De Gids. Jaargang 162

[p. 90]

Peter Theunynck
Vrouwen. Portretten

‘Ik was totaal overrompeld en wou dat allemaal schilderen. Maar juist dat lukte me niet. Je kon maar een klein stukje nemen: of je had de hemel er niet bij, of wat van opzij kwam, of de achterkant. Je had er ook gisteren niet bij, of overmorgen. Dat begon ik als een gemis te voelen. Ik besefte dat de beleving van dat moment vastzat aan eerdere momenten, misschien ook aan toekomende, aan alles. Toen dacht ik: dat kan ik nooit op een schilderij vastleggen. [...] Ik kan meer met taal.’
- Charlotte Mutsaers in De Morgen, 16-04-'98

Najaarspompoen

Zo strak in najaarspompoen
tot ver onder haar vriespunt.
Zienderogen dat ze slinkt

ineens, javelwitte baleinen
met te weinig wezensvlees:
langs dunne feiten afdaalt,

tot het begin teruggaat
ontrafelt onder aan
de trap. Men borstelt uit.

Geen nazaat van Schliemann
die een reconstructie
of maar een hypothese maakt.

[p. 91]

Zwaluwstaart

Zo onvoorwaardelijk tegen
zo niet het minst aan mij
ontzeggend lichaam.

Totaal uit aardrijkskunde
gemaakt: ijzererts, bosgrond,
toendra en moessonklimaat.

Staan mijn straten blank
slaat ze met zwaluwstaarten
planken in elkaar: we drijven.

Brandt het zout me op
de wangen, spoelt ze mij
met het zuiverste bluswater.

[p. 92]

Nachtzuster

Hem binden armen van albast,
wortels van bovenwereld
aan dit sneeuwland vast,

dit zwevende bestaan
ver van het nachtgeblaf,
het leemhuis van de dood.

Zij wijst laudanium de weg
doorheen dit afgelegen lijf,
bevecht de huisvijand

met winterhanden. Slacht hem
de hanen van verdriet, leent
hem een been om op te staan.

[p. 93]

Axelle Red

Ergens in dit wegwerpland
een pad van dolomiet waarop
een meisje zit, de moederziel
onder de arm, het onderlijfje

van gebroken wit. Te weinig
tijd, te weinig linnen om
haar in te wikkelen.
De ovens staan al aan.

Maar raakt dat haar
schoonheid? Nee. Een zwaan
met de vleugels gelood blijft
zwaan, zelfs in de boerensloot.

[p. 94]

Lydia

In een afgelegen kamer
een aangebonden bed,
tussen afwezige stoelen,
afgeruimde gezichten.

Met de klei in je keel maar
schrapen naar gisteren,
om een stok om een hond,
om een hand om niets.

De man die naast je stond
alsof hij ingekaderd was,
de tanden in het glas,
de mantel met liefde:

niets van dit alles
in deze afgelegen kamer.
Zelfs geen bewaarengel
buigt zich hier over jou.

[p. 95]

Vita Sackville-West

Haar torenkamer geeft uit
op negen tuinen, waar negen
liefdes bloeien: lente is hier
bespreekbaar op elk moment
van het jaar.

Wij slepen slakkenhuizen
mee over de paden,
schaffen leeftocht aan.
Nergens is hetzelfde
zo verschillend als hier,

nergens geurt het wachten
zo heerlijk als nu.
Ogen schieten wij
tekort en woorden
die draagbaar maken.

[p. 96]

Marthe Massin

Een man uit ondergoed
en verzen staat op

het perron. Buigt zich over
de trein met schouders

van kreupelhout. Hoor hem
kraken, takken in het vuur.

Dan vriest het aan de grond,
een harde korst. Een vrouw

raapt bolsters op, poft kastanjes
in haar grote, rode mond.

[p. 97]

Wasdag

Twee dames aan de rand
van de rivier de winter uit

de kleren wassen.
Wat sleept dat jaren aan.
Er lopen fouten door

de bomen hun reflectie.
Maar dat ruist nu juist
zo mooi. Van al dat

spoelen wordt linnen
witter als wandelen
dames aan de rand.

[p. 98]

Ann Theresa

De violen van herhaling
klinken naar
gister en vergeten.

Een lichaam houdt een arm
achter de hand, een vrouw
een geschenk, zo stil dat je ziet

waar het beweegt.

De jurkstof intussen maar
ruisen in het binnenoor
van het duister.

De geeuwhitte van slipjes:
kijk het verhaal komt al
meeluisteren aan de wand.

Niets verandert en alles

blijft zo mooi als nooit.
Dansen met licht
doen dampende lijven.

Zo tintelen vingers
van geest, zo vallen
violen van herhaling

stil.

[p. 99]

Charlotte

De afstand is dood.
Heeft zich neergelegd
in de kamer. Komt er
zelfs na lang aandringen
niet meer uit.

Alles blijft aan de grond
behalve het licht
dat van ver komt en precies
op tijd. Behalve de gedachten
die uit beenmerg niet bestaan.

Wij waden door het water,
halen een lokeend uit
de rietkraag, strooien
kroos de kikkers achterna.

[p. 100]

Donatella

Met kokend zilver
giet men haar
de smeltgang in.
Zie haar zinderen
van borst en schouder.

Fluisterasfalt
is de gang
van het nachthuis.

Alles deint,
alles deint aan haar
deint aan haar uit,

aan haar huid deint
het kokend zilver
het spotlicht uit.

Een te stelen
nauwelijks
gestreelde kat,
van vele levens
mantelpak.

Dan werpt zij
laatste kleren uit
en in zichzelf
gekleed treedt zij
de avond in.
Deint in
de nagalm
uit.

[p. 101]

Iemand

Over wolken liepen wij
de heuvel af, de zon schoof
aan lange touwen voorbij,
je zag maar meer schaduw

over de landweg gaan.
Ver achter de boomgrens
haalde men het licht op:
er hing nog verse aarde in.

Toen nam iemand handen
vol hagel, gooide die op alles
wat bewoog, zelfs de hulst
geloofde eraan.

Schapen werden geheid
in leemgrond, haar kraakte,
laarzen liepen vol
water. Zo gaat het nu altijd

zei je: geef ze een vinger,
ze nemen een hand.
Iemand gaf een sjaal,
haalde dat vrieshoofd uit

de wind, de zon vond
de achterpoort, kwam langs
de zijkant weer op, je wreef
doorweekte dieren droog.