De Gids. Jaargang 162

[p. 344]

Kamiel Vanhole
Het verbond

(Waarin Philippe, terwijl hij met vrouw en kinderen van een welverdiende vakantie in een Kretenzisch appartement geniet, aan een bepaalde wintermiddag terugdenkt in een onmogelijk jaar. Hij staat in een kitchenette, hij is dunne plakken aubergine aan het fruiten en pardoes schiet hem die ene dag te binnen. Als dat geen tovenarij is.)

‘Kom,’ had ze in zijn oor gefluisterd, ‘we hebben mijn pamoesjka nog niet geoefend vandaag.’

Dat woord was nieuw voor hem.

's Nachts had het gesneeuwd, maar tegen de middag was de zon tussen de wolken vandaan geschoven om alles, de daken, het grint, de smalle Brusselse binnentuintjes, in een witte gloed te zetten.

‘Een pamoesjka moet elke dag haar oefeningen doen, heb ik je dat nog niet verteld?

Hij schudde het hoofd.

‘Nee,’ vervolgde ze, ‘een mens mag niets verwaarlozen, daarboven niet en daaronder ook niet.’

Toen was er een lijp grijnsje om zijn lippen verschenen, ze kende dat. Ze stak een sigaret op. Daarna liet hij haar voorgaan, van de ene kamer naar de andere.

Het was twee uur in de namiddag. De rolgordijntjes waren nog dicht, maar net zo goed leek de kamer in het goud te baden, alsof er vlakbij een vuurtje werd gestookt.

‘Hoe zou jij dat blauw van die gordijntjes willen noemen? Koningsblauw?’

‘Gitanes,’ zei ze. ‘De kleur van een pakje Gitanes. Maar ik heb nog koude handen.’

‘Geeft niet.’

Het was een heiig licht. Het wit van buiten gezeefd door het blauw van een zwembad. Twee kleuren die elkaar lieten begaan. Die kriebelig traag elkaars kleren uittrokken, het wit een hoofd kleiner

[p. 345]

[p. 346]

dan het blauw. En ze kusten elkaar. Ze hadden allebei nog kauwgom in de mond, hun tong gleed erlangs.

Hij nam de gom van tussen zijn tanden en legde die in een asbak.

‘Jij niet?’

‘Ik plak 'm wel ergens tegen.’

Weer vielen die tongen op elkaar aan.

‘Pamoesjka's verouderen niet,’ zei hij. ‘Nooit.’

‘Maar de lakens stinken. Je zou ze moeten verversen.’

‘Een tong veroudert ook niet.’

Ze glimlachte.

Heel even nog, terwijl zijn hand haar heup begon te kneden, keek hij in de richting van het raam. Achter de gordijnen stegen kleine, vluchtige schaduwen op, alsof dat brandje van daarnet een verdieping lager woedde. Zwarte rook sloeg ervan af, als een zoenoffer voor al dat wit en dat blauw.

‘Ben je... nog altijd een beetje...’

Nu was hij het die een vinger op haar lippen legde. Daarboven en daaronder, niets mocht worden verwaarloosd. Zijn vingers gleden tussen haar billen, bewimperden de achterkant van haar dijen, verplaatsten zich tergend voorlangs. Zelfs de bijwoorden mochten niet worden veronachtzaamd, ook die van plaats niet. Ze duwde haar heup omhoog.

Na alle vreugde lagen ze een poos zwijgend naast elkaar. Ze sliepen niet, maar wakker waren ze evenmin, ze lieten de dingen door zich heen spoelen.

‘Bij mij zijn dat vaak gezichten,’ zei ze. ‘Ik zie alsmaar gezichten van mensen. Maar ze flitsen zo snel voorbij dat ik ze niet eens kan herkennen.’

‘Misschien zijn het mensen die je van de week in de metro hebt gezien. Misschien willen ze weer op, ze nemen er geen genoegen mee dat je ze maar vluchtig hebt bekeken. Je hebt zo van die opdringerige mensen.’

‘En jij, waaraan moest jij denken?’

‘Niets,’ zei hij lui.

‘Blanco? Zelfs geen voorfilmpje?’

