wijl in den boezem 't hart
als de onberoerde perzik is,
de ogen zijn in hunne leden
als wellen tussen 't gras verscholen
de tanden in de alveolen.
Van struik tot struik wij gaan
gescheiden nu en dan weer saam,
(terwijl de groene ruwe kracht
wie weet waar, wie weet waar!
die gistren was mijn waan
en heden voedt uw dromen,
De Italiaanse poëzie heeft tijdens de eerste decennia dezer eeuw heel wat stromingen en tegenstromingen gekend. Zij onderging evenzeer het springtij der evoluerende poëzie van het vaste land, wier im- en expressionistische bewegingen leidden naar de moderne ‘Liricita’ in Italië, naar de ‘Poësie pure’ in Frankrijk en naar de zogenaamde ‘zuivere poëzie’ te onzent.
Deze poëzie beïnvloed door een Baudelaire en een Malarmé, een Rimbaud en een Valéry, openbaarde een versterkte sensibiliteit, een scherper aanvoelen van den vorm, een bevrijding uit het metrische keurslijf en een terugkeer naar de essentie van het gedicht, dat beantwoordt aan de diepere noodwendigheid van expressie en inspiratie.
De eerste vertegenwoordiger van deze poëzie in Italië is GIUSEPPE UNGARETTI (1888) wiens werk het merkteken draagt van zijn streven naar een essentiele lyriek. Hij is de grondlegger van het zogenaamde ‘Ermetismo’ (hermetische dichtkunst) dat in den loop dier jaren een merkwaardige verspreiding heeft gekend, niettegenstaande de duisterheid, die deze kunstrichting kenmerkte.
Ungaretti's vers is levendig, dikwerf doorzichtig en synthetisch. De donkere ondertoon van zijn gedichten is als een trillende ader van het Leopardiaans pessimisme. In zijn bundel ‘Sentimento del tempo’ bereikt hij een hoge musicaliteit en in zijn pastorale gedichten de sereenheid van een visionnair. Voor den rijkdom van gevoel en de zuivere, intense expressie van zijn lyrisch temperament getuigt een vers als ‘De Moeder’ (La Madre), dat als een zijner klassieke gedichten wordt beschouwd.
La Madre - De Moeder.
Als met een laatsten slag dit hart
den muur der schaduwen doet wijken
om mij, o moeder, tot den Heer te leiden,
zult gij mij als voorheen de hand weer reiken.