Golfslag. Jaargang 1

[p. 69]

Wij herdachten...

Op 1 April 1572 kwam admiraal Lumey met zijn watergeuzen de Maasmond opgezeild. Den Briel werd ingenomen. Deze daad luidde de algemene opstand van het Noorden tegen de Spaanse dwingelandij in.

Als zoon van een eenvoudig schoenmaker werd Hans Christiaan Andersen op 2 April 1807 te Odense geboren. Andersen heeft heel wat geschreven, grote romans en toneelstukken, doch bovenal zijn 150 onvergelijkbare kindersprookjes, die hij tussen de jaren 1835 en 1847 uitgaf. - Te Parijs werd op 2 April 1840 Emile Zola geboren. Met zijn indrukwekkende romanreeks Rougon-Macquart is hij de grote baanbreker van het naturalisme geweest.

Bartholomé Murillo ontviel ons op 3 April 1682. Leerling van Velasquez schilderde hij vooral Madonna's en religieuse composities. Later legde hij zich toe op het weergeven van straatbengels en bedelaars. - De Duitse neo-classieke componist Johannes Brahms, wiens liederen vooral grote populariteit genieten stierf op 3 April 1897. - Te Haarlem zag de grote zoeker Frederik van Eeden op 3 April 1860 het levenslicht. Als mens zowel als kunstenaar is hij een der edelste en meest geliefde Europese figuren. - Op 3 April werd Michel de Ghelderode 48 jaar.

Graaf van Brederode aan 't hoofd van 400 edellieden bood op 5 April 1566 aan Margareta van Parma, landvoogdes der Nederlanden, een smeekschrift aan waarin ze om mildheid en tolerantie baden. Berlaymont, raadsman der regentes schold hen uit voor bedelaars (gueux). Het woord geus zou een eeretitel worden.

Op 6 April 1528 vond de Duitse schilder en etser Albrecht Dürer voor eeuwig rust. Hij kan terecht de grootmeester der Duitse Renaissance genoemd worden. Merkwaardig is het dat zijn reis door de Nederlanden hem meer overweldigd heeft dan al wat hij in Italië van Tiziaan of Bellini te zien kreeg.

Alfred Hegenscheidt kwam op 6 April 1866 ter wereld. Zijn Starkadd en Rodenbach's Gudrun zijn de enigste lichtpunten in de Nederl dramatiek sedert Vondel.

Na 'n ongewoon voorspoedige reis kwam de 34-jarige kommandeur Jan van Riebeeck op 7 April 1652 in de Tafelbaai aan. Hij zou hier een verversingsstation oprichten op de grote weg naar Indië. Niemand voorzag dat uit deze schamele nederzetting een nieuw vaderland zou groeien voor duizenden Nederlandse pioniers.

Anna Bijns ontsliep in de Heer op 9 April 1575. In ongemeen heftige refereinen bestreed zij de opkomende leer van Luther. In haar heeft de lyrische kunst der rederijkers wellicht het hoogste bereikt. - Dr. Reinier Snieders, die evenals zijn broeder August, als volksverteller nog steeds populair is, stierf op 9 April 1828 te Turnhout. - Dichter Karel Jonckheere werd op 9 April 40 jaar.

De wereldberoemde jurist en staatsman Hugo de Groot zag op 10 April 1583 te Delft het levenslicht. Hugo Grotius wordt terecht de grondlegger van het staatsrecht en het volkenrecht genoemd.

James Ensor, geboren op 13 April 1860, toont in zijn werken naast een schitterende coloriet een verbluffende fantasie die wel eens aan Bosch doet denken.

Een der meest classieke Franse dichters, Jean de Lafontaine, stierf op 14 April 1695. Was de fabel bij Esopus een uitgesproken moralisatie en bij de middeleeuwers meer een uitgesponnen verhaal, zo wist Lafontaine in zijn Fables de moralisatie en het verhaal tot een meesterlijk harmonisch geheel te kneden. - Op 14 April 1759 voert de engel des doods de blind geworden componist Georg Friedrich Händel naar het Vaderhuis. Hij werd begraven in de Westminsterabdij. - Op 14 April 1861 kwam Edward Vermeulen ter wereld. In het kloekgebouwde werk van deze schrijver en boer zindert de harteklop van 't Vlaamse volksleven.

In zijn strijd tegen de Spaanse dwingeland slaagde Willem van Oranje er in een leger huurlingen in Duitsland te ronselen. Zijn broers Lodewijk en Hendrik van Nassau zouden het nieuwe leger naar de Nederlanden brengen. Op de Mookerheide kwam het tot een treffen met Requessens. Het Duitse hulpleger werd verslagen en de beide broers vonden er op 15 April 1574 de dood. - Ver van zijn vaderland, te midden de leprozen, viel op 15 April 1889 de heilige held Pater Damiaan als slachtoffer van zijn weergaloze offergeest en dienende liefde. - Te Wambeek zag op 15 April 1857 de Brabantse Leeuwerik Pol de Mont het

[p. 70]

levenslicht. Als taalzuiveraar en als folklorist leverde hij meer dan verdienstelijk werk. Zijn verzen vol lichte en oppervlakkige erotiek brachten wel een nieuw geluid doch bevatten veel klatergoud en ‘getuigen van een ondiep, onpersoonlijk maar niettemin charmant talent.’ (Marnix Gijsen). - Ina Boudier Bakker, de schrijfster o.a. van de grootse familieroman ‘De Klop op de Deur’ werd 71 jaar.