‘Nee, ik zag enkel een beeld, ik weet bij god niet waar het vandaan komt. Het stelde een herder voor, een man die op stelten zijn schapen aan het weiden was. Zo doen ze dat in de Landes, naar het schijnt.’

‘Waarom?’

‘Om verder te kunnen kijken wellicht. Maar het hoofd van de

[p. 347]

herder was door stenen vervangen, drie bakstenen geloof ik, die ergens aan zee waren gevonden. Het water had ze helemaal uitgesleten, de holtes waren zacht als oogkassen. Maar rust jij nu maar een beetje. En zeg tegen die lui in je hoofd dat ze moeten opkrassen.’

Hij zou haar willen schilderen. Hij zou willen dat ze helemaal warm bleef, zodat hij voorzichtig het laken kon wegtrekken en al kijkend dat bleke vlees opnieuw gestalte geven.

‘De lakens passen bij je huid,’ zei hij.

‘Vind je?’

Ze wou dat hij haar vastnam. Hij wiegde haar. Het was nog nooit gebeurd dat hij iemand had gewiegd. Maar later, dacht hij. Later zal ik haar slaan. En zij moet mij ook slaan. Het zal een bewijs zijn. Waarvan weet ik niet precies, maar het moet. Het is een misverstand dat mensen die elkaar slaan, niet bij elkaar horen. Integendeel. Ik zal er niet op aansturen, zij zal er niet om vragen, en toch zal het gebeuren. Ik zal uitvliegen, ik zal iets van haar lijf scheuren en haar zo ongeveer in het gezicht slaan en dat zal ons verbond zijn. De taal bestaat al wel twee miljoen jaar, maar dit zal effectief ons verbond zijn. Alleen pijn onthouden we. Alleen wat ons lijf wordt aangedaan. Kusje, klaar: dat telt niet. Dan is er niets gebeurd, absoluut niets. Dan is het niet meer dan een ouwe kamerjas die je aantrekt en later weer met de Spullenhulp meegeeft. Alsof je met keukenwanten een boek zou proberen te lezen.

‘Je hoeft niets te zeggen,’ zei ze.

Maar vandaag zalven we.

Vandaag kijken we naar de schaduwen die over dat rolgordijn omhoogkruipen, misschien worden ze gevormd door de rook uit een van die schoorstenen aan de overkant, dat zou een verklaring kunnen zijn. Rook die in slierten de zon probeert te verduisteren.

Help me, dacht hij.

Help me, dacht ze.

Ze bewogen niet. Ze waren twee warme stenen. Twee hompen rijzend deeg onder een blanke doek.

En toen begon ze over haar vader te vertellen die dood was, en over een vriendin die haar baby niet meer wilde zien.

‘Waarom? Uit een soort dégoût?’

‘Nee, dat is het niet. Het is meer dat ze te moe is om wat dan ook te voelen. Ze kan daar slechts verbaasd over zijn, dat is alles. Nee, het is meer een soort onverschilligheid die over haar is gekomen. En haar man huilt. Ze heeft een huilende man. Hij begrijpt het niet, ze slikt nu pillen.’

[p. 348]

Andere mensen trokken in een stoet voorbij. Hij vertelde, zij vertelde. En opnieuw begon zich een vreemde opwinding van hen meester te maken. Misschien kwam het wel door het licht, of doordat het middag was of door de pijn die uit hun woorden opsteeg, ze wisten het niet, maar ineens leek het of ze zich aan elkaar vastklauwden. Als drenkelingen, dacht hij. Maar ik wil niet. Ik wil me helemaal niet vastklampen, het mag niet, ze moet daarvoor gestraft worden, nu is het moment.

Zijn hand joeg omlaag. Begon de zachte binnenkant van haar dijen te strelen, het wak en het wit, en trok zich weer terug. Ze loste een kreuntje, hij hoorde haar een kreuntje lossen.

Ja, dit is het moment, dacht hij.

Nu is de tijd voor het verbond.

Zijn hand kroop onder het laken vandaan en tastte naar de zijkant van haar keel. Opnieuw hoorde hij haar zachtjes kreunen.

Slaan kun je niet in je eentje.

Hij voelde een ader kloppen.