Groot Nederland. Jaargang 5

[p. 221]

Jeugd
door Louis Carbin.

Notre passé - c'est l'image la plus mystérieuse de notre être, surprise et gardée par le Temps.
M. Maeterlinck.

Te midden van een olmengaarde lag een ouderwetsch landhuis in stille eenzaamheid.

't Leek een grauw, laag-breed steen-blok achteloos neergeploft door reuzenhand, vroeger, heel vroeger, en waar zich toen langzamerhand die eeuwenoude olmen omheen hadden geschaard in sprakelooze bescherming.

Vreemd nietig was hierbij 't groen-bekroosde eenden-slootje, dat den grooten tuin scheidde van een verlaten klinkerweg, welke hoog ging langs stille trekvaart.

En dit water, rustig, stroomingloos als een vijver, spiegelde nu met fijne, vluchtige rimpeltjes een zacht laat-namiddag-licht, terwijl aan de overzijde, daar ver, boven wijden horizon van hooilanden wolken blank-goud gloeiden van de er achter dalende zon....

- - - - - - - - - - - - - - - - - - -

In den tuin voor de openstaande tuindeur zat de oude grijze bewoner van 't landhuis met zijn dochter, haar vriendin, en beider kinderen - een knaap en een meisje - bij een lage tuintafel, waarop de stille glinstering van theegerei.

Zoo onder de hooge olmenkruinen, die zacht suizelden van den over 't huis heen zuchtenden zuidenwind, genoten de ouderen, zwaar leunend in lage rieten stoelen, van een rustige overgave aan de vooravond-stilte, welke hun indolentie-van-na-den-eten streelde met een zenuwkalmend zachte atmosfeer.

[p. 222]

Maar de kinderen wachtend op het gewone kopje thee met koekje zaten voor op den rand van hun stoelen, en hadden telkens bedwongen beweginkjes van ongedurigheid, hoewel 't zoo stil zitten der ouders hen deed zwijgen.

De oude heer, kalmpjes, kalmpjes puffend aan zijn groote pijp, de grijze baard neergedrukt op de borst, hief zich ineens wat op, verschoof zijn kalotje over 't nog weelderige, witte haar, keek naar de weide-verte, waarboven de westerlucht zoo pralend glansde, en zeide langzaam, beverig de zacht-krakende stem:

‘Heerlijke ávond hè?.... Héérlijke avond....’

De beide dames keken op.

‘Ja, 't is een mooie zomer’ antwoordde de vriendin van zijn dochter droomerig met week geluid.

De oude heer knikte na haar woorden een paar maal oudjesenergiek, als wilde hij zeggen: juist, juist dàt is 't.

Zijn dochter door hun praten zich weer bewust geworden van haar gastvrouw-zijn, stond op om thee te schenken. De kinderen konden nauwelijks een gebaar van opluchting bedwingen; daarom vroeg zij glimlachend:

‘Wiesje?’

‘Ja ma,’ klonk de levendige meisjesstem met een bijna te luide klaarheid in zoo geruchtelooze atmosfeer.

‘Jullie wilt zeker eerst een kopje thee met een koekje hè?.... voor je weer gaat ravotten.... en ben jij daar niet moe van Dick.... zoo'n heelen dag buiten, dat ben je toch niet gewend, wel....?’

‘O neen mevrouw, heelemaal niet.... Ik wou dat ik hier aldóór kon blijven....’

‘Zoo zoo.... hoor je 't Marie, wat je jongen zegt...? aldoor hier blijven....’

De moeder van den knaap glimlachte even liefjes tegen hem, zei toen, met goedige lachplooitjes om de oogen kijkend naar 't afgewende hoofd van den ouden heer:

‘Dat zou je papa wel wat te druk worden, denk ik zoo."

‘Wat zeg je’.... bromde afwezig de oude heer.

‘O, dat 't u wel wat te druk zou zijn.... zoo altijd met twee kinderen om u heen.’

‘Och.... och.... de jeugd.... de jeugd.... maar-e.... ja. Wiesje alleen is wel kalmer, ja.... veel kalmer....’

[p. 223]

Wiesje maakte een beweging als wilde zij boos tegenspreken. Zoo dikwijls had mama haar immers moeten zeggen wat stiller te zijn om gropa.... Maar een bestraffende blik van haar moeder weerhield haar.

‘Hier’, zeide deze, de kinderen hun kopjes toeschuivend met wat koekjes er bij.

Wederom was er nu een zwijgen, terwijl de kinderen, bezig met snoepen en theedrinken, in gedachten zochten naar een nieuw spelletje.

