De Gids. Jaargang 158

[p. 692]

Arjen Duinker
De duivenmelkster

Ik praat vaak met andere duivenmelkers. Over vergunningen en tijdgebrek. De meeste duivenmelkers zien er heel gewoon uit en zijn aardig. Ze weten alleen niet precies hoe een duif zijn gedachten ordent. Huisjes schilderen is bijzonder, dat heeft te maken met grootte. De lucht eromheen kan somber of beloftevol zijn, groen of paars. Het jaargetijde is onbelangrijk, mijn humeur ook. Ik heb een kast met bekers, die worden opgepoetst door mijn dochter. Ik betaal haar wat ze vraagt. Ze maakt ook hokken schoon, dat scheelt. Je hebt duivenmelkers die zelf in een caravan zitten. Hun duiven wonen in een villa. Het interesseert me niet dat mijn dochter drie kinderen heeft, ze doet haar mond nauwelijks open. Ik ben graag alleen. Er zijn veel onzinnige verhalen over duiven. Ik ga de barricade niet op, dan kan ik wel bezig blijven. Je hebt ook idiote kledingzaken, onbetrouwbare notarissen, slechte restaurants, het stikt ervan. Ze worden stuk voor stuk met respect behandeld. Mijn zoons zijn gek, allebei. De ene is verkoper, de andere onderwijzer. De ene rookt, de andere niet. Ook al kon een duif praten, ik zou er niet naar luisteren. Ik overleg met mezelf. Als ik alleen ben, voel ik me jarig. Ik combineer, ik heb een paspoort, ik leg het hoofd nooit in de schoot. Elk huisje heeft zijn eigenschappen, elke penseel, elke tube. Dertig bij dertig lijkt erg op vijfenvijftig bij vijfenzestig. Mogelijkheden zijn ook dingen, dat is zo. In België mogen duiven geen doping meer krijgen. Vroeger maakte ik huisjes zonder dak. Een meneer vond dat mooi, het verklaarde zijn angsten. Daar begreep ik niks van. Vergelijkingen schieten vaak te kort, maar oplossingen vind je overal. Je gaat naar de slager, je gaat naar de meubelzaak, je gaat naar het zwembad, je wordt geholpen. Duivenmelkers praten om een ander op de hoogte te houden. Ik verklap geen geheimen. Doping is niet goed voor duiven, ze worden er gek van. Ik heb weleens een duif gegeten zonder dat ik het doorhad. Iedereen mag komen kijken, maar ik kijk niet naar iedereen. Van kijken ga je verhalen vertellen, zegt mijn ene zoon. Er varen veel boten door het

[p. 693]

