Het oudste goederenregister van Oudenbiezen (1280-1344). Deel I Tekst

[p. 136]

[Achtste stuk]

⁺ De joer ons Heren m^o cc^o lxxx ender octauen van poschen, due wart dit buc begonnen.

Dit blift den bruderen van den Bisen no de doet <der genre die hie noe bescreuen stoen.>^a

+ 79 r^o hand A

a der genre die hie noe bescreuen stoen jonger, zelfde hand, op rasuur.

(Heinric ende Heilif van Linne)

<Det blift den bruderen van den Bisen te pitancen no de doet Heinrics ende Heiliuen sinre suster, Tilmans Hires^b kendere van Linne woren: i hostaet ligt te Linne bi den borne ende was des seluen Tilmans.>^c

b r in Hires bijna helemaal verdwenen en onzeker.

c deze post jonger, zelfde hand, op rasuur.

(Heinric Prumart van Authuselt)

Item dit blift den bruderen no de doet Heinrics Prumarts van Authuselt: iii stucke lants te Werme. Des ligt v ruden ende xi rop bouen Werme te Vriherne wert, ende v ruden agter Prumarts hof was te Werme, ende viii ruden ende i halue rude neder Werme ane sBisscops bamt. Van desen iii stucken hebben de brudere nů dwederdeil^d.

d deze post doorgestreept.

(Oue van Hogte)

Item dit blift den bruderen no de doet Ouen van Hogte Willems wif was van Mobertingen: xi ruden lants ligen onder Corten buchs, ende xix ruden lants op dAsch beke en ii stucken, ende i stucke lants op Morsbruc, dat wint Godefert Potman, ende i stucke lants op Ruderbruc, dat wint Meier van Mobertingen, ende i stucke lants op Wilre velt, dat wint oec Meier, ende xxv ruden bamt, ligt en Holster bamd. Dese selue Oue gilt ons ige jore iiii s. iii o. men te Remeis van den gemeinen land, ende iiii vaet i cop men gersten te Remeis van den ersten xi ruden, ende v d. te Remeis van den bamde. Desen vorgesprokenen csens gelde we vorwert, want we hebben tgut te houe en verrigtent.

[p. 137]

(bruder Winkens burgen)

Item Thyloy ende Winken ende Goswin, sheren sone van Diteren, sin saecwaude van hars vader scoude ende hebben geloft de brudere ende den ordene commerlos draf te makene ende dat hebbense verborcht bitten genen die hi no bescreuen stoen: Thyloy van Borne, Rutger van Borne, Euerart van Monfort, Winken van Wegsete, Thyloy Winkens bruder, Godefert van⁺ Vdechusen, Kerstion van // Lemborch, Heinric Hase van Wegsete, ende Goswin van Swaumen. Dese ix sin burgen.

+ 79 v^o

(heren Johans lant was van Hex, van Eimal)

Dits onse lant van Eimal dat heren Johans van Hex was: xviii ruden ende i halue vorden Vels, ende v ruden iii rop men neder dat, ende xxiii ruden vorwert tEmbems wert, ende xii ruden ende vii rop tEimal ende Embems, ende viii ruden ende i rop te Mirlkial bouen Embems, ende xi ruden ende iii rop bouen dat te Susscen wert, ende v ruden ende ii rop ouer dat te Merluc. Summe iiii bunre ende xii ruden ii rop men. Dit wint Johan Kauwersin. Item xviii ruden ende i halue te Susscen, ende iiii bunre i rop men bi dat; dese ii stucke wint Heinric Beuerst man^a.

a door deze post is een kruis getrokken.

(Dets derste lant dat ons bruder Arnout van Groetloen gaf)

Dit es derste lant dat bruder Arnout van Grotlo den huse van den Bisen gaf, ende blift den brudere no de doet bruder Arnouts. Dit sin de heren domet aue heit. Den heren van Senter Vose van Tricht te Niel enden hof ix s. iii d. en o. men te Remeis ende te haluen merte, ende iii vaet orskorns en derteendage, ende iiii hunre ende i half ende xxiiii eiere en sente Thomas auende ende onuersumt vor den passchen, van xviii bunren ende iiii ruden onder lant ende houe. Idem den seluen heren iiii d. ende o. te Remeis ende te haluen merte, van xix ruden ende i halue lants ende van i houe, helt viii ruden. Idem den seluen heren x vaet tarwen te limesse, ende i mudde euen Lonscer moten te haluen merte, van xxxvii ruden ende i halue lants, die en gelden engene teende. Item Godeferde van Vrudelingen van Rudercouen vi d. ende ii capune en sent Steuents dage, van

[p. 138]

v ruden lants, lighen te Niel bouen Mettulen hof. Item Wouteren van Jhesscheren ii d. te Remeis, van xxiii ruden lants; des ligt xv ruden bi Jhesscheren te Hedenslo wert, ende viii ruden bi den Osmul tuscen Grotlo ende Jesscheren. Idem helt mer van denen seluen Wonteren vi bunre ende xiii ruden lants te lene; des ligt xxii ruden ane den Osmul bi derste viii ruden, ende xxix ruden ende iii rop neder die xxii ruden ende woren Johans van den Spelhoue van Colmont, ende xxxv ruden tusscen Bushouen ende Jesscheren, heit Diffen stucke, ende vii ruden bouen dat te Loen wert, ende xxiii ruden jegen den Pulacker te Gerssouen⁺ wert, // ende vi ruden ant lant van Tille, ende xi ruden op den Goutberch.

+ 80 r^o

(Dets dlant dat ons bruder Arnout van Grotloen ende Gertrut sin wif hebben gegeuen)

Dit es dlant dat Arnout van Grotlo ende Gertrut sin wif den huse van den Bisen gegeuen hebben ende blift den brudere no hore beider doet ledeleke. Dit sin de heren domet aue helt ende der csens dat gilt. Des es vi bunre ende xii ruden leen, die helt mer van Gerade van Wassenberch; des ligt xxxviii ruden ent felt van Jessceren en ii stucken bi den wech van Bumersouen geit te Jessceren wert, ende xxii ruden te Cranen cule bouen Bumersouen, ende xxii ruden bouen Jessceren te Gershouen wert, die woren Ricauts van Tungren, ende xi ruden bouen den Pulacker bi Diffen stucke, ende ii bunre woren Johans Gorren van Tungren, des ligt xxiii ruden ent felt van Jessceren ende xvi ruden bi dlant van Tille tusscen Jesscheren ende Bumersouen. Dits csens gut: heren Godeferde van Lewe ii d. en derteendage, van ii bunren lants; des ligt iiii ruden agter Thyloys hof van Gersouen, ende xxxvi ruden tusscen Gershouen en Rudercouen. Idem den seluen heren Godeferde iiii d., van xiiii ruden ende van ii ruden lants, liggen ent felt te Jessceren wert. Item Johanne Hauet sone iiii d. ende i kopey en sent Andris dage ende iiii d. ende i kopey te haluen meie ende ii d. en sent Johans dage baptiste, van xxxv ruden lants, lichgen op de Wilre bi Bumersouen. Item den mestere van Hex i d. en senter Meis dage, van xiiii ruden lants, lichgen ane Bumersouen bi tpedeken te Widoy wert geit. Item den calonken van Loen xxiii d. Louinsch en senter Meis dage, van ii bunren ende ix ruden lants; des ligt xvi ruden ende i halue bi dBiloc te Bumersouen, ende viii ane Bumersouen bi

[p. 139]

den pat te Widoy wert geit, ende xv ruden bi tpanhus te Bumersouen,⁺ ende ix ruden // te Meidenhouen bouen Niel. Item den calonken van Sent Johanne van Lutke iii d. ende o. te haluen meie ende en sente Lambrechts dage enden hof te Bushouen, van xvi ruden lants te Bortlo bi Grotlo do lichgense. Item xv ruden lants, liggen te^a Grotlo an den Merhof, die helt mer van den heren van Senter Vose te Niel enden hof, ombe den csens de gewonleke es enden hof.

+ 80 v^o

a hier Meydenhouen doorgestreept.

(Det guet helt bruder Arnout en sine hant, sinen wille mide te dunne)

De joer ons Heren m^o c^oc^o lxxx, en sent Johans dage baptiste. Dit gut helt Arnout van Grotlo en sine hant, sinen wille mide te dunne. Dit sin de heren domet aue helt. Van den calonken van Senter Vose te Niel enden hof, iiii bunre ende xii ruden lants, ten seluen rechte dat dander lant steit; des heft Arnout sin neue i bunre te houe. Idem den seluen calonken enden seluen hof, i d. te Remeis, van x ruden lants, liggen te Meidenhouen ende was i hof, de was Johans van Meidenhouen; dese x ruden heft Arnout sin neue te houe. Item xviii ruden ende iii rop eigens, lichgen bouen dlintken bouen Widoy. Item xxiiii eigens, lichgen bi dlant van Tille tusschen Jesscheren ende Bumershouen ant pedeken. Item xxx ruden eigens, lichgen op Jesscheren velt ant Diffen stucke.

(Dets onse rekeninge van Lamben kenderen van Embems)

De joer ons Heren m cc ende lxxviii, due bleuen ons sculdech Lambrechts kendere van Embems v mudde spelten ouer. Item dander joer der no xliii mudde ende iiii vaet spelten. Iten dander joer no dat xliii mudde ende iiii vaet spelten. Van derre scout hebbense vergouden Franken op i joer xli mudde ende Johanne den Vose vi mudde ende vor ons te csense iiii mudde ende den Clockere i vaet. Item op dander joer Franken xxxi mudde ende den Vose v mudde ende vor ons te csense iii mudde ende i vaet ende den Clockere i vaet. So bliuense ons sculdech xiii vaet. Die xiii vaet worden gebroken op xiii s. ouermits den Vos ende Johan van Emits Tungren en Onser Vrouwen kerke.

