Apropos
Ik zal proberen redelijk te zijn. Ik zal proberen de beelden van me af te zetten die zich half februari 1993 in mijn hoofd hebben gegrift en me sindsdien geen dag met rust hebben gelaten: de beelden van een tweejarig jongetje dat in een winkelgalerij door twee tienjarige jongens, die zich na een halve dag spijbelen verveelden, werd meegenomen en dat in de daaropvolgende uren door hen werd geduwd, getrapt, geslagen (met de hand, met een steen, met een ijzeren staaf) en dat ten slotte, toen het aan zijn verwondingen was overleden, werd achtergelaten op een verlaten spoorrails, waar een trein het in tweeën reed. Ik probeer redelijk te zijn, maar voel mijn hartslag verdubbelen bij de gedachte aan het misprijzende paternalisme waarmee beschaafd Nederland (kinderrechters, politici, wetenschappers) de Engelse rechters en de Engelse pers hebben veroordeeld. In Nederland, zo zeggen ze eensgezind, kunnen kinderen gelukkig niet voor onbepaalde tijd worden opgesloten, maar hooguit voor een jaar. In Nederland noemt de pers kinderen die zo'n gruwelijke moord op hun geweten hebben gelukkig geen monsters. In Nederland verkondigt de premier gelukkig niet dat het tijd wordt om minder rekening te houden met de misdadigers en meer met de slachtoffers. Nee, want in Nederland gaan we ervan uit dat het verantwoordelijkheidsgevoel van kinderen nog niet voldoende is ontwikkeld en ze daarom nog niet volledig aansprakelijk kunnen worden gesteld voor hun daden. En, nog belangrijker, kinderen zijn nog zeer plooibaar. Daarom moet er alles aan worden gedaan hen alsnog op het rechte pad te krijgen, hoe ver ze hier ook van afgedwaald zijn.
Misschien is dit laatste een redelijke gedachte. Misschien is dit het meest humane uitgangspunt dat denkbaar is. Maar dan geen halve maatregelen. Dan geen limiet stellen aan de periode waarin een peutermoordenaar mag worden vastgehouden: levenslang mag pas in vrijheid worden omgezet wanneer de misdadiger geen misdadiger meer is. En dan niet kinderachtig doen over de therapie, maar alles proberen om van het oude kind een ander mens te maken. Misschien kan hierbij iets worden geleerd van de klinieken in ons land, waar drugsverslaafden van hun vrijheid worden beroofd en tot het uiterste worden vernederd. Doel hiervan is hun persoonlijkheid af te breken, zodat er ruimte vrijkomt voor een nieuwe. Dit lukt maar in zo'n vijftien procent van de gevallen. Dat is weinig, maar nog altijd meer dan met welke andere therapie dan ook die in ons land wordt toegepast. En met kinderen moet dat percentage hoger kunnen worden: ze zijn toch nog zeer plooibaar? - Maarten Steenmeijer
Auteursrechtelijk beschermd