betreft het lot van de Javaan. Zelfs Droogstoppel zou tegenwoordig op zijn woorden letten, want hij is zakenman en het is zakelijk gezien zeer onverstandig om te laten merken dat men geen Havelaar is. Idealisme wordt tegenwoordig dik betaald. Tienduizenden verdienen er een dikke boterham mee, in de zachte sector of in de journalistiek.
In deze tijd van groot-humanisme en van massa-menselijkheid is de tegenstelling die Douwes Dekker schiep tussen zijn mooie hoofdpersoon en de lelijke Droogstoppel minder overtuigend. Natuurlijk is zakelijkheid nog verdacht, maar hoe geloofwaardig is dit nu de meeste Sjaalmans eigen huizen bezitten? Dat Droogstoppel in koffie handelde valt nooit meer goed te praten, maar met zijn moderne tegenhanger, de twintigste-eeuwse Sjaalman, is het veel erger gesteld: die verkwanselt zijn emoties om zichzelf maatschappelijk aanzien te verlenen. Een voorbeeld. In de rubriek ‘Dag in dag uit’ van de Volkskrant stond onlangs een misprijzend stukje over de werkgroep Kerk en Samenleving te Bergen op Zoom (kerkdorp Borgvliet) die een variant bedacht had van een op braderieën en jaarmarkten gebruikelijk raadspelletje. Wie het aantal bonen in een zak of het aantal kilo's aan een koe of het aantal liters in een vat raadt, krijgt een prijs. In Bergen op Zoom kon men een fiets winnen als men raadde hoeveel Turken er in dat stadje wonen. Dit nu wekte de heilige verontwaardiging van ‘Dag in dag uit’ op. De redactie vond het heel ondoordacht om de mensen naar het aantal Turken in hun stad te laten raden. De initiatiefnemers werden ter verantwoording geroepen, verdacht gemaakt. Maar wat is er in godsnaam tegen om te weten hoeveel Turken, Surinamers, Chinezen of Marokkanen er in je stad wonen? Is het racistisch om een groep bij de naam te noemen? Wat is er voor lelijks aan het woord Spanjaard? Is kennis van de verschillende groeperingen van onze samenleving iets kwalijks? Wel als de tegenwoordige Sjaalman zijn kans schoon ziet.
Dat sommige mensen in Bergen op Zoom op de vraag naar het aantal Turken het antwoord ‘te veel’ gaven, is een kwestie die wel onze verontwaardiging verdient. Al moeten we bedenken dat men aan rascistische stakkerds niets kan vragen zonder een gemeen antwoord te krijgen. De opbrengst van het raadspel was bedoeld voor... de Turkse samenleving die het geld wilde bestemmen voor een nieuwe gebedsruimte. Wie een dergelijke actie in een kwaad daglicht stelt, die wil misschien al te gretig bewijzen hoe mooi zijn eigen zieleleven is. Zo geweldig humaan, zo uitzonderlijk edel is Sjaalman geworden dat hij het niet meer kan laten om verontwaardigd te zijn. Hij groeit onder onze ogen op tot een monster van schijnheiligheid. Stik in je gevoelens en verdwijn Sjaalman! Leve Droogstoppel!
Auteursrechtelijk beschermd