De strijd om de ruimte tussen de vs en de Sovjet-Unie, zal die later in musea te zien zijn? Wat heeft de doorslag gegeven om de enorme kosten te gaan maken die met de maanreizen gemoeid waren? Hebben we die inspanning te danken aan de Koude Oorlog?
Niet alleen het doel dat is bereikt, is interessant, ook de weg die tot het doel heeft geleid. En waarom díé weg, niet een andere.
De computer is het gevolg van een recente en zeer fascinerende wetenschappelijk-technische ontwikkeling. Onvoorspelbaar was die ontwikkeling niet. We kenden al de mechanische rekenmachine, het kasregister en dergelijke. Veel moeilijker voorspelbaar was, lijkt me, het ontstaan van de hacker. Wie heeft kunnen bedenken dat er mensen zouden komen die er pret in hebben om, geheel anoniem, anderen te hinderen bij het gebruik van hun computer? Wat bezielt zulke mensen? Zullen musea later helpen daar iets van terug te halen en te begrijpen?
Toen in de jaren tachtig op mijn Parijse kantoor de medewerkers op computers moesten overstappen, protesteerden ze heftig. ‘Straks wordt al ons werk door machines gedaan en zijn wij overbodig.’ Ze wilden er niet aan, maar moesten. Een jaar later viel op een gegeven moment de centrale computer uit. Reparatie ging een dag duren. Ik wees op de elektrische schrijfmachines die er nog stonden, maar deze apparaten die jaren trouwe dienst hadden gedaan werden met soevereine minachting van de hand gewezen, zelfs voor het typen van een brief.
Jarenlang zweren we bij onze manier van leven, onze werkmethodes, onze gebruiken, maar zijn we eenmaal over de streep getrokken, dan zijn we die ooit zo geprezen ouwe gewoonten zo vergeten. We staan jaren met onze hakken in het zand, maar de hakafdruk verwaait o zo gemakkelijk.
De overgangsprocessen onttrekken zich later vaak aan het oog.
Musea tonen ons het verleden. Dat is vaak een belevenis op wetenschappelijk of esthetisch gebied. De trots die we voelen kan trots zijn om wat onze voorvaderen en -moeders konden, het kan ook trots zijn om hoe we erop vooruit zijn gegaan, om wat er sedertdien is gepresteerd.
Als ik honderd miljoen mocht besteden voor het inrichten van