[p. 140]

⁺ (Det blift ons no de doet bruder Rosen)

De joer ons Heren m cc lxxxi no den posschen wart dit lant heren Rosen gemeten te Bumersouen ende te Repen, ende dit selue gut blift den braderen van den Bisen no de doet heren Rosen.

Ten irsten v ruden ende v rop te Bumersouen bouen torpt te Hex wert, wende. Item viii ruden ende v rop agter de houe ane den paet te Widoy wert, wende. Item xxxiii ruden ende xvi rop enden Guden dael, dats oec wende. Item iiii bunre ende xii ruden ende vii rop bouen dat ane den seluen dael, wende. Item lv ruden ende xvii rop ane dWolfs gaet bouen Bumersouen, broke, te Mashouen wert. Item vii ruden ende i halue, der hornc bi de linde, rogge. Item xxix ruden ii rop men bouen Schouwers wier, broke, dat hoft te Haren. Summe xi bunre ende xii ruden ii rop men te Bumersouen.

Dit lant ligt te Repen. Ten irsten de Lange streke bouen de Sittert ix ruden ende xiiii rop. Item vi ruden i rop men bi dat. Item v ruden ende vii rop bouen dat op de Hol strote. Item x ruden bouen den Lewer wech an Senter Katelinen lant, dat bruder Vlmans was. Item xxi ruden ende iiii rop tusschen Grimertingen ende Sammal, do der Lewer wech dor geit. Item xxii ruden ende vii rop bouen Berrents wier. Item iiii ruden ende xiii rop bi Sammal. Item v ruden ende xii rop ende i halue neder deike bi Sammal. Item ii ruden ende v rop bi dat. Item iiii ruden ende vi rop bi deike. Item vi ruden te Baetwinkel. Item xxx ruden ende xiii rop vore Wenthusen. Item ix ruden ende ii rop agter Reinkens hof. Item xviii ruden ende xiii rop⁺ ane den Langen gracht. // Item iiii bunre xxix rop men jegen Woutgers hof. Summe xi bunre ende xv ruden ende vi rop ende i halue. Dit ligt al met rogge.

Dits der ander art ende ligt met gersten. Ten irsten vi ruden ii rop men an de strote bi de Kirweide. Item viii ruden ende x rop ende i halue do der Lewer wech dore geit. Item v ruden ende xv rop bi dLambrechts was. Item iii bunre ende xv ruden ende vi rop, tgroet stucke ande Leder strote. Item iiii ruden ende xiii rop, de Cule ane Hacken stucke. Item vii ruden ende xi rop ane Hentelins bouen de Grote Sittert. Item ix ruden ende xv rop neder dat ande Sittert. Item vii ruden i rop men an den Hornc bi Scrinmekers. Item vii ruden i rop men anden seluen

+ 81 r^o

+ 81 v^o

[p. 141]

Hornc do der paet dore geit. Item xxvi ruden ende ix rop, de Su bi de Clein Sittert. Item vii ruden ende iiii rop ouer de Clein Sittert. Item vii ruden i rop ende i halue men bouen Hankins hof. Item vii ruden ende xiii rop bouen dat ande Sittert. Item xix ruden ende xii rop bi dat do de strote dore geit. Item xvi ruden ende iiii rop bi Scrinmekers hof. Summe x bunre ende xv ruden ende i halue.

Dit wint Heinric van Grimertingen. Ten irsten iiii ruden ende vii rop ane Berents wier. Item vi ruden ende ii rop ende i halue neder Grimertingen ant Bruec. Item iii ruden ende vii rop bouen dat tEcgerdingen wert. Item vi ruden ende vi rop ende i halue ant Bruec tEcgerdingen. Item ii ruden ende xii rop ande Scoen hage. Summe xxii ruden ende xv rop ende i halue.

Dits broke. Ten irsten xliiii ruden ande Grune strote ten Bosch wert geit.

Alle summen te Bumersouen ende te Repen xxxvii bunre ende ix ruden ende i halue.

⁺ Noch blift ons no de doet heren Rosen c ende xx mudde roggen metter moten van Tungren vten houe van Authuselt jorgelics. Item x marc vten seluen houe van Authuselt jorgelics. Item x marc vten houe van der Dameroysen. Item l marc vten houe van Gelene. Item i vuder wins vten houe van den Bisen. Item xxxiiii mudde roggen vten houe van den Bisen metter moten van Tungren. Item iii mudde roggen vten seluen houe metter moten van Trigt, die cogter xxvii marc. Item iii mudde ende iii vaet roggen metter seluer moten van Nesen wegen. Item xxvii vaet tarwen ende i vaet eruten metter seluer moten van Nesen wegen. Item ii mudde ende i half roggen van Stoutgranen wegen metter seluer moten.

Dits dlant dat Rubin van Colmont ende sin kendere cogten weder de brudere van den Bisen. Dit lag met roggen duet gemeten wart. Ten irsten x ruden vi rop men ant Cruce. Item vi ruden op Calberch. Item xvii ruden vi rop ane Marien bampt. Item viii ruden ende viii rop ende i halue ane den wier. Item xxxv rop bouen dat. Item iii ruden ende iii ende i halue rop bouen dat. Item ii ruden ende viii rop, der hof te Beregouen. Item viii ruden ende i rop anden Wingart. Item v ruden ende i halue ter Horit. Item iii ruden ende iiii rop bouen dat.

Dit lach met gersten. Ten irsten vi ruden i halue rop men agter Bollen hof. Item iiii ruden ende i halue ende i halue rop

+ 82 r^o

[p. 142]

op de Herstrote. Item vi ruden v ende i halue rop men enden Hornc ande Herstrote. Item ii ruden ende i halue ende i halue rop ande Meer.

Dit lach te broken. Ten irsten ii ruden ende iii ende i halue rop ande Croesel hage. Item iiii ruden v rop men op Honberch. Item ii ruden ende i halue op Lotsen borne. Item iiii ruden ende v rop bouen dat. Item xxiiii ruden ende i halue vore Beregouen. Item x ruden ende iii rop bi dat. Summe vi bunre ende xi ruden ende i halue^a.

a door de gehele beschrijving van het land van Rubin van Colmont is een kruis getrokken.

⁺ (Katerine van Colmont ende Marie hore dogter)

Ons Heren joer m cc lxxxi no den posschen wart det gemact. Det guet blift den bruderen van den Bisen no de doet Katerinen ende Marien hore dogter, bedginen van Loen. Ten irsten iiii ruden i rop ende i halue men, metter ruden van Widoy, vt sProfs houe, die lighen op de Herstrote bi Bodey bi onse groet stucke. Item vii ruden ende viii rop neder dat te Widoy wert. Item ii ruden ii rop men neder dat te Widoy wert. Item ix ruden ende v rop bi de linde bouen sProfs hof. Item v ruden ende v rop anden Steinberch. Item iiii ruden anden seluen berch bi dlinken bouen Bumersouen. Item iii ruden ende xii rop ande strote bi Haren ten Bruc wert. Item iii ruden ende iii rop neder dat ten Bruc wert. Item vii ruden ende vii rop ant Bruc te Haren bouen den wier. Item xii ruden ende xiii rop ande Kogelstrote bi Haren ende Delle. Item xii ruden ende viii rop bouen dat anden gragt. Item xvii ruden te Jhesscheren wert ant Bruc. Item i bunre ende xvi rop ende i halue bouen dat. Item v ruden ende vii rop ant Roest. Item iii ruden ende i halue anden Ketel te Herc wert. Item x ruden ende vi rop erfwenningen te Bodey tusschen onse grot stucke ende Widoy; der erfduem van denen x ruden ende vi rop es seilegees van Tungren. Item xviii ruden ende i rop tusschen Bumersouen ende Hex. Summe vi bunre ende xv ruden ende xiii rop sonder derfwenninge.

Dit ligt te Pideringen ende te Beregouen. Ten irsten v ruden ende i rop ane Marsilis sceperie. Item iii ruden ende vi rop ant gaet ande Pideringe strote. Item xi ruden ende vii rop bouen dat anden Langen gracht. Item ii ruden neder dat. Item iii ruden

+ 82 v^o

[p. 143]

ende i halue agter Heinrics hof. Item ii ruden ende xvi rop opt Hofken. Item vii ruden ende i rop ane sWelschen bampt. Item iii ruden ende i rop ant Bruc te Colmont wert. Item xv ruden ende ii rop ant selue bruc. Item iiii ruden ende xvi rop ende⁺ i halue anden wier. Summe ii bunre ende // xviii ruden ende i halue rop.

Det ligt te Repen. Ten irsten xvi ruden vor den hof te Repen ende woren Willems van Nisheim. Item xxiii ruden ende i halue te Lede. Item i bunre ende xiiii rop ane Metsbampt. Summe iii bunre ende iiii rop. Alle summe te Widoy, te Haren, te Pideringen, te Beregouen ende te Repen xii bunre ende xiii ruden ende xvii rop ende i halue wennagtes lants, sonder derfwennige, ende i molen te Beregouen.