kanaal, soms begint alles te trillen. Ik vind boten alleen mooi als ze niet varen. In een volgend leven ben ik wie ik nu ben, zonder flauwekul. Zolang iets geen flauwekul is, kan ik het gebruiken, dat gaat vanzelf. Je hebt jongetjes die om duiven moeten lachen, die hebben het buskruit niet uitgevonden. Ik wil niet zeggen dat duiven ideale beesten zijn, duiven staan halverwege de lijst. Diezelfde jongetjes lachen ook om huisjes. Maar ik schilder niet voor iemand in het bijzonder, dat is het. Wat ik jammer vind, maakt weinig verschil. Een keer heb ik mijn mond gehouden, toen had ik iets bedacht waarvan ik schrok. De ochtend is vaak mooier dan de middag. Sommige mensen zijn banger dan andere. Voor mijn zoons groeien de bomen hoogstens tot in de wolken, dat heb ik ze bijgebracht op de verkeerde leeftijd. Naar allerlei dingen kun je kijken tot je een ons weegt. Ik ga niet in het holst van de nacht uit bed om een huisje te schilderen, of om op te schrijven wat ik droom. De duiven zien me graag komen, ze hebben vreemde gewoontes. Met doping vergeten ze die, dan vliegen ze harder dan hun karakter of raken ze zoek. Mijn ene zoon is onderwijzer, hij heeft een neus voor gebreken. Een pond is minder dan een kilo, over dat soort dingen droom ik. Ik vraag me weleens af waarom ik dromen zo leuk vind. Van mijn grootmoeder heb ik nog twee foto's, de rest heeft iemand verscheurd bij een verhuizing. Mijn dochter haakt in haar vrije tijd. Ik moet er niet aan denken, mijn vingers zijn te groot. Alles draait om afmetingen. Ik weet best dat dromen me niet armer of rijker maakt, niet slimmer of gezonder. Misschien ben ik ouderwets. Vroeger verzamelde ik schelpen, nu schilder ik huisjes. Aan landhuizen begin ik niet. Flats en kastelen bestaan al in het echt. De meeste duivenmelkers zijn bijgelovig, die zijn streng voor de tijd. Hier zijn allerlei dingen omgedraaid. De tijd is streng voor mij, hoewel woorden eigenaardige waarheden verkondigen. Ik word soms kwaad op de duiven, dan stel ik me aan. Als duiven zich aanstellen, moet je oppassen, wie je ook bent. Kwaad zijn is iets anders dan een slecht humeur hebben. Ik durf niet alles te zeggen, ik verklap geen geheim van een ander. Volgens een van mijn neven kun je beter niet schilderen in een vrolijke bui. Elke familie zit vol gekken. Daarover wisselen duivenmelkers nieuwtjes uit, over de telefoon en bij de duivenvereniging. Duivenmelkers hebben het goed voor met de tijd, daarom zijn ze bijgelovig. Iedereen zijn eigen mensenkennis. Ik hoorde laatst van een vrouw met wie ik op de lagere school heb gezeten dat iedereen zijn eigen verdriet heeft. Ze woont een paar straten verder, boven haar bloemenwinkel. Voor mijn duiven had ze geen belangstelling, ze was er allergisch voor, zei ze. Dat vond ik prachtig, duiven zijn allergisch

[p. 694]

voor bloemen. Ik heb geen kijk op verdriet. Als ik huil, dan huil ik. Natuurlijk heeft een medaille geen twee kanten! Wat een koopman ergens voor geeft, is de maatstaf. Mijn huisjes staan in niemandsland. Er lopen wegen naartoe, of paadjes die begaanbaar zijn. Je moet opletten, meer niet. Binnen spelen zich misschien bijzondere dingen af, misschien is er een kleine optocht of een bijeenkomst van grootgrondbezitters. In elk geval wordt er gevloekt, gescholden en gezwegen. Ik schilder nooit duiven. Ik zou graag meedoen aan een quiz over koningshuizen, van rivieren weet ik niks. Mijn ene zoon is goed in insekten, mijn andere zoon houdt van klaverjassen. Ze verzwijgen veel. Die vrouw van de lagere school houdt haar mond over dingen die iedereen weet. Om fabeltjes kun je lachen. Je hebt mensen die rondbazuinen dat duiven vechtersbazen zijn, die verhuren zich voor feesten en partijen. Ik kijk niet toe wanneer mijn dochter de hokken schoonmaakt. Een enkele keer roept een buurman dat het te vroeg is, dat hij wil slapen. Iedereen maakt herrie. Je humeur bepaalt je opvattingen. Ik heb mijn eigen tanden nog, daar denk ik weleens aan als ik in een museum ben. In de stilte hoor je mooie dingen. Fantasie is een kwestie van het juiste ogenblik, maar ik weet niet wat fantasie is. Je kunt bijna elke beroep wel het oudste beroep van de wereld noemen. Mijn dochter doet aan korfbal. Het is jammer dat ze het middenvak hebben afgeschaft, daar kon je heerlijk dromen. Mijn dochter schiet veel van afstand. Ik snap niet dat schilders soms vertellen wat ze bedoelen. De meeste mensen bedoelen het goed, ze hebben hun redenen en hun moeilijkheden met geld. Ik kan mijn benen in mijn nek leggen, duivenmelkers zijn aan alle kanten lenig. Ik betaal niet voor een muis in mijn eten. Er is maar weinig dat iets aan mijn huisjes verandert. Zeemeerminnen in de winkel, kerels die op hun balkon staan te fluiten, daar wordt groen niet opeens blauw van. Ik heb een waakhond die voor de lol blaft. Daar zegt die buurman niks van. Het is niet eenvoudig om je hoofd erbij te houden, dat gekoer brengt je gauw van de wijs. Iedereen is afhankelijk van het weer. Het ene ogenblik wind ik me op, het volgende ogenblik schilder ik een huisje. Mijn grootmoeder was nooit ziek. Als er iemand hoestte, keek ze nieuwsgierig toe. Met een zieke duif heb ik medelijden, mijn ene zoon lacht erom. Hij vindt duiven stomme beesten die je meteen moet verkopen. In veel kabaal kun je ook mooie dingen horen. Hier in de buurt is geen bos, daarom woon ik hier. Duivenmelkers spreken zichzelf graag tegen, zo winnen ze prijzen en krijgen ze ruzie. Het is helemaal niet waar dat je de natuur in je bloed moet hebben om duivenmelker te kunnen worden. Wijn van rozeblaadjes, die heb ik een paar keer gedronken. Ik

