De Gids. Jaargang 150

[p. 398]

Jacobus Bos
De val opwaarts

Verloop van tijd

Aviatiek: kunst van het vliegen
van dier en mens - Vliegkunst.

Van grote voorbeeldige vliegers

hun gedurfde vlucht: albatrossen
fregatvogels ibissen en horden
prachtige gieren en een enkele
mens alsook minder stadse vogels

als stuurwielen walviskaken zalm
etende beren berenjagers ijsco

verkopers vliegkunstenaars

fotografeertoestellen
en een oncontroleerbaar aantal
snelwegen van en naar de oceaan.

Links de oceaan rechts gebergte
en ook op de terugtocht was het

niet omgekeerd. Haviken kraaien

[p. 399]

 

konden evengoed adelaars en

 

condors zijn zoals ook de modder

 

en rotsen hier vierendertig

 

 

 

mensen in zee veegden en de zee

 

nu brult om automobilisten en

 

auto's en onderwijl iedere auto

 

 

 

mobiel een radio is op wielen -

 

Verbijsterd vraagt men zich de

 

eigen somber ogende gelijkenis:

 

 

 

vloog men hier? Foto toont

 

 

 

een eenzame straat stilstaande

 

trein een wielrijder ruggelings

 

gezien en een man die zich van

 

 

 

een muur in de ruimte werpt.

 

Zo een portret waarin een mens

 

zich bewaart als geen ander.

Tussentijd

[p. 400]

 

Boomrijke hellingen een koele zon

 

het hart vol van iemand te paard

 

 

 

afdalen naar zee akkers achter

 

zich latend wilde beken en hun

 

watervallen eveneens eindigend

 

in zee diverse diersoorten tal

 

 

 

loze vogels met niemand bevriend

 

op zoek ook naar niemand slechts

 

 

 

liefde voelend voor de ijle zon

 

 

 

straffe wind en ijskoude golven -

 

Niettemin liet hij het paard gaan

 

kerft een naam in zijn woestenij

 

 

 

woeste oceaan van zand en water.

 

Zelfs de zon gaat hier niet onder

 

zelfs de tijd verslijt niets: de

 

 

 

branding wierp hem terug op het

 

strand zijn vuur lokt zijn paard -

 

 

 

Vergeefs smeekt het paard hem

 

een kogel door het hoofd te jagen.

[p. 401]

Uiteen

Als tijd verstrijkt veranderen
vriendschappen in herinneringen

of minder: beter geheel vergeten
dan slecht herinnerd en liever
in het geheel niet herinnerd. Zo

kan men zich ook niet als droom

zenden naar iemand die men mocht
en die men niet weer wil zien -
Diep ging het hier de hoogte in

en daarna nog dieper nog hoger

en nog ongekender. Bijna bereikt
men meer verwonderd dan verwond
de grond niet meer - Zelden is
iemand groter dan zijn dromen:

iemand die in niemands ogen zich
spiegelt iemand die in arends
vlucht zich losliet in de lucht.

[p. 402]

 

Iemand die zegt niks aan de hand

 

en die tegelijkertijd uit het oog

 

verdwijnt alvorens voor altijd

 

 

 

uit andermans hart zich te bannen

 

 

 

en iemand die niets zegt die ook

 

het afscheid niet wil temmen die

 

meer wil zijn dan de schaduw van

 

 

 

zonlicht en meer dan een marmeren

 

 

 

wond in een marmeren borst op een

 

marmeren tafel een marmeren hart.

De val opwaarts

Landschap doorsneden door een
rivier en verlevendigd met de val

van Icarus - Het absolute vallen
van een zoon van een steen die

[p. 403]

 

men streelt een steen uit heldere

 

hemel: een steen die de zee niet

 

 

 

breekt - Wie vliegt die vliegt

 

 

 

die kan en zal niet nederkeren.

 

Wie vliegt die vliegt: even

 

onbeweeglijk en eeuwig als een

 

 

 

steen in de zon onder water.

De cyclus ‘De val opwaarts’ werd eerder, in De Gids nummer 8, 1986, in een verkeerde lay-out afgedrukt.