Ineens drong fijntjes tot 't landhuis door 't wegstervend, gerekt gefluit van een trein.

‘Hoor!’ merkte de oude heer op, in aandacht-vragen 't roer van zijn pijp omhooghoudend.

De anderen met oogenstaring luisterden gespannen, hoorden héél in de verte even zacht-dof-gerommel, dat weer snel verstierf.

‘Nu ging hij over de brug.... hè, hoorde je dat?.... Wat een rust vanavond, wat een rust van avond.... 't is een verbazend eind weg toch die spoorbrug.’

De oude heer, dit zeggend tusschen kalme pufjes aan zijn pijp, knikte er stil tevreden bij als wilde hij zeggen: ‘toch nog goed van gehoor, wat?.... op mìjn leeftijd!’....

‘Ga je mee naar de eendjes kijken?’ zei de knaap, dien 't stil-zitten begon te vervelen, nu hij zijn thee met de koekjes op had.

‘Ja.... goed.’ Wiesje stond vlug op.

Een oogenblikje later bij 't kroos-slootje, bleef 't meisje er staan turen naar de rooder en rooder gloeiende westerlucht, terwijl de knaap zich er mee vermaakte de eendjes te verschrikken door dorre takjes in 't water te laten vallen.

‘O, kijk 's, zeg Wiesje, Wiesje, kijk die dikke woerd 's boos worden,’ riep hij opgewonden en bukte zich om met de hand golfjes in 't water te maken naar de meer hevig beangstigde dan booze eend. En druk in de weer merkte hij niet, dat het meisje niet antwoordde noch keek.

Met doorgezakte heup, de fijn-mollige, zacht zon-verbrande armen slap langs 't reform-jurkje, stond Wiesje te staren naar de vreemde, gloeiend-roode wolk-gestalten, en merkte niets van zijn doen.

De knaap, eindelijk verwonderd over de stilte steeds maar om hem heen, richtte zich op en zag zwijgend naar 't meisje.

[p. 224]

De avondgloed maakte rossig het blonde haar langs heur ooren en bracht vonkjes in de blauwe turende oogen.

Zoo stil als zij daar stond....

't Vreemde boeide den woeligen knaap, deed hem aldoor naar haar kijken.

Zij herinnerde hem ineens aan een plaatje uit dat mooie sprookjesboek, waarmee zijn moeder hem vroeger op schoot nam om uit voor te lezen. Daar stond een blond princesje op, bij een meer.... die stond ook zoo te wachten.... net als Wiesje.... waarop was dat ook weer...?

Hij bleef nog in zijn herinneringen zoeken, wáárop dat princesje ook weer zoo wachtte, toen Wiesje door zijn strak aankijken opgewekt uit haar gesoes, hem haar gelaat toewendde, lichtelijk verbaasd.

‘Wat déé jìj?’ vroeg hij, ‘wat zag je!?’

‘Ik?.... niets.... ik keek naar die wolken.’

De knaap volgde 't aanduidend hoofdgebaar, dat die woorden vergezelde, en keek ook naar de wolken, met hun dikke gloeiende koppen, vond 't toch raar van Wiesje, maar zei kalm:

‘Ga je mee wat schommelen?’

‘Ja, kom’, zei Wiesje, en ineens hard wegloopend: ‘je kunt me toch niet krijgen.’

Dadelijk in 't spel, met 't plotse, ijverige begrijpen na even verwonderd kijken van een jongen hond, wiens baas aanhitsend voor hem weg begint te loopen, rende hij haar achterna.

Het meisje met roode wangen, wapperende blonde lokken, draafde rond het groote bloemperk, dat open lag tusschen de hooge olmen voor 't huis. Haar lach klankte tusschen de stille zware stammen hoog op naar de suizelende kruinen.

‘Je kunt me niet krijgen, je kunt me niet krijgen’, juichte het meisje, kortademig door 't hollen.

De jongen, koppig, spijtig zoo'n eind achter te zijn, rénde en hij haalde haar langzaam in.

Telkens stoven zij, grindsteentjes opschoppend, langs de theetafel.

De beide moeders zagen glimlachend 't jonge gedoe aan, maar de oude heer klaagde, dat zij zich nog ziek zouden maken, - nog ziek, - nog ziek....

‘Och pa, laat ze maar.’

‘Ja maar.... ja maar.... ze hebben den heelen dag al zoo gestoeid en de avondlucht is kil.’