+ 83 r^o

(Heinric heren Pouwels son van Trigt)

Ons Heren joer m cc lxxxiii bi sent Johans messe wart dit gemact. Det guet blift den bruderen van den Bisen no de doet Heinrics van Trigt, heren Pouwels son was. Ten irsten tEimael v ruden, lighen bouen Quermels bunre. Item v ruden bouen de Perouse. Item v ruden bouen Clamenten bunre. Item v ruden agter tpanhus ten Berch wert. Item v ruden anden wech te Lutke wert, de Verste. Item v ruden an deike. Item v ruden bouen Morins bosch. Item i stucke onder Merluc; dat stucke volmact de x ruden. Dets al Heinrics deilinge. Summe xxxv ruden.

Dets Alsanders van Vleitingen deilinge ende Franken van Rendelborne, ende hebben Heinrics liftogt drane. Ten irsten x ruden ande Ruwelle. Item v ruden onder Meerluc, die houen te Montenaken. Item v ruden ouer Jhekere ane Chainois. Item v ruden op den wech van Susschen op Meerluc. Item ii ruden ende i halue ane Gotscaucs bampt. Item viii ruden bi Johan Morins bruder. Summe xxxv ruden.

Dets Librechts van Vleitingen deilinge ende heft Heinrics liftogt drane. Ten irsten xi ruden bi Fasterats bunre. Item iiii ruden op den wech van Susschen. Item v ruden agter tpaenhus ter Cominen wert. Item v ruden anden Lutker wech te Kastert wert. Item x ruden ane^a. Summe xxxv ruden. Noch bliuen ons csense tEimael no doet Heinrics.

⁺ Ons Heren joer m cc lxxxi, due wart det guet vercogt Mighile

a hier is een halve regel open gelaten.

+ 83 v^o

[p. 144]

van Lutke ende wart gemeten vore den vast ouende. Det was dlant dat Lambrecht Deken van Hokeleim wan. Ten irsten te Hokeleim xxii ruden ii rop men, metter cleinre rude, dat helt mer van heren Pollarde. Item ii bunre ende vi ruden ende xii rop, dat hoft te Susschen. Item xxvii ruden ende i halue, der Hofacker, dat hoft te Montenaken. Summe iiii bunre ende xvi ruden.

Det wan Jocob van Rimst. Ten irsten viii ruden ende v rop, metter rude van Rimst, lighen te Rimst ende Meer bi Wilborgen acker. Item xxi ruden ende i rop, Bisscops dael. Item iiii ruden ende xi rop anden Adec. Item xvi ruden ende v rop enden Steinberch. Item iii ruden ende xiiii rop bouen dat. Item v ruden ende ii rop ende i halue en Dipendael. Item v ruden ende xii rop neder dat. Item vi ruden ende i rop en Vleitinger wech. Item xiiii ruden ende ii rop opt Roet. Item v ruden ende iiii rop ende i halue bi den Trigter wech bi de linden. Summe iiii bunre ende ix ruden ende xviii rop.

Due Lambrecht Dekene sinen vollen pagt ons gaut, due gauder ons iiii mudde ende xiiii vaet roggen. Des gilter vore ons x vaet Arnoude Gans aren, ende Mighile van Lutke xi vaet ende i half van sinen lande, ende iiii^a vaet die quomen van der cleinre rude; die iiii vaet salre gelden iii joer. So blift ons Deken sculdech xxxiiii vaet ende i half, ende als de iii joer vt sin, so si wer quite van Mighile, ende Dekene sal ons gelden xxxviii vaet ende i half^b.

a de eerste i uit v.

b door de gehele notitie betreffende de verkoop aan Mighil van Lutke is een kruis getrokken.

(Gicebrecht van Herderen)

Ons Heren joer m cc lxxxii vor den ouste wart det gemeten. Dets de breke do heme Gicebrecht van Herdere af beclagt, die heme gebrict van den lande, dat heme Heinric meten dede. Ten irsten v rop ant Kirgaet. Item x rop op Dipendael. Item x rop anden Ditwech. Item vii rop ende i halue ane Stammelarts hof.⁺ Item v rop op Vlre velt. Item v // ane Kalwarts mercs. Item iiii rop ende i halue ande witken. Summe xlvii rop.

+ 84 r^o

(Curat van Herderen)

Dets de breke do heme Cunrat af beclagt. Ten irsten x rop

[p. 145]

en Eltger boden. Item iii rop ende i halue te Meer wert. Item v rop en Vlre velt. Summe xviii rop ende i halue.

Summe van Gicebrechte ende van Cunrade iii ruden ende v rop ende i halue. Summe van den pagte dat dropt compt ii vaet ende men dan i half vaet.

Dets de breke die ons bruder Heinric van Herderen wisde ende seluer liede datter ouer had duen meten ende segde dat hes nemme en wiste. Ten irsten ane den boem tUlre ane i stucke i rop breit ane dein ende, ende ane dander ende te niwete. Item vor de strote neder Stammelarts hof ane i stucke xiii vute breit an dein ende, ende ane dander ende te niwete. Item nederwert bouen de Sue ane i stucke xii vute breit te beiden enden.

(Dets guet jegen crouen)⁽¹⁾

Met desen crude est guet stouen jegent crouen. Ten irsten partelle^a. Item grise^b. Item ossenmůl. Item metsute. Item wechbride. Item honstunge. Item elsene. Det sal mer siden en einen ketel ende sal der mide stouen en eine droege cupe.

(1) Zoals in het woord vooraf aangeduid, hebben bij de ontcijfering en interpretatie van deze recepten Dr. apotheker L.J. Vandewiele en Prof. Dr. L. Elaut zeer bereidwillige en efficiënte hulp verleend, waarvoor nogmaals dank.

a lees pastelle.

b lees grisecom.

(Dets guet jegen den hust)

Dets i gude lagtwarie jhegen i droege borst. Ten irste recipe dyadraganti fructi, dyapemidion^c, penidiarum, electuarii resumptiui, ana uncias ii misceantur. Dese salmer eten sauonts op dbedde, ende smorgens en ogteren. Item rosata nouella, dats i andere, die salmer eten no den etene. Item recipe liquiritii mundi uncias ii, succi liquiritii unciam ½ dragaganti, gummi Arabici ana uncias ii, seminum fructi^d mundatorum ana unciam ½, vuarum^e passarum ab arillis mundatarum ana unciam i & ½, antos, seminum lombatis^f mundatarum ana unciam ½, seminum malue unciam, violate unciam ½. Contundenda contun-

c lees dyapenidion.

d lees fructorum.

e te lezen uvarum.

f lees bombacis.

[p. 146]

dantur ad opus decoctionis. Item aponatur^a ana unciam ½, ysopi manipulum ½. Hir op salmer borne siden ende salne sauents wermen ende sal sucker dren duen ende salne drenken op dbedde so mer heitste mach.

a blijkens het volgende ana, is hier een zinsdeel met de naam van twee of meer ingrediënten overgeslagen.

⁺ (Reinere van Susschen ende Arnout sin bruder)

Reiners son wert te posschen viii joer aut, no den dage dat hie no steit.

Ons Heren joer m cc lxxxiii en sent Johans dage ewangelisten, op den seluen dach quomen ten Bisen Reinere van Susschen ende Arnout van Beckenuort Reiners bruder, ende vercoehten den commendore ende den bruderen van den Bisen i hostaet met ein huse, die gelegen es te Repen op den Houel bi onsen potte, ombe xxv s. Lutslagt. Ende want Reinere ii kendere heft, die geruen sin van derre hostaet, ende ongedagt sin ende nit volkomen en mogen, so wart Reinere ende Arnout saecwaude ende burge igelic vore al, ende met geloefden van trouwen, die kendere te brengene alse gedagt sin, ende te vertiene ende vollinge te dunne van derre hostat, no der gewoenden der houe ende der heren domese af heit. Ouc es dat te wetene, dat die vorgesproken xxv s. Lutslagt met iii ponden Louinsch die Arnouts sin, te Beckenuort op wasduem goen, als der commendoer ende de brudere van Beckenuort wale weten; ende die penninge goen en derre maniren, dat Reinere ende Arnout gewilkoert hebben derre penninge hun nit tonderwendene, totien dage dat Reiners kendere vertien ende volkomen van derre hostaet ende joer ende dach leden es no den vertienisse. Geschide oec, dis Got nit en wille, dat die selue kendere nit vertien en wouden op die vorgesproken hostaet, so weren die vorgesproken penninge der brudere van den Bisen metten wasdůme, ende Reinere ende Arnout sin saecwaude ende burge, de brudere van den Bisen kommerloes ende scadeloes te haudene van dien seluen kenden ende van hore hulpen. Det geschide ten Bisen enden reftere op sent Johans dage, de hie vore bescreuen es. Hie ouer was bruder Reinere van Lewe, bruder Herman van Siberch, bruder Herman van Belheim, bruder Willem⁺ van Brusteme, // bruder Willem van Oken, bruder Gilis van Tungren, meister Johan Caput van Tungren, Gerat onder deike van Huselt, ende ander lude ein deil.

+ 84 v^o

+ 85 r^o

[p. 147]

(Heinric heren Pouwels son van Trigt)

Det blift ons no de doet Heinrics heren Pouwels son was van Trigt. Ten irsten tEimal vii s. op Bollarts^a hof. Item iiii capune op Pickarts hof. Item ii s. Hessels wif van Embems. Item xx d. Librecht der Scepene. Item ii d. Pirotten wif van i houe. Dets al erfeleke.

a o uit a.

(Vde Franken wif was van Embems)

Det blift ons no de doet Vden Franken wif van Embems was. Ten irsten ii hus, stoen Trigt te Leimculen; dein helt mer van heren Reineren den dekene van Santen, ende dander helt mer van Reiners kenden Boufurs van Trigt.

