond achter mij steeds... half weifelend... strevend... ‘Het Leed dat Gij ziet... dat moet worden gedragen. Een ieder moet torsen zijn zwaar drukkend kruis. Verzwak niet uw kracht door een andermans Leed’... En terwijl ik zoo sprak in die klanklooze taal tot Haar die mij lief was... verrees uit het Leed van die sombere schaar een fijn droomerig beeld. Eerst zag ik ontplooien... een wit- deinenden sluier... die langzaam zich strekte... loodrecht tot een scherm... Toen verkleurde het wit tot een levend gelaat, zich scheppend, al denkend, tot herkenbaren vorm... Eerst zag ik de trekken van ernst somber lijnen... toen de oogen... groot, stil... van oneindig diep lijden. Op Het Hoofd zag ik nu een omklemmende kroon... van scherp stekende doornen... een zwaardrukkende kroon... Toen vulden de oogen van ontelbare smart zich langzaam met tranen, die heel groot en heel stil bevend neertrilden... onhoorbaar... in grensloos zwaar lijden...

Toen hulde een nevel dit smartbeeld van tranen... ik zag nu niets meer... en ik kon ook niets vragen!...

Rhoda.