[p. 225]

Weer kwam 't meisje aangerend met den jongen achter haar aan.

‘Wiesje!’ riep de stok-oude man met te zwakke stem om gehoord te worden, ‘Wiesje!’

Zijn dochter, wel begrijpend hoe 't eigenlijk hém hinderde, riep luider:

‘Wiesje, Wiesje!’ en de moeder van den knaap maakte een gebaar van ophouden naar haar jongen.

‘Ja ma....?’ Ineens stond Wiesje stil, lachte luid op toen de knaap tegen haar rug bonsde en even stijf de armen om haar heen hield om niet te vallen.

‘Niet zoo rennen kind, de avondlucht is vochtig, als je zoo transpireert vat je kou.’

‘Ja ma.... kom Dick, weet je wat, ga dan mee naar 't huis in 't bosch.’

‘Goed - wat doen?’

‘Zoo maar.’

Kalm, uitgestoeid, liepen de twee kinderen onder de stille boomen door, een tuinpaadje in, waar de lang wijlende gouden avondgloed tot warme zware schemering was getemperd.

‘Dat was natuurlijk weer om je gropa’, mopperde de knaap.

‘Och, hij is zoo oud,’ gemelijkte Wiesje.

Bij een tuinbank naast het grindpaadje stond een oude pianokist, waarin de tuinman twee glazen raampjes had gemaakt. Wiesje had daarin een kamertje gestoffeerd met wat gordijntjes, een tafeltje en twee stoeltjes, en 't genoemd haar ‘Huis in 't Bosch.’ Daar speelde zij dikwijls met haar vriendje uit de stad: ‘meneer en mevrouw op theevisite’. Zij kropen nu in de kist, zaten een oogenblikje door de raampjes te kijken naar de boomstammen, welke zwarte, knoestige strepen leken voor 't verdonkerend gloeirood van de Westerlucht. Maar 't was er warm, en reeds te donker om met het poppenserviesje te spelen.

De knaap wilde er weer uit.

‘En als er nu visite komt?’, gewichtigde Wiesje, die zich onmiddelijk geheel mevrouw van 't Huis in 't Bosch voelde.

‘Och.... nou.... dan ontvangen wij ze buiten.’

Hij liep bukkend den half-open achterwand al uit en trok haar mede naar een oude tuinbank.

Kalm zaten zij daar een oogenblikje in de schemering te luisteren naar 't teere winde-gerucht boven hunne hoofden.

[p. 226]

Even hield 't zachte gesuizel op.... zoo stil was 't nu.... zoo stil.... dat de kinderen in zwijgende afwachting zich roerloos hielden.... als zou er dadelijk iets wonder vreemds gebeuren.... tot ineens.... een nachtegaal zong....

‘Hoor je Wiesje,’ praatte de jongen hard ineens, ‘hoor Wiesje!’

‘Och stil nu, 't was een nachtegaal, maar je hebt hem weggejaagd met je geschreeuw.’

De kruinen ruischten zwaarder een wijle.

‘Geschreeuw....’ mopperde de knaap zachtjes na, maar 't meisje antwoordde niet, tuurde weer naar de weide-verte met 't verstervend rood daar achter de boomen, liet haar gedachten in slaap wiegelen op 't blader-gesuizel. En de knaap, moe van 't gestoei toch, moe van te veel zon, van te veel lucht zoo'n dag buiten, ging tegen 't meisje aan leunen met zijn hoofd op haar schouder.

Zij liet 't stil gebeuren, glimlachte zacht, als een jonge moeder in de weelde van haar kind slapend aan haar borst.

De jongen, ongedurig nog wat, vond dat hij niet goed zat, zei:

‘Ga eens weg met je arm.’

Wiesje deed 't in belangstellend toezien hoe hij dadelijk eigengerechtig zijn hoofd in haar schoot lei, en de beenen languit op de bank.

‘Wel já, zéker,’ lachte zij zacht, neerziend op zijn schemerig-verlicht gelaat.

De oogen moe-gesloten, lag hij neer, nu niet ongedurig meer; - hij opende ze niet, toen 't meisje hem zachtjes streek door 't haar, zag dan ook niet de vreemde verteedering, waarmede zij na een wijle weer opkeek en doorging te streelen zijn hoofd.

En dichter en dichter legerde zich de schemering tusschen de stammen en ganschelijk doofde de gloed in 't Westen, terwijl 't meisje stil-ernstig glimlachend opzag naar de donkere, in 't duister vervagende boomen en aldoor zacht streelde het hoofd van den knaap.