Golfslag. Jaargang 1

[p. 257]

[Nummer 9]

Het hoogste gebod

HET GEBEURT WEL EENS DAT IK OP ZEER EIGENAARDIGE VRAGEN MOET ANTWOORDEN. TREKKERS, JONGE KUNSTENAARS EN STUDENTEN KUNNEN JE ZO MET DE MEEST ONVERWACHTE ONDERSTELLINGEN OVERVALLEN, DAT JE EVEN TWIJFELT AAN HET NUCHTER VERSTAND VAN DE ondervrager. Ze schrijven je plannen toe, waar je in stilte over glimlacht. Zo persisteren de jongste tijd sommige geruchten als zou ‘Golfslag’ een nieuwe jeugdbeweging willen organiseren. Daar dusdanig gefluister licht aanleiding kan geven tot misverstand of incidenten, wil ik er even dieper op ingaan.

In de ‘Verantwoording’ schreef ik vrij duidelijk dat ‘Golfslag’ een cultureel tijdschrift wenste te zijn. Wij verstonden het toen en verstaan dit nu nog in deze zin dat ‘Golfslag’ door middel van heldere en opbouwende artikelen de aspecten van het leven zou behandelen, die in hoge mate er toe bijdragen de mens een edele houding te schenken. Wij waren en zijn er van overtuigd dat de Vlaamse jongeren nog niet het peil bereikt hebben dat hen gelijkwaardig zal maken met hun noorderbroers en met de overige Europese cultuurvolkeren, en dat hen toekomt krachtens hun verleden en krachtens de toekomstmogelijkheden, die in latente toestand in hen aanwezig zijn. Deze opvoedende taak sloot verder in dat we zouden opkomen voor alle onrechtmatig verdrukten, omdat de Vlaamse stam niet kan bloeien, wanneer zijn meest levensvolle twijgen ongestraft mogen afgerukt worden. Enerzijds dus de zorg om de innerlijke waarde te verfijnen en te verdiepen; anderzijds de verdediging door woord en schrift van het eigene tegen de aanvaller.

Na acht maanden materiële en morele strijd, stellen wij vast dat we de ‘Verantwoording’ compromisloos trouw zijn gebleven. In talrijke artikelen over literatuur, kunst, jeugdleven en politiek werd de grondgedachte doorgevoerd en konsekwent uitgewerkt. Een ondubbelzinnige trouw aan de volksaard sprak uit iedere stellingname.

Onze kleine vechtgroep nochtans acht zich niet geroepen de kern te zijn van een jeugdbeweging. Het is mogelijk en waarschijnlijk dat er eens een nieuwe organisatie zal verschijnen om de jeugd te groeperen onder accentuering van het volks-nationale en aanknopend met de vroegere Dietse bewegingen. Indien deze nieuwe jeugd duidelijke stellingen inneemt en aantoont de oude zonden verloochend te hebben, zal ‘Golfslag’ met grote sympathie haar komst begroeten. Het is onze innige wens ook dat de geest van fairplay en broederlijkheid, die wij hier steeds hebben verdedigd, deze beweging mag bezielen.

[p. 258]

Wij wensen echter zelfstandig te blijven, niet het minst om ‘onpartijdig’ op mogelijke fouten te kunnen wijzen. Dit heeft het land steeds ontbroken: een eerlijke en strenge kritiek, die scherp de horizont afspeurt en hen verwittigt, die de hitte van de dagelijkse arbeid vaak verblindt. ‘Golfslag’ wenst deze gids te blijven om Vlaanderen een Kassandra te sparen!

Na deze nodige terechtwijzing wil ik nog even onze grote bezorgdheid uitspreken over wat we in de Vlaamse middens zien gebeuren.

Toen na de bevrijding vele families geteisterd werden, en dit niet alleen door de vliegende bommen, groeide er een lotsverbondenheid die het mooiste voor de toekomst deed verhopen. Immers, men hoeft geen Geyl te heten om in te zien dat de verdeeldheid de grote nachtmerrie van ons volk is geweest. Van in de vroege Middeleeuwen over de Scheuring tot in de jongste jaren heeft een geheimzinnige en onverklaarbare tweespalt de Nederlanders, en dan vooral die beneden de rivieren, bloedig gescheiden gehouden. Weliswaar was er de laatste tijd een groeiende neiging merkbaar om dit noodlottig euvel te bestrijden, en vele flaminganten hadden het reeds zo ver gebracht het ‘O Nederland, let op uw Zaak’ voor hun eigen belangetjes te plaatsen.

Maar wat zien we nu gebeuren? Verre van iets geleerd te hebben uit de voorbije rampen, graven tientallen kliekjes in een even belachelijk als rampzalig getwist hun en Vlaanderen's graf. Als boze dwergen hakken ze met hun bijltjes de trotse, gevelde eik tot spaanders. Het gemenebest telt niet meer, de res publica schijnt vergeten. De meest onverkwikkelijke persoonlijke kwesties nemen de voorrang op het landsbelang. Wij bezitten weer honderden leiders. Alle nuchterheid is uit de boze. Vivat de romantische samenzwering, vivat de vendetta!

Zolang echter de eenheid niet zal bereikt worden is het nutteloos nog over de Nederlanden en hun toekomst te praten. De Brusselse heren zijn accoord geraakt met enkele franspratende Hollanders om de Unie te ‘maken’. Opgepast voor het nieuwe 1830! Het ene Nederland moet groeien uit de eenheidsdrang van het hele volk en niet uit het belang van financiers en diplomaten. En die drang kan niet gedijen zolang er over de nietigste haarklieverij gevit wordt, terwijl levensproblemen doodgezwegen worden. Hierin zijn onze tegenstrevers heel wat wijzer: hun eendracht tegen al, wat een Diets karakter draagt, doet zich op elk gebied gelden, in zoverre dat iedere roep om gerechtigheid aanstonds versmoort. De stilte heeft de grieventrommel gesloten. Brussel? De verfransing der Vlamingen in Wallonië en de Westhoek? De IJzertoren? De epuratie? Het Nederlands in het Parlement? Alles larie...

Och kom, waarom ons laten verleiden daar nog over te spreken. Het klinkt al te bitter. De Vlamingen stoken voort ruzie. Het hoogste gebod wordt uitgejouwd. De eenheid is weer een verre droom. Sérénade sans espoir...

Misschien zullen enkelen ons van overdreven en misplaatst pessimisme beschuldigen; dit vooral met het oog op sommige nabije verwezenlijkingen. Wellicht ware het dan ook verstandiger met de klassieke optimistische oproep te eindigen. Maar zolang de tweedracht over de verbondenheid triomfeert, zolang de Unie een woord blijft, zullen we haar als dusdanig behandelen. En de Dietse mooipraters niet meer vertrouwen schenken dan ze verdienen.

Voor wanneer de tijd van bezinning en... handelen?

Manu RUYS.