[p. 695]

vind sommige dingen best, andere dingen niet. Je hebt mooie dingen waar je niet te vaak aandacht voor moet hebben. Je hebt ook veel schilders die verklaringen afleggen, vooraf en achteraf. De aarde is bijna rond, op die manier kun je alles verklaren. Eens per jaar ga ik naar het ballet. Vroeger had ik een aquarium om van te dromen, op een dag was ik er te groot voor. Je hebt haast nergens zekerheid over. De ene duif vliegt sierlijker dan de tweede, constateurs bevestigen niet altijd wat je ziet. Misschien is iets een feit wanneer je het een feit noemt. Feiten zeggen weinig, daarvoor verschillen ze te sterk. De aarde mist snelheid, zegt mijn ene zoon. Dat heeft invloed op duiven en feiten. Als ik een huisje schilder, kookt mijn bloed. Dan wordt mijn gezicht rood, mijn linkerhand, mijn rechterhand. Ik heb weleens gedroomd dat ik in een van die huisjes zat te eten met wat duivenmelkers. Ze hadden klachten over het transport en over doping. Ik ben gaan neuriën. Soms win je een beker, soms niks of een auto. Bekers zijn grappig. Als mensen aanbellen om een gekke vraag te stellen, doe ik niet open. Het is ongebruikelijk om zomaar wat te vertellen, meestal wordt er iemand vereerd. Die vrouw met haar bloemenwinkel viel op mannen met witte sokken. Ik krijg het benauwd in de zon, dat heeft met afmetingen te maken. Op mijn verjaardag drink ik alles door elkaar, ik kan er goed tegen. Je hebt ook mensen die zich op hun verjaardag uitsloven voor het bezoek. Ik weet niet of mijn dochter de goedheid zelve is, ik geloof dat ze aan van alles en nog wat twijfelt. Om iets door te hebben hoef je niet na te denken. Duivenmelkers roddelen met veel plezier en inzet, daar zit leergierigheid achter. Met sterrenbeelden kun je verschrikkelijk lachen, net als met de lucht. Ik ben ooit door een man aangesproken die alles wist van huisjes. Volgens hem moest hij kotsen van die van mij, al jarenlang. Hij stonk een uur in de wind. Duivenmelkers dromen van uiteenlopende dingen. Ook van vroeger, toen er vluchtringen werden gepikt en er met eieren werd geschud. Soms slikte een sprinter de vluchtring per ongeluk in, dan moest hij gauw op zijn hoofd gaan staan. Nu zijn er hedendaagse manieren. Duiven hebben een rijke belevingswereld, ondanks hun kuren. Ze beschikken over interessante gegevens, daar doen ze hun voordeel mee. Ik zing liedjes waar de duiven naar luisteren, huisjes zingen weer liedjes voor mij. Ik droom graag over mogelijkheden en gegevens. Op veemarkten is de stemming uitgelaten. Ik sla er geen een over, handen schudden verklaart veel gewoontes. Een goede kermis kan niet zonder zweefmolen.