Det sin de csense die ons van hore bliuen. Dese lighen tEmbems. Clamente gilt xii s. ende iii d. ende ii capune van hore hostat op de Jekere, half gelt en sente Lambrechts dage ende dander te kersouende. Item Emme v s. ende ii capune van i hostat, ligt bi die hostat. Item de hostat do Franke op woende. Item Wouterkuts xi s. ende ii capune van i hostat, ligt bi Lamben kenden. Item Johan Lamben son xxx d. van i stucke lants, ligt en Cloperei. Item Wijelot xviii d. ende onderhaluen capun van sinre hostat. Item Thyloy Simonson xi s. ende vii capune van sinre hostat ende van x ruden lants, lighen der bi, ende van ii ruden ende i halue dire satte tonderpande. Item ii ruden ende i halue lants, die bleuen Franken tonderpande van Willeme van Embems, die wint Arnout Brabanson ter hausceiden. Item i bamken, ligt op de Jekere bouen de molen tEmbems, dat heft Arnout Brabantson bepoet. Item i hofken, helt x rop ende ligt tEmbems agter Clamenten hof.

⁺ (Item Vde van Embems)

Det ligt tEimal. Willem der Scepene van Eimael iiii s. ende iiii capune van i stucke lants, ligt tusschen sin hof ende de Jekere tEimal. Item Gentas son Johan vi s. van i stucke lants, ligt en sine hostat. Item Willem Librechts son xxi d. ende onderhaluen capun van sinre hostat. Item Willems son Mutsets xxi d. ende onderhaluen capun vanden wederdeile. Item Johan van Rouers vi d. van i stuc lants, ligt en sine hostat. Item Moris

+ 85 v^o

[p. 148]

ende Johan sin bruder vi s. ende vi d. van i bamde ouer Jekere. Item Simoen iii s. ende iii capune van x ruden lants, lighen te Marechs. Ouc bliuen ons van der seluer Vden xlii mudde spelten die wer hore gelden hor lefdage.

(Item Vde van Embems)

De joer ons Heren m cc lxxxiiii, ender weken vor sente Peters dage datter op den stul gesat wart, due quam Vde van Trigt, Franken wif was van Embems, tEimal vor thoge gerigte, ende druch mich bruder Gilise op, al hor renten dise due hadde ende hebben soude tEimal ende tEmbems, vanden neesten ouste dat comen sal ouer iiii joer der no, minen vrien wille der mide te dunne. Item die selue Vde, si macde mich hor momhore tEimal ende tEmbems, van al horen saken dir si te dunne mach hebben, ane te sprekene ende tantwerdene dat ich als geweldech were. Hie ouer was Lotken van Eimal als scouteite, Librecht der Scepene, Librecht van Ouer Jekere, Willem van Eimal ende Johan metter hant, als scepen, Reinere der Vogt, Johan Kauwersin, Makaris ende ein deil andere lude van Eimal. Det gescide tEimal domer pligt te dengene, enden seluen tide de hie vore gesproken es.

(Item Vde van Embems)

⁺ De joer ons Heren m cc lxxxiiii, opden andach van sente // Mertene, due quam Vde van Trigt, Franken wif van Embems was, en daude capelle Trigt bi Senter Vose, ende druch mich bruder Gilis en almusen op, torbere der brudere vanden Bisen, i hostat ligt tusschen de kerke ende de Jekere tEmbems, ende x ruden lants, lighen bi die selue hostat. Det gut cogte Franke ende Vde met gesamender hant weder Baudewine van Harstelle. Hie ouer was her Gerat der pape van Eimal, Tilman der Clockere van Milne, Gilis van Oelbeke, Heinric van Reke, Heinric Scoufart van Reke ende Goris van Trigt. Si druch mich op, ende verteech beide erfduem ende togt.

+ 86 r^o

(Ide Reiners wif van Trigt)

Det blift ons no de doet Iden Reinkens wif was van Trigt. Ten irsten ii bunre ende x ruden lants ende v ruden bamde ende i hostat. Det ligt al tObbenrode bi Gelene, ende me heldet te lene van Gerade Waragen van Ouermase. <Des is lot bruder

[p. 149]

Brun.>^a Item xxvii ruden lants; des ligt xiii ruden vort gaet tAmelsdorp, ende iiii ruden tusschen Amelsdorp ende Berge, ende x ruden tusschen Amelsdorp ende de Bemde, heit de Cule, ende woren Alsanders van Amelsdorp.

a tussen < > toevoeging hand D.

(Ide van Venkenrode)

Det blift ons no de doet Iden, Heinrics wif was van Venkenrode. Ten irsten de hostat dose bennen woent, die helt xiii ruden ende xiii rop. Item i eusel ligt jhegen de hostat ouer, dat helt xxviii ruden ende ii rop. Item xii ruden ende vi rop lants, lighen bi deusel ter Hagen wert. Item xv ruden ende x rop lants, lighen bi danderside vanden eusele te Wemmertingen wert. Item xxxv ruden ende vi rop lants, lighen ande Stein strote. Item i bampt, ligt te Wemmertingen. Item i bampt, ligt^b.

b niet verder ingevuld.

⁺ (Jute Gothelpen wif was van Huselt)

Det blift ons no de doet Juten Gothelpen wif was van Huselt. Ten irsten de hostat metter wonningen dose bennen woent, die heit xxxvii ruden, des es v ruden huf lant. Item viii ruden ende i halue lants, ligt op Heienberch ande strote, dats huflant. Item ix ruden ende xv rop lants, lighen agter Matees hof, dats huflant. Item viii ruden ende xiii rop, lighen en Etsendael, dats huflant. Item iiii ruden ende i halue, lighen en Etsendael an dElshout, dats huflant. Item iii bunre ende xiii ruden, lighen agter Gothelpen hof; des es i bunre huflant ende dander es ant roet. Item xxiii ruden ende i halue, lighen bi dat ouer de beke, dats aut roet. Item xxxix ruden, heit der Audehof, ende ligt neder Moes Elshout, dats aut roet. Item xv ruden, lighen ent Roet bouen Nederrode, dats sent Lambrechts csens. Item iiii ruden ende vi rop, heit Finarts hof, dats sent Lambrechts csens. Item ii ruden, lighen op Nederuelt. Item vi ruden, lighen anden Crusdris opde strote, dats huf lant. Item vi ruden iii rop men, lighen bi Tugelo anden Grunen gragt, dats huf lant. Item vii ruden ende i halue, lighen bi Tugelo ane Duwinkel, dats huf lant. Summe xii bunre ende iiii ruden ende xi rop.

⁺ Summa bonorum que fuerunt Willelmi dicti Gothelpe & Jute vxoris sue, xvii bonuaria xviii virge magne & xix uirge parue,

+ 86 v^o

+ hand B

[p. 150]

que quidem bona tenet a nobis Johannes dictus Tapart, de Uprode, hereditarie possessurus, sub pensione annua, videlicet xxii modiorum siliginis mensure Tungrensis, & ad securitatem istorum obligat nobis idem Johannes xvi uirgas magnas minus ii paruis terre arabilis^a.

a deze toevoeging van hand B staat onderaan de bladzijde.

⁺ (Grite Lukarts van Huselt)

Det blift ons no de doet Griten Lukarts wif was van Huselt. Ten irsten de hostat dose bennen woent die helt x ruden ende vi rop. Item viii ruden ende xv rop lants, lighen op dWeruelt, do der wech dore geit. Item iiii ruden ende xi rop, lighen neder⁺ dat enden seluen wech, anden anderen art. // Item xviii ruden ende i halue lants, lighen op Nederuelt bouen tfelt van Merheim, do der paet van Huselt te Merheim wert dore geit. Item xxv ruden ende i halue bamde, lighen en Nederuelt bi Merheim bouen onsen bampt van Ganshorne. Item xi ruden ende xvi rop bamde, ende lighen en Lempens hof. Item xxix ruden lants, heit Lempens hof. Item xxxiiii ruden ende vi rop lants, lighen tusschen Lempens hof ende Librechts Boteren hof. Item xvi ruden lants, lighen op Nederuelt, heit ten Bornken bi der Warden. Item xii ruden ende i halue lants, lighen jhegen Librechts Boteren hus ouer ande strote. Item xxviii ruden lants, lighen bouen dat op Nederuelt. Item v ruden ende vi rop lants, lighen op Nederuelt jhegen Johans biloc. Item xviii ruden ende i halue lants, lighen bouen dat opden Bilseren wech. Item viii ruden ende i halue lants, lighen bouen dat te Ganshorne wert. Item xvi ruden lants, lighen op Nederuelt ane Megtelden hof. Summe vanden lande x bunre ii rop men, ende xxxvii ruden ende vi rop bamde, ende de woninge dose bennen woent die helt^b, dets al huf lant.

+ hand A

+ 87 r^o

b de oppervlakte niet ingevuld.

(Lisbet van Susschen)

Det blift ons no de doet Lisbeden, bruder Willems suster van Susschen. Ten irsten iii vaet roggen Trigtscher mote op Heinric Beuerstmans gesete. Item ii bunre ende xvi ruden ende xi rop lants; des ligt xiii ruden ende iii rop tusschen Susschen ende Seggen; die xiii ruden ende iii rop gelden i vaet korns, de twedeil rogge en terdedeil tarwe. Item iii ruden ende iii rop lants, lighen

[p. 151]

bouen dat bi den Boelre wech; dat stucke gilt xvi d. jorgelics den pape van Seggen. Item vii ruden ende xvii rop lants, lighen⁺ en ander side // Susschen anden Trigter wech neder de Tombe. Item vii ruden ende iiii rop, lighen anden seluen wech bouen de Tombe. Item xxv ruden ende iiii rop, lighen ten Eikenen stocke vor gen Roet ane Wilkens stucke lants. Alle det lant heltmer vanden calonken van Senter Vose te Susschen en den hof, ende gilt iii o. te csense en senter Meis dage, ende i vaet korns, de twedeil rogge ende terdeil tarwe. Item de iii vaet roggen die heltmer vanden seluen houe, ende gelden i o. te csense ten seluen tide. Det steit al te genoden ter sukene, c^ea. <Van disen uorgenanten lande es lot Auerkot.>^b

+ 87 v^o

a det steit al te genoden ter sukene c^e doorgestreept.

b tussen < > toevoeging hand D.

(Herbort ende Vule van Werme)

Det blift ons no de doet Herborts ende Vulen sins wifs van Werme. Ten irsten vi ruden lants, lighen te Duwinkel, die heltmer vanden calonken van Tungren te Hardelingen enden hof, ende gelden v kopeie te csense. Item v marc op xxv lants, lighen te Risbruc; die xxv ruden lants sin Herborts wedde van sins wifs wegen; die xxv lants gelden iiii d. ende i o. te Hardelingen. Item vi ruden lants, lighen te Hart bi Molenscar, die heltmer vanden bisscope te Huselt enden hof, ende es huflant.

(Kateline vanden Bisen)

Det blift ons no de doet Katelinen Heinric Liftogts dogter kent was: vi vaet roggen Trigts erfeleke, die Adoem van den Bisen sculdech es op sin hus ten Bisen dat Heinric Liftogts was.

(Det es sKlokers teende van Ouerrepen)

De joer ons Heren m cc lxxxvi, viii dage vor alreheilgen dach, due wart det bescreuen. Dese teende es sKlockers van Ouerrepen. Ten irsten entfelt vor onsen hof, do hebben vern Iden⁺ kendere van Colmont xviii ruden lants; die teende // es half onse ende half sKlockers. Item bouen dat heft Arnout der Scouteite van Colmont xv ruden lants; die teende es half onse ende half sKlockers. Item bi vern Iden kenden xviii ruden heft Arnout der Scouteite x ruden lants; die teende es sKlockers

+ 88 r^o

[p. 152]

alleine. Item bi die x ruden heft Cunrat Hacke xii ruden lants; die teende es sKlockers alleine. Item neder die xii ruden heft Arnout der Scouteite vii ruden lants; die teende es sKlockers alleine. Item entfelt agter de kerke, do hebben Lodewigs kendere van Buct i pletken lants, ligt agter Scrons hof ande strote ende geit neuen den hof als lanc als der hof es, van der stroten ten Bruke wert; die teende es sKlockers alleine. Item Johan Mols wif was ende Johan Mols suster kendere, die hebben ii pletken lants, lighen tusschen Obrechts Hacken hof ende de bamde; die teende es sKlockers alleine.

Dets ein ander art. Anden Lewer wech bouen de Hoelstrote die bouen de Sittert ligt, do hebben vern Iden kendere van Colmont xx ruden lants; die teende es sKlockers alleine.

Dets der derde art. Neder den Eggeldris ter Sittert wert, do heft Johan der Clockere van Vleitingen i stucke lants; die teende es onse. Ende van denen stucke lants neuen den gragt dale totter Hoelre stroten bouen de Sittert ligt; die teende es sKlockers alleine. Item neder Sammalre eike ter Sittert wert hebben Lodewigs kendere van Buct xii ruden lants, die wint Cunrat Hacke; die teende es sKlockers alleine.

⁺ (Dessin de renten van den houe van den Bisen)

De joer ons Heren m cc lxxxiiii ender weken vor kersouent, due worden de renten ende tguet vanden Bisen gerekent ende gepruft enderre maniren, als hie no bescreuen es. Ten irsten hebwer c ende l bunre lants ten Bisen onder onse pluge, die mogen renten lxxii mudde ende i half roggen Trigts jorgelic. Item we hebben xxv bunre ende xi ruden lants, die stoen te hausceiden, die mogen renten v mudde roggen Trigts jorgelics. Item we hebben i clein teende ten Bisen, die mach renten ix mudde roggen Trigts. Item we hebben iii molen ten Bisen, die mogen renten ix mudde roggen Trigts bouen cost. Item we hebben van pegten ten Bisen, so Trigtscher mote, so Tungerscher mote, die als gut sin alse c ende x mudde roggen Trigts. Summe van desen korne cc ende v mudde ende i half roggen Trigtscher mote. Item we hebben bamde ende teende van hoye, die als guet sin ende es alse vi marc jorgelics. Item we hebben xxx marc gelts te Trongeis. Item we hebben ten Bisen onder csense ende cappune, die als gut sin als xx marc; der cappune es c ende liiii. Summe vanden gelde lvi marc Lutslagt.

+ 88 v^o

[p. 153]

(Dessin de renten van Gelene)

Dets de rente ende tguet vanden houe van Gelene. Ten irsten hebwer do c ende l bunre lants onder onse pluge, die mogen renten lxiii mudde roggen Trigts. Item we hebben do erfeleke⁺ x mudde roggen Trigts. Item we hebben do i teende, // die mach renten bouen cost liii mudde roggen Trigts. Item we hebben do bemde, die mogen renten ii mudde roggen Trigts. Summe van korne te Gelene c ende xxviii mudde roggen Trigts ende iii marc Lutslagt van i molen te Gelene jorgelics bouen cost.

+ 89 r^o

(Dessin de renten van Vuren)

Dessin de renten vanden houe van Vuren. Ten irsten hebwer te Vuren c ende l bunre onder lant ende bemde, die mogen renten xxxii mudde roggen Trigts. Item we hebben do csense ende cappune, die sin als gut alse ix marc. Item we hebben do i molen, die en mach det joer nit renten. Item we hebben do i panhus, dat mach dit joer renten bouen cost xx s. Lutslagt. Item we hebben do i bougart op de strote bi de kerke, de rende det joer bouen cost xx s. Lutslagt. Item enden haluen jore vor kersouent wart vercogt vten bossche iiii marc wert houts. Summe vanden korne xxxii mudde roggen Trigts. Summe vanden gelde xv marc Lutslagt.

(Dessin de renten van den Bossche ende vander Katsbeke)

Dessin de renten ende tguet vanden houe vanden Bossche. Ten irsten hebwer ten Bossche lxxxxii bunre acker lants, die mogen renten xvii mudde roggen Trigts. Item we hebben do i guet, ligt te Keinsele, dat mach renten ii mudde roggen Trigts. Item we hebben do bamde, die mogen renten v marc Lutslagt jorgelics. Item we hebben do hoy teende, die mach renten xx s.⁺ Lutslagt. // Item we hebben ter Katsbeke eusel, dat mach renten xvi s. Lutslagt. Item we hebben do xl bunre ackers lants, dat mach renten ii mudde roggen Trigts. Item enden haluen jore vor kersouent wart vercogt ten Bossche v marc wert houts. Summe van korne ten Bossche, te Keinsele ende ter Katsbeke xxi mudde roggen Trigts. Summe van gelde ten Bossche ende ter Katsbeke xi marc ende xvi s. Lutslagt.

+ 89 v^o

[p. 154]

(Dessin de renten van Authuselt)

Dessin onse renten ende onse guet van Authuselt. Ten irsten hebwer tAuthuselt c bunre, so lande so bamde, die mogen renten l mudde roggen Trigts jorgelics.

(Dessin de renten van Wilre)

Dessin onse renten ende onse guet van Wilre. We hebben te Wilre xxv bunre lants sonder der kerken lant, die mogen renten xii mudde roggen Trigts jorgelics.

(Dessin de renten van Repen)

Dessin onse renten ende onse guet van Repen. We hebben te Repen xvi bunre lants ende ii bunre bamde, sonder der kerken lant, die mogen renten x mudde roggen Trigts jorgelics.

Alle summen van onsen renten van korne cccc ende lviii mudde roggen Trigts. Alle summen van onsen renten van gelde lxxxv marc ende xvi s. Lutslagt.

(Dessin we wider sculdech)

Det guet ende dese rente sin we wider sculdech jorgelics te geldene. Ten irsten sin wer sculdech c ende lxxvii mudde ende i half roggen Trigts jorgelics. Item we sin sculdech c ende xx marc Lutslagt jogelics. De teende wart gepruft op xviii marc ende v s. Lutslagt jorgelics.

⁺ Dets ons sent geuallen: xxx vaet roggen Trigts van Aleiden van Assche. Item xl vaet roggen Trigts ende xv s. van Ouen van Hogte. Item vi mudde roggen Tungers van Mathese van Lutke. Item i mudde roggen Tungers van Vden vanden Bossche. Item iiii vaet roggen Tungers van Guden vanden Bisen. Item iii mudde roggen Tungers van heren Franken muder van Lewe. Item v mudde spelten van Iden van Sente Bertelmeuse. Item iiii mudde spelten van i van Commef. Item x mudde spelten van Ermgarden van Sent Truden^a. Item iiii mudde roggen Trigts van Berteleine den Smede. Item xvii mudde roggen Tongers van Ermgarden van Welne. Item iii mudde spelten van Heiliuen van Rolues. Item x mudde spelten Tongers van Marien Robet. Item xl vaet roggen Trigts van Willeme Sterren.

+ 90 r^o

a de 5 volgende regels zijn een latere toevoeging van hand A.

[p. 155]

⁺ In den tijt der goer Goets m^o cc^o ende xc, due bruder Thiderich van Viwelchowen lant commendur was, due wiel^a dit: Gerat Spenne ii modde Trigts ende xii vaet. Item her Rose x modde roghen Trigts. Item her Rosen c modde ende liiii Tungers roghen. Item Raso te Bommershouen xxvi bunre. Item te Repen xxiiii bunre. Item Raso c marc ende ein wuder wins. Item Clementie van Lutke iii modde Tungers roghen.

+ hand C

a wil met bovengeschreven e.

⁺ (Dets onse lant van Authuselt)

De joer ons Heren m cc lxxxv, en sente Gregoris dage, due wart onse lant tAuthuselt gemeten ende bescreuen.

Dets der art de nů met rogge ligt geseit. Ten irsten xxiii ruden vii rop^b lants, lighen tusschen Authuselt ende Elderen ane Langer Ecgen strote jegen den Hagdoren ouer de strote. Item i bunre ende vi rop, lighen neder dat tElderen wert op den hornc van der seluer stroten ant Bruec. Item xvii ruden ende xvi rop, lighen bouen dat altbruc op te Henis wert. Item xxvii ruden, lighen bouen dat ant selue bruc te Henis wert. Item iii bunre ende i rude ende vii rop, lighen bouen dat entfelt bouen den Hagdoren te Henis wert. Item xxi ruden ende xviii rop, lighen neder dat te Langlo wert tusscen de ii hagdorne. Item vi bunre ende iiii ruden, lighen op den neesten Wingartberch. Item iiii bunre, viii ruden ende x rop, lighen op den versten Wingart berch. Des wart v bunre gemest ter gersten ende iii bunre gemergelt te desen wenterkorne. Item iiii bunre ende xiii ruden, lighen op Sienborne; des wart iii bunre gemest te desen wenterkorne. Item ii bunre ende iii ruden ende x rop, lighen ane Voren bruc; dat wart gemest ten anderen wenterkorne. Item xxiiii ruden, lighen neder dat tAuthuselt wert; dat wart gemest ten anderen wenterkorne. Item viii bunre ende xvii ruden ende xviii rop, lighen tenden dat tElderen wert ende Delle; des wart v bunre gemest te desen rogge. Item xvi ruden ende x rop, lighen tenden dat tElderen wert enden Tungren⁺ wech. Item xix ruden, lighen neder dat tAuthuselt // wert anden seluen wech; dat wart gemest ten anderen rogge. Item ii bunre ende iii ruden ende iiii rop, lighen neder dat vorden gader tAuthuselt. Summe xl bunre ende xix rop wennagtes lants.

+ 90 v^o hand A

b vii rop jongere interlineaire toevoeging van hand A.

+ 91 r^o

[p. 156]

Dets der gersten art, ende wart gemeten ter seluer tijt. Ten irsten xxx ruden ende xii rop, heit Gisen acker, ende lighen ant Bruc neder Elderen; dat wart gemest ten wenterkorne. Item iii bunre ende ix ruden ende ii rop, lighen bouen dat tAuthuselt wert; dat wart gemest ten anderen wenterkorne. Item xxiii ruden, lighen bouen dat ande Grunstrote ten Bruc wert geit; dat wart gemergelt ende gemest ten anderen wenterkorne. Item iii bunre ende i rude ende x rop, lighen bouen dat ande selue strote; dat wart gemest ten anderen wenterkorne. Item i bunre, ligt neder dat ter molen wert. Item v bunre ende xvi ruden ende viii rop, lighen bouen dat ande selue strote ten dorp wert; dat wart gemest ter wenden. Item xvii ruden ende xii rop, lighen neder dat ter molen wert; dat wart gemest ten anderen wenterkorne. Item v bunre ende xviii ruden ende xv rop, lighen agter onsen hof tAuthuselt; dats gemergelt ende gemest bennen vi joren. Item ii bunre ende vii ruden ende xiii rop, lighen bouen Vorenbruc te Stoct wert. Item ii bunre ende vii ruden ende xii rop, lighen bouen dat te Stoct wert. Item xi ruden ende viii rop, lighen bi dat te Werme wert; dat wart gemest ten rogge. Item xvi ruden ende xvi rop, lighen neder dat te Werme wert; dat wart gemergelt ende gemest ten wenterkorne. Summe xxix bunre ende viii rop.

⁺ Dets de broke van Authuselt ende wart gemeten ter seluer tijt. Ten irsten v bunre ende xii ruden, lighen agter bruder Willems hof heren Mosson; dat wart half gemest ten wenterkorne. Item ii bunre ende vi ruden, lighen bi dat ouer de Sue agter Hopels hof; dat wart gemest ten wenterkorne. Item xxiiii ruden, lighen ouer dat ande widen te Werm wert; dat wart gemest ten wenterkorne. Item xviii ruden ende xv rop, lighen ouer dat te Huselt wert anden wier. Item xxii ruden ende ii rop, lighen neder dat te Molenbruc wert. Item viii ruden ende xiiii rop, lighen neder dat te Molenbruc wert ande strote. Item ii bunre ende xi ruden, lighen neder Werme ane onsen bampt; dat wart gemest ten wenterkorne. Item viii ruden ende viii rop, lighen neder Authuselt tenden Johans bampt Menten son; dats nů gemergelt. Item iii ruden ende iiii rop, lighen neder dat ter molen wert; dats nu gemergelt. Item vi bunre ende xii ruden ende x rop, lighen bi dat ter molen wert agter Arnouts hof van der Molen; dats nu gemergelt. Item v ruden ende xv rop, lighen bouen dat ant Bruec bouen Arnouts hof

+ 91 v^o

[p. 157]

van der Molen; dats nu gemergelt; van alden lande dat op Ham ligt es dmest regt vt. Item xxxix ruden, lighen bouen Johans hof van der Molen ten dorp wert. Item vi bunre ende xiii ruden ende viii rop, lighen neuen Johans hof van der Molen tElderen wert; van desen ii stucken es dmest regt vt. Item vii ruden ende xvi rop, lighen vorwert entfelt ane stuuels wier⁺ jegen Langlo; dat wart gemest ten wenterkorne. // Item ii bunre ende xiiii ruden ende xv rop, lighen bouen dat op Vden molen anden anderen art; dat mest regt es vt. Summe van desen arde xxxiii bunre ende vii ruden ende vii rop. Alle summen van ackerlande c ende ii bunre ende viii ruden ende xii rop.

+ 92 r^o

(Dessin onse bamde van Authuselt)

Dessin onse bamde die ten houe van Authuselt behoeren. Ten irsten xxx ruden, lighen neder Werme ende woren Prumarts. Item xviii ruden, lighen te Wingarden ende woren bruder Willems heren Mossons. Item vii ruden ende i rop, lighen neder Authuselt agter Gilis hof. Item vii ruden ende i rop, lighen neder dat. Item xiii ruden ende vii rop, lighen neder dat. Summe vanden bemden iii bunre ende xv ruden ende ix rop.

Alle summen van lande ende van bemden c ende vi bunre ende iii ruden ende i rop. Do sin onse pegtere pagt af sculdech van igeliken bunre i mudde roggen ende i mudde gersten Tungers, Tungren often Bisen te leuerne. Item onse hostat tAuthuselt, die helt altemole ii bunre ende xiii ruden. Item bruder Willems heren Mossons bougart helt x ruden ende v rop.

⁺ (Dets onse lant van Repen)

De joer ons Heren m cc lxxiii, due wart det lant gemeten. Dets onse lant van Repen. Ten irsten iiii bunre i rop men, lighen jhegen Woutgers hof ouer de strote. Item xxiii ruden ende vi rop, lighen bouen den Langen gragt. Item ix ruden ende iii rop, lighen agter Reinkens hof te Wenthusen. Item iiii bunre ende xii rop, lighen vor Wenthusen. Item iiii ruden, lighen neder dat enden Herker paet. Item v ruden ende xii rop, lighen te Baet winkele. Item ii ruden ende xii rop, lighen bi Sanmalre eike. Item v ruden ende xvi rop, lighen ouer dat bi deike. Item v bunre ende v rop, de Kirweide doder Lewer wech dore geit. Item ix ruden ende i halue, lighen bouen dat, ende es Senter Katelinen. Item ix ruden ende i halue, lighen bouen de Sittert,

+ 92 v^o

[p. 158]

heit de Lange streke. Item v ruden ende iiii rop, lighen bi dat. Item v ruden ende vi rop, lighen bi dat op de Hole strote. Item x ruden ende viii rop, lighen te Lede biden Popelboem. Item xxii ruden ende viii rop, heit Berrents wier. Item xxi ruden ende iiii rop, lighen bouen dat anden Lewer wech. Item iiii ruden ende xiii rop, lighen bi Sammal. Summe xx bunre xii rop men.

Dets ein ander art te Repen. Ten irsten xlvi ruden ende xviii rop, lighen anden Langen gragt, dats Kirweide. Item v ruden ende xiii rop, lighen bi dat ten Herwege wert. Item viii ruden ende xi rop, lighen en Sammalre velt, doder paet dorgeit^a. Item vi ruden ende vi rop, lighen enden seluen velde⁺ op Doijt. // Item v ruden ende xvii rop, lighen bouen Hacken hof neder den Lewerwech. Item viii ruden ende x rop, lighen bouen dat enden Lewer wech. Item ii bunre ende viii ruden ende x rop, lighen an de Lederstrote; die teende behoert te Herne. Item xxvii ruden ende xiii rop, lighen ane dat selue stucke. Item xix ruden ende v rop, lighen enden seluen velde ende heit de Su. Item vii ruden ende xvi rop, lighen bi dat. Item xxiii ruden ende x rop, lighen bi Lede ende woren Katelinen van Colmont. Item vi ruden, lighen bi de Sittert ane Scrinmeker lant do der paet van Repen te Grimerdingen wert dore geit. Item vii ruden, lighen bouen dat ant selue stucke. Item ix ruden ende xii rop, lighen bouen dat, alde Sittert op. Item vii ruden ende ii rop, lighen bouen dat ant Hentelins. Item iiii ruden ende xvii rop, lighen bouen dat, ende heit de Cule. Item vii ruden ende x rop, lighen agter onsen bampt te Repen. Item vii ruden ende iiii rop, lighen tusschen^b de Clein Sittert ende Grimerdingen. Item vi ruden ende xviii rop ende half, lighen agter Hankins hof. Item vii ruden ende xiii rop, lighen bouen dat ande Grote Sittert. Item xix ruden ende xii rop, lighen bouen dat do de strote dorgeit. Item vi ruden ende vi rop, lighen bouen de Sittert, ende was i biloc. Item xvi ruden ende iiii rop, lighen agter Scrinmekers hof. Item i bunre ende v rop, lighen en onsen hof te Repen, sonder warmus^c hof, de helt xxv rop.

⁺ Dets der derde art te Repen. Ten irsten i bunre ende xiiii rop, lighen bi Metsbampt, ende woren Katelinen van Colmont. Item

a hs. dorge.

+ 93 r^o

b hs. tussch.

c hs. war/warmus.

+ 93 v^o

[p. 159]

xiiii ruden ende xiiii rop, lighen enden Rixsinger wech. Item xiii ruden ende vii rop, lighen bi dat ant Willems Hagen. Item vii ruden, lighen en anderside dWillems Hagen. Item xxxii ruden ende xiii rop, lighen bi Geersloe. Item xiii ruden ende vii rop, heit de Lange streke. Item xxiii ruden ende x rop, lighen bi de Lange streke Tungerwert. Item vii ruden ende xiiii rop, lighen neder dat. Item i bunre, ligt ande Verste heide. Item v bunre iii rop men, lighen ande Heide omde Cule ende bi Bumersouen stucke, ende der Slotel der mide. Item xliiii ruden ende xv rop, lighen ande Grun strote ten Bosch wert. Item xvi ruden, lighen neder dat, ende woren Katelinen van Colmont. Item xxx ruden, lighen neder Wenthusen ende heit Boschborne. Item xviii ruden ende iii rop, lighen neder de Poet. Item iiii ruden ende iiii rop, lighen neder Herker dris. Item x ruden ende v rop, lighen te Lede wert bi Hacken hof bouen onsen bampt. Item xiiii ruden ende xiii rop, lighen neder dat te Lede wert. Item xii ruden ende xiii rop, lighen neder dat te Lede wert bi Hacken lant. Item ix ruden ende vii rop, lighen neder dat, ende es Scroncs. Item vii ruden ende vii rop, lighen neder dat op de beke bouen Lede.

⁺ (Det was bruder Heinrics lant van Herderen)

De joer ons^a m cc lxxviii, en sent Johans dage baptisten, due bewisde ons bruder Heinric van Herderen sin lant te Herderen. De joer ons Heren m cc lxxxvi ender octauen van sente Mertene, due wart det bescreuen dat hie no volgt. Det was bruder Heinrics lant van Herderen, ende det sin de heren do met aue helt, ende tregt dat sculdech es, ende der csens. Ten irsten helt mer van den here van Molkene ii bunre lants te lene, enden hof tOuerspauden, die lighen tusschen Herderen ende Spauden, ende gelden haluen pagt ter sukene. Den here van Jonchout ii d. te Remeis van i bunre lants; des ligt i stucke agter Herderen ende i stucke en Eltgerboden. Lambrechte van Roetheim iiii d. te Remeis tOebeke en sinen hof, van ii bunren lants ende van xii d. ende i vaet roggen ende vii vaet gersten; des ligt ii v ruden neder Herderen te Vleitingen wert, ende x ruden en den Onderen dale, ende x ruden op Rimster velt, ende x ruden en de Confenne; de xii d. ende koren gilt mer ons te Herderen.

+ 94 r^o

a hier Heren vergeten.

[p. 160]

Johanne van der Warden ii d. te kersouende, te Kuckelsberge en sinen hof, van ii bunren ende x ruden lants, ende xiiii d. ende iii capune; des ligt i bunre en iiii stucken agter Titsberch, ende xvii ruden op Herkenbucsh, ende vii ruden te Spauden wert, ende iiii ruden en den Bruel, ende ii ruden ende i halue agter gen Tombe; de xiiii d. ende iii capune die gilt ons Godenuel Elsbe man van Herderen op den Berch. Heinrike van der Borch van Gelke i d. te Remeis, tEigenbilsen en sin hof, van xli ruden lants; des ligt v ruden en den^a Onderen dale, ende x ruden op Rimster velt, ende x ruden ende Dipen dale, ende iiii ruden ane⁺ Rimelsberch, ende viii ruden en Rimster boden; // van desen xli ruden die mer helt van Heinrike van Gelke, derre cogte ich bruder Gilis xi ruden ende xv rop jegen Lambrechte Brocuogele van Herderen; alle det vorgesproken guet was al leen. Gerade Menten sone van Wilre^b ii d. te Remeis van xxiii ruden lants, lighen ane Kalmans mercs. Heren Godenule van Elderen v d. te Andrei, en sin hof tUlre, van xxiiii ruden lants, lighen te Holter ditwege. Heren Willeme van Oerle xiiii d. en derteendage, ende xiiii d. te haluen meie, tUlre en sin hof, van v bunren ende vii ruden lants, lighen en Vlre velt en x stucken. Den here van Jonchout xii d. te Remeis, te Herderen en sin hof, van xxxii ruden lants; des ligt xvii ruden ant cruce, ende x ruden en den Eltgerboden, ende v ruden anden Ditwech. Bruder Heinric gaut ons ii s. te Remeis, te Rimst en onsen hof, van xxx ruden lants; des ligt i bunre tusschen Herderen ende Vleitingen, ende x ruden te Kirgate. Heren Peersante xxvi d. te Meer en sin hof, te Andrei, van iii bunren ende xii ruden lants, lighen opt Roet tusschen Herderen ende Meer en vi stucken. Den caloncken van Senter Vose van Trigt, iii d. ende i o. te haluen meie, te Herderen en horen hof, van x ruden lants, lighen vore Widen stegen; die selue x ruden gelden te Monstere den couente i half vaet roggen ende i half vaet gersten te Remeis. Heren Lamberte van Milne xi d. ende i o. te Rimst en sin hof, van xxxviii ruden lants; des ligt xv ruden op Dipendale, ende xvii ruden an den⁺ Ditwech, ende vi ruden en anderside // Stitwechs; dese selue xxxviii ruden gelden heren Lamberte iiii vaet ende onderhaluen

a hier onden geëxpungeerd.

+ 94 v^o

b Gerade Menten sone van Wilre doorgestreept en Renekine van der Suren bovengeschreven, hand D.

+ 95 r^o

[p. 161]

cop ors korns te Remeis, te Rimst en sin hof. Idem heren Lamberte iiii d. te Remeis, van xxiii ruden lants; des ligt xi ruden agter den kerchof, ende xii ruden en Dipendale. Den couente van Monstere xvii d. ende i o. te Rimst en horen hof, te Remeis, van ii bunren ende xii ruden lants; des ligt x ruden ant cruce te Spauden wert, ende ii stucken van xv ruden lighen an den Ditwech, ende v ruden en den Bruel, ende xii ruden ane Vubrechts mercs, ende x ruden ane Kirgaet; dese selue ii bunre ende xii ruden gelden den seluen couente derdehalf vaet roggen ende derdehalf vaet gersten en sente Mertens dage, ende v vaet euen te haluen merte te Rimst en horen hof. Den meiere van Vdelenberge iii d. te Remeis ende onderhalf vaet roggen ende onderhalf vaet gersten en sente Mertens dage, te Herderen en sin hof, van xv ruden lants; des ligt x ruden anden Cogelholen wech, ende v ruden anden Ditwech. Idem den meiere van Vdelenberge xi d. ende i o., half te Remeis ende half te haluen meie, ende alsoe gilt mer dirste gelt, ende onderhalf vaet roggen ende onderhalf vaet gersten en sente Mertens dage, te Herderen en sin hof, van xxxix ruden lants; des ligt xi ruden te Spauden wert, ende xiiii ruden ten Langen ackere, ende viii ruden en den Rimster boden, ende vi ruden neder Rimster linden. Johanne van der Borch van Milne iiii d. te kersouende van ii bunren ende vii ruden lants; des ligt xiiii ruden tusschen de Herstrote ende de Steinstrote,⁺ ende viii ruden bi den Molenweg, // ende x ruden op den wech te Kirgat wert, ende xi ruden op den Grondal, ende iiii ruden en den Grondal. Aleiden Borgoes van Herderen iii d. ende onderhalf vaet ors korns te Remeis, van xvi ruden lants, lighen en den Eltgerboden. Idem Aleiden Borgoes ii d. ende i cop roggen ende i cop gersten te Remeis, van vi ruden lants, lighen bi Hockelheim^a. Den here van Oerle xiiii d. en sente Lambrechts dage, te Horne en sin hof, van ii bunren lants, lighen te Horne; die nam bruder Heinric van Herderen met sinen wiue^a. Den couente van Monstere v d. ende i kopey te Remeis ende iii cop roggen ende iii cop gersten te Remeis ende i vaet ende i half euen te haluen merte, van xv ruden lants, woren Griten brader Godenuls suster; des ligt xi ruden ent Reec ende iiii ruden te Winkenshecgen. Den meiere van Vdelenberge ii d. en senter Meis dage ende i half vaet^b ende sente Mertens dage, van viii

+ 95 v^o

a bij beide zinnen staat in de rand non habet, hand D.

a bij beide zinnen staat in de rand non habet, hand D.

b hier een paar woorden niet ingevuld.

[p. 162]

ruden lants, lighen ent Reec, ende woren Griten bruder Godenuls suster. We hauden te lene van den here van Jonchout eine erue hostat, was Tsmammelarts, ende ligt bi Herderen op de strote te Spauden wert; die hostat gilt leuende kormeide.

⁺ (Johan van der Molen van Authuselt)

Det blift ons no de doet Johans van der Molen van Authuselt: i hostat metter woningen, ligt tAssche ende was Aleiden van Assche die wilen sin wif was. Item viii ruden bamde, lighen op de Demere nit verre van Clos bamde van Berge; die viii ruden bamde woren der seluer Aleiden van Assche.

+ 90 r^o

(Her Johan van Malle)

Det blift ons no de doet heren Johans Monnen van Malle ende sinre muder: de woninge van Malle dore bennen woent, ende xviii bunre lants, die gelegen sin en de profie van Malle.

(Mente van Berge)

Det blift ons no de doet Menten Gicenuls dogter van Berge: i hostat, ligt te Berge, diese helt van ons. Item ii houe, lighen bi die hostat te Berge, die helt mer van Gicebrechte ende van Heinrike Scupen kendere van Authuselt.

(Jute Gothelpen van Huselt)

Det blift ons no de doet Juten Gothelpen van Huselt. Ten irsten xliii ruden ende xviii rop lants, lighen anden Tunborne bouen Moes bosch. Item ii bunre ende x rop lants, lighen op den Holsberch. Item xxx ruden lants, lighen ent Roet bouen Nederode ende heit dBiloc. Summe v bunre ende xiiii ruden ende viii rop. Van desen seluen gude gelde we jorgelics iii mudde roggen Tungers ende vi d. ende vi capune den besscope te Huselt, ende Jute gildet ons wider. Det gut heit Nue roet.

(Onse biloc te Huselt)

We hebben v ruden ende xviii rop bilocs, lighen neder den cruce en Dirgart, ende was Fasterats van Huselt sbeggarts.

(Lambrecht bruder Lambrechts soen was van Welne)

Det blift ons no de doet Lambrechts bruder Lambrechts soen was van Welne. Ten irsten x ruden lants, lighen ten Berge bi

[p. 163]

Abswelne, ende woren sins vader ende Ergarden sinre moien; die x ruden heltmer tAbswelne vanden calonken van Eike. //⁺ Item iiii vaet roggen Tongers, die Willem vanden Kerchoue, van Gudegouen, gilt van viii ruden lants, lighen te Hontshouen bi Gudegouen. Die iiii vaet roggen cogte Ermegart van Welne, beghin van Loen. Die viii ruden heltmer te Gudegouen van Johanne den Borgreue van Colmont, ende gelden ii d. te csense, sondags no xiii dach. Item i mudde roggen Tongers, dat Aleit de Lewinne van Scouwenberch gilt van i bunre lants; des ligt ix ruden entfelt te Batkenbosch, ende xi ruden lighen te Scouwenberch agter Aleiden der Lewinnen hof; dat i mudde roggen was Ermegarden van Welne, beghine van Loen; dat bunre lants heltmer tOplewe van Johanne den Borgreue van Colmont, ende gilt ix d.^a te csense en xiii dage ende xviii d. ter suken. Item iiii pont Louinchs op i molen te Welne, die Arnout van Geinke cogte weder de brudere van den Bisen; die molen was bruder Lambrechts van Welne.

+ 96 v^o

a hier leemte van enkele woorden.

⁺ (Dauits vif van Munstere)

Dit blift vns no de doet Dauits vifs van Munstere: ii modde roghen ende vi vaet Trigts^b ob virdehauf bunre lants do we te Nunne Spauden te hofe en sin, ende we hvn hur erfwennighe wider bekant hebben, ende we solent verchensen ende si sulenten vns gelden.

⁺ De ioer ons Heren m^o cc^o cx, due wart dat lant gemeten te meye. Dets ons lant te Wilre. Den eersten aart van den roegghe: vi bunre xvi roden ende tene rop ruden. Item i bunre ende xiiii rop. Item xix ruden ende xix rop. Item x ruden ende xii rop. Item xiiii ruden ende xiii rop. Summe x bunre ii ruden ende vii rop.

Dets der ander aart van den somerkorne. Tersten xix ruden ende v rop. Item i bunre i rude ende viii rop. Item vii ruden ende xviii rop. Item xi ruden ende vii rop. Item x ruden ende xiii rop. Item x rude ende ii rop. Item xviii ruden ende xv rop. Item i bunre i rude ende vi rop. Item xvii ruden ende x rop. Summe vi bunre xviii ruden ende xiiii rop.

Dets der derde aart der broken. Teersten i bunre ende vii rop.

+ hand C

b hier teliu[eren] uitgekrabd.

+ 97 r^o

[p. 164]

Item i bunre v ruden ende vii rop. Item i bunre xii ruden ende xii rop. Item i bunre iii ruden ende xvii rop. Item iii ruden ende xvi rop. Item ix ruden ende vi rop. Item i ruden. Item ii bunre iiii ruden ende iii rop. Item ii bunre vi ruden ende x rop. Item xv ruden ende vii rop. Item i bunre x ruden ende vi rop. Summe xii bunre xii ruden ende xi rop.

Alle summe van desen lande xxix bunre xiii ruden ende xii rop. Den pagt van desen lande xix modde xviii vaet ende iii koppe roghen Trirsger moten, te Trigt te liveren. Diet lant heft her Johan der Swoef, her Bauduin Kese ende Johan her Loduigs soen. Dit hebben sie te xii^a ioren, tweren te mestenen⁺ ende al te mergelene tot ix bunre. // Diet lant mogen si seien wi si willen xii joer. Do no en solen siet nit seien dan sinen regten aart. Det lant hebben sie ten pegter regte. Tu desen lande hebben si onsen hoef te Wilre te selven ioren, ende alsoe, dat si die hues decken sulen, ende die wande stoppe sulen, ende wier^b di timmeringe sulen duen. Hie tue hebben si onsen^c teende groet ende cleine te Wilre, desen selue xviii joer, ombe xxxiiii modde Trigter moten, hauf roghe ende hauf gerste, alle roghe van desen gude te Trigt te antwerden, ende gerste ten Bisen.

⁺ De jar ons Heren m^o c^oc^oc^o xvi, des sundags vore kersdage, du gaf Ghiselbregt van Leten virdehaft bunre lants den huse. Dit vorghesproken lant sal de vorghesproken Ghiselbregt hauden sin leefdage. Ende no sin doit sal dit lant ant^d hus vallen. Dit gheschide in den gasthuse. Hi ouer was der commendur bruder Gerart van Loin, bruder Godert van Kerke der scheffennere, bruder Jocop de gastmeister, Godet van Reke ende Willem pape van Rudekouen, Arnout de Reke, Thiloy der Scusitter, Thil ende Johan siin sone, ende Godert Moscarts sune, Klois der Snider, Arnout der Pelser ende ander vole guder lude^e.

⁺ Van desen vor gesporken vir bunre legen xvi roden bouen Linne neuen Leten op beden siden der stroten an der shotit kende hof ende iii stuicken xxviii roden lants. Item vor Arnouts hof van Achs xii roden do bi neuen Willems hof vi roden. Item en v roden op den Sten berg. Item v roden bi Bouchuot an den Sleicken groue^e.

a xii doorgestreept en xviii bovengeschreven, hand O.

+ 97 v^o

b hier to doorgestreept.

c hier tede doorgestreept.

+ 98 r^o hand S

d a uit i of omgekeerd.

e door de gehele post op 98 v^o is een kruis getrokken; erboven toegevoegd, hand L: ditz quiit geschouden want der man en wart onse bruder niet.

+ hand O

e door de gehele post op 98 v^o is een kruis getrokken; erboven toegevoegd, hand L: ditz quiit geschouden want der man en wart onse bruder niet.

[p. 165]

⁺ De jor ons Heren m^o ccc^o xviii in sint Andris daghe, dů gaut den irsten pacht Willem van Niisheim, ix vaet roghen Tungers, Tongeren te leuerne, van i bunre lants dat geleghen is tuysschen Herke ende Koelmont aent Brůc. Dit heft her te xii joren as pechter recht is.

De jor ons Heren m^o ccc^o xviii in sint Andris daghe, du gant den irsten pacht Johan Dunbier van Koelmont, ix vaet roghen Tongers, Tongeren te leuerne, van i bunre lants, lict tuysschen Herke ende Koelmont, ende is dit wederdeil van den vorgesproekenen lande dat Willem van Niisheim wint. Dit heft her oec te xii joren as pechter recht is.

+ 98 v^o hand L