[Nummer 11]
Bij dit nummer
Ook in de aanloop naar deze Tweede Kamerverkiezingen klinkt weer de jubelzang over de stembusgang als het feest van de democratie. Democratie? De laatste vijf jaar is de vanzelfsprekendheid van de westerse democratische rechtsstaat opzichtig op de proef gesteld door antiwesterse terroristen en hun sympathisanten, maar ook door de verregaande veiligheidswetgeving in de westerse wereld zelf. Wanneer is er sprake van democratie en vrijheid, wanneer pleegt een bevolkingsgroep of een regering verraad aan die heilige waarden? En wat komt er van die heilige waarden doorgaans terecht? De redenen om democratie - het idee, haar rechtvaardigingen, maar ook de praktijk en haar toekomst - eens kritisch aan de orde te stellen stapelen zich op: rechts populisme, een impopulaire oorlog begonnen als een kruistocht om democratie te verspreiden, wantrouwen jegens beroepspolitici dat zomaar kan omslaan in haat, een algemeen vermoeden dat de politieke strijd in achterkamers en media wordt beslecht in plaats van aan stembussen en in parlementen.
Het mag eerlijk en redelijk klinken, als ideaal, maar is het niet rampzalig als een volk zichzelf werkelijk gaat regeren? Bezwaren tegen de democratie zijn zo oud als de democratie zelf. Het alternatief uiteraard is de macht in handen te leggen van de ‘betere’ of de ‘echte’ mensen. De bekendste en meest invloedrijke bron van die traditie is te vinden in het werk van Plato. En daar openen we mee. In een andere bijdrage gaan de principiële argumenten voor de moderne parlementaire democratie onder het mes. Ook de Nederlandse variant van de reëel bestaande democratie komt aan de orde. In twee andere stukken wordt ingegaan op het illusoire of zelfs leugenachtige karakter van de hedendaagse democratische praktijk. Tegenover het spookbeeld van een onafwendbare tendens naar een postdemocratische toestand staat een essay over democratische processen waarin stembus en parlement maar een onderdeel zijn en het gaat om de invloed van ‘publieken’ en ‘issues’ op de beslissers. Daarnaast hebben
Auteursrechtelijk beschermd