Een der beste Nederlandse heimatschrijvers is Anton Coolen. Op 17 April werd hij 49 jaar. Lijk Streuvels het stoere West-Vlaamse bedrijf beschrijft en Van den Heever de heldhaftige boer op de wijdse Zuid-Afrika-grond, zo vertaalt Coolen de taaie strijd van de Noord-Brabander tegen de dorre Peelvlakte. - 15 jaar geleden stierf de eenvoudige en milde dromer Aart van der Leeuw, schrijver van bekoorlijk romantisch proza en poëzie.

De Limburgse dichter Mathias Rutten vierde op 18 April zijn 40^ste lente.

Op 19 April 1645 stierf Anthonie van Diemen te Batavia. Van bankroetier werkte hij zich op tot hij in 1636 gouverneur-generaal van Nederlands Oost-Indië werd. Zijn krachtdadig beleid verdreef de Portugese en Spaanse concurrenten uit Noord-Formosa, Malaka en uit de belangrijke specerijhavens op Ceylon.

Julius Persijn, een der meest eminente en gezaghebbende critici die Zuid-Nederland gekend heeft werd op 20 April 1878 te Wachtebeke geboren. - Op 20 April j.l. werd Prof. Dr. Frank Baur 59 jaar wijl de bekende Noord-Nederlandse dichter Martinus Nijhoff er 52 werd.

Op 22 April 1724 werd de Duitse filosoof Immanuel Kant geboren. De synthese van al zijn geschriften kan vastgelegd worden in zijn beroemd geworden uitspraak: ‘Zwei Dinge erfüllen das Gemüt mit immer neuer und zunehmender Bewunderung und Ehrsucht, je öfters und anhaltender sich das Nachdenken damit beschäftigt: der bestirnte Himmel über mir und das moralische Gesetz in mir.’. - Dichter, geneesheer en volksvertegenwoordiger Jan de Laet stierf op 22 April 1891. Als vurige kamper in de voorste rangen der Vlaamse Beweging streed hij in de Kamer met Edw. Coremans onverdroten voor de Vlaamse belangen. In 1844 waagde hij het met Sleeckx het eerste flamingantisch dagblad uit te geven.

Gelijktijdig op 23 April 1616 stierven twee reuzen uit de wereldliteratuur. De ‘duizendzielige’ William Shakespeare, de grootste dramaturg en karaktertekenaar aller tijden, en Miguel de Cervantes, de geniale stylist, die opgesloten in de gevangenis van Sevilla zijn meesterlijke ‘Don Quichotte’ schiep.

Anno Domini 1533 de 24^e April bracht Juliana van Stolberg, op Dillenburg, een zoon ter wereld die de naam Willem ontving. Willem van Nassouwe Prins van Oranje werd een geniale staatsman, die spijts mislukkingen en beproevingen zijn goed en bloed veil had voor de vrijheid en het zelfbeschikkingsrecht der Nederlanden. - De Zuid-Vlaamse toneelschrijver Gaston Martens werd op 24 April 63 jaar. Men zou hem de Streuvels van het toneel kunnen noemen.

Op 25 April 1607 sneuvelde vlootvoogd Jacob van Heemskerk vóór Gibraltar. - David Teniers de jongere, de vruchtbare schilder van boerenkermissen, landschappen en stillevens, stierf op 25 April 1694. Hij was de laatste tijdgenoot van Rubens en tevens de laatste grote Zuid-Nederlandse artist der XVII^de eeuw.

Daniel Defoe, diplomaat, journalist en romanschrijver ontsliep op 26 April 1731. Door politieke agitaties geraakte hij meermaals in de gevangenis doch hij kon nog ruim 200 romans schrijven, waarvan zijn ‘Robinson Crusoë’ het meest beroemd is. - 26 April is de sterfdag van de grote Noor Björnstjerne Björnson. Voor Noorwegen is zijn betekenis als volksopvoeder, politiek leider en ethisch verkondiger even groot als zijn betekenis als dichter en schrijver. - De Noord-Nederlandse dichter en romancier Theun de Vries werd op 26 April 39 jaar.

Lode Geysen werd op 27 April 1903 geboren. Hij waagde zich met een handvol liefhebbers aan zeer stoute toneelexperimenten, trad vervolgens op in het Volkstooneel en ontpopte zich als een regisseur van betekenis. Hij kwam op voor de volledige vrijheid van de speler tegenover de auteur. - De beroemde zeevaarder Magelhaens kreeg op 27 April 1521 op de Philippijnen een giftige pijl in zijn rechterbeen. Zo eindigde zijn tocht. Met 5 schepen had hij langs Zud-Amerika om een zeeweg naar Indië gezocht. Slechts één schip zou naar Spanje terugkeren en aldus in 3 jaar min 14 dagen de eerste reis om de wereld volbrengen. Van de vijf Vlamingen die de reis meemaakten kwam slechts één terug.

Op 29 April 1676 sneuvelde de grootste Nederlandse zeeheld Michel de Ruyter. In talrijke zeeslagen overwon hij de Engelse en de Franse vloten. Doch in het zicht van de Etna-vulkaan vond hij de dood op het ogenblik dat zijn vloot de schepen van de Franse admiraal Duquesne uiteensloeg.