De Gids. Jaargang 136

[p. 253]

Anoniem bericht uit Kiev over arrestaties in de Oekraïne

Maart 1972^*

Van 12 tot 15 januari werden in een aantal steden van de Sowjet-Unie door organen van de K.G.B. huiszoekingen gehouden. Deze actie vond plaats kort na een zitting van het Politiebureau van het Centrale Comité der Russische Communistische Partij, tijdens welke het besluit werd genomen tot liquidatie van de ‘samizdat’.

Bijzondere aandacht moet worden geschonken aan de gebeurtenissen in de Oekraine, waar de huiszoekingen arrestaties ten gevolge hadden. In dezelfde tijd verscheen in de kranten die uitgegeven worden in het territorium van de Oekrainse Socialistische Sowjetrepubliek een bericht over de arrestatie van de Belg J. de Bosch. Op 11 februari berichtten dezelfde kranten dat in verband met de zaak J. de Bosch en ‘wegens het verrichten van handelingen welke vijandig zijn ten opzichte van de socialistische maatschappij’ I. Svetlitsjny, V. Tsjornovil en Sverstjoek in staat van beschuldiging waren gesteld. I. Svetlitsjny is een literator, die in 1965 uit de Schrijversbond gestoten werd.

Het is reeds nu duidelijk, dat het in voorbereiding zijnde proces wat betreft de mate waarin en de middelen waarmee de zaken verdraaid worden herinneringen oproept aan de processen uit het eind van de dertiger jaren.

De organen van de K.G.B. verspreiden in toenemende mate onder de bevolking geruchten over banden van de gearresteerden met de buitenlandse inlichtingendienst en over bij de gearresteerden gevonden vreemde valuta. Een aandeel in de vuilspuiterij en roddelpraat leverde ook de krant Literatoerna Oekraïna, die in een artikel in het nummer van 21 januari Vjatsjeslav Tsjornovil een gelijkgezinde van S. Karavanski noemt. De logica is helder: S. Karavanski zit in een kamp, V. Tsjomovil heeft dezelfde opvattingen als hij, en hoort daar dus ook thuis. Dit ongeacht het feit dat het onderzoek nog pas een week aan de gang was en de rechtszaak nog ver in het verschiet lag.

Dat betekent dat de veroordeling al een uitgemaakte zaak is, maar naar het karakter ervan kan men slechts gissen. Het is, bij voorbeeld, bekend dat I. Svetlitsjny en enige anderen bedreigd worden met de kogel. Verwanten en bekenden van de gearresteerden worden bedreigd met represailles als de waarheid over het in voorbereiding zijnde proces bekend wordt in het buitenland. Degenen die deze berichten doorgeven zijn in de woorden van de K.G.B.-ers ‘agenten van het wereldimperialisme’.

Bijzonder opmerkelijk is de arrestatie van een lid van de actiegroep voor de Rechten van de Mens^1. in de Sowjet-Unie, Leonid Pljoestsj, enige jaren tevoren ontslagen uit zijn werk. Of hij gerekend zal worden tot de ‘Oekraïnse nationalisten’⁺

* Kopie van het origineel uit AS. (nr. 1088)

1. Correct: Actiegroep voor de verdediging der burgerrechten in de U.S.S.R.

+ 6 maart 1972
Het Sowjetblad Literaturna Gazeta bericht dat gedurende de laatste vijftien jaar de omvang van de borst bij de Sowjetvrouwen met 8 centimeter is toegenomen, de taille met 10 centimeter en de heupen met 7 ½ centimeter.

[p. 254]

of dat men tegen hem een aparte zaak in elkaar zal flansen is niet bekend. Het gevaar bestaat dat Pljoestsj ontoerekeningsvatbaar verklaard zal worden en in een psychiatrische inrichting zal worden geplaatst - een methode van rechtspleging die vaak toegepast wordt op andersdenkenden.

Onder de gearresteerden zijn alleen wat betreft Kiev de volgende personen bekend: Zinovi Antonjoek, Kovalenko^2., Vladimir Raginski, Selezenko^3., Ljoebov Serednjak, Stoes^4., Sjoemoek.

De laatste, maar niet als laatste geplande zetten zijn op dit moment de uitstoting van Ivan Dzjoeba uit de Schrijversbond op 2 maart en de publikatie van een open brief van Zinovija Franko in het dagblad Radjanska Oekraïna van 2 maart.

Onlangs brachten sowjetkranten het gerucht in omloop dat het de op borgtocht vrijgelaten Angela Davis verboden was interviews te geven aan journalisten...^5. Maar niet één van die kranten komt natuurlijk op voor de slachtoffers van de K.G.B., ontwikkelde en lichamelijk niet erg sterke mensen, en het provocerend geschrijf en de heksenjacht van de kranten zullen hun werk doen en mettertijd brede massa's van het sowjetvolk op een dwaalspoor brengen.

Daarom moet ieder wie de idealen der menselijkheid dierbaar zijn alles doen om de onschuldigen te redden.

(vertaling: Annie Gransch)⁺

2. Leonid Kovalenko

3. Leonid Selezenko

4. Vasil Stoes

5. Hier is kennelijk iets weggevallen

+ 13 maart 1972
In de Poolse industriestad Lodz vonden arbeidersbetogingen plaats. In de straten en in de fabrieken werden pamfletten verspreid waarin de nieuwe Poolse leider Gierek wordt beschuldigd van het niet nakomen van beloften gedaan in het voorafgaande jaar, van tolerantie tegenover corruptie van hoogwaardigheidsbekleders in regering en partