De Gids. Jaargang 169

[p. 409]

Joseph Brodsky

Maritieme manoeuvres

Duikvlucht van pterodactyli op een regiment
ichtyosauriërs.

Aanval op de opponent

door een vuurspuwende schubsalamander -
eerder een nakomeling van ons, dan een voorvader.

Het zoveelste jaar na Christus verstrijkt obligaat.
De ongerieven van de vrijgezellenstaat.
Zomaar een hotel.
En de ingezette terugkeer naar het weekdier
laat de kroonluchter wiegen als zeewier.

Sevastopol, juni 1967

[p. 410]

Elegie

Dit stadje in het zuiden was de plaats
waar ik eens met een vriend had afgesproken.
We waren nog heel jong, en de ontmoeting,
zo hadden we bepaald, zou op de pier zijn
die uit de oudheid stamt. Dat ie bestond,
dat hadden we in menig boek gelezen.
Sindsdien zijn er veel golven aangerold.
M'n vriend is op het droge vastgelopen,
is in zijn eigen leugentjes gestikt;
ik ving te zwerven aan.
En wederom
sta ik op deze plek. Geen sterveling
die mij hier welkom heette. Ook ikzelf
heb niemand meer tot wie ik zeggen kan:
kom dan en dan daarheen.
Gekrijs van meeuwen.
Het kabbelen en bruisen van de golven.
Een vuurtoren die meer de aandacht trekt
van fotografen dan van varenslieden.
Ik sta alleen, op eeuwenoud basalt,
mijn triestheid werpt geen smet op het antieke,
accentueert het slechts. En eens te meer
blijkt dat de aarde rond is als je ergens
belandt waar helemaal niets is, behalve
herinneringen.

1968 (?)

[p. 411]

Een lichtgeel jack

Een puber in een lichtgeel jack weerstaat
een hek, of nee, de gruwelijke kaken
van femme fatale Gorgo, beziet de straat
en tal van aanverwante zaken.

Er schemert in z'n wezenloze blik
behalve afkeer van diepzinnigheden
de nonchalance waarmee Perseus keek
naar tegenstanders die hij deed verstenen.

Niets haalt de slungel uit z'n lethargie,
zelfs meisjes niet die naar hem gillen.
Het koude hek verschaft een alibi:
wanneer dat doordringt tot z'n billen,

recht hij ineens de rug en in een tel
wordt ie van een relaxte, lome wachter
een sprinter naar een autobus - hoewel
het leven vóór hem langer is dan achter.

Een gure straat. Daarboven een nat doek.
En dan die gele klodder in de regen
die aan een schietschijf denken doet;
beweeglijk, maar niets hebbend met bewegen.

1970

[p. 412]

 

Herfstavond in een kleine doorsnee stad

 

die niettemin de landkaart wist te halen

 

(de topograaf begon misschien te malen

 

óf heeft de burgemeestersvrouw gehad).

 

 

 

Moe van haar eigen capriolen kan

 

de Ruimte zich hier van haar last bevrijden:

 

niet groot(s) zijn maar de schaal aannemen van

 

Main Street, eenvoudig zijn dus, en bescheiden.

 

De Tijd, verkleumd tot op het bot, aanschouwt

 

de klok boven een warenhuis waarbinnen

 

al wat de wereld voortbrengt is gestouwd:

 

van telescoop tot speld en schilderslinnen.

 

 

 

Een bioscoop, wat verderop een paar

 

saloons, waarin je niet moet blijven hangen,

 

een stenen bankgebouw met adelaar,

 

een kerk die geen gelovigen kan vangen

 

en in vergetelheid zou zijn geraakt

 

als je ernaast geen postzegels kon kopen.

 

En werd hier nooit een baby meer gemaakt,

 

dan zou de dominee wel auto's dopen.

 

 

 

Sprinkhanen breken door de stilte heen.

 

Om zes uur 's avonds komt de stad tot stilstand,

 

of er een kernbom viel. Je bent alleen.

 

De maan beschrijft een cirkel in het vierkant

 

dat venster heet - 't is door en door bekend.

 

Is er een Buick zo goed hier langs te rijden,

 

dan enkel om het oorlogsmonument

 

met zijn koplampen even uit te snijden.

 

 

[p. 413]

 

Hier droom je van een brief met jouw adres,

 

en niet van vrouwen, zelfs niet van geklede.

 

Aan de verzuurde melk op je bordes

 

bemerkt de buurt dat je bent overleden.

 

Je kunt hier leven als een kluizenaar,

 

broom slikken, tijd vergeten, vegeteren,

 

je in de spiegel, als een straatlantaarn

 

in opdrogende plassen, inspecteren.

 

 

 

1972

[p. 414]

Oorlog in de wijkplaats Cyprus

Dood komt in de gedaante van een kogel
uit geurend struikgewas, en treft de twee.
Het schot oogt als een fladderende vogel,
een palmboom wuivend in de wind uit zee.

Een lege villa. Een gescheurd fronton
met scènes van antieke lotgevallen.
Ver weg in zee een nieuwe Phaëthon,
beduidend rustiger omlaag gevallen.

Poserend voor een foto in een blad
zijn op het wit geblaakte kiezelpad
twee starre lichamen achtergebleven
om zich aan maanlicht bloot te geven.

21 juli 1974

[p. 415]

vertaling: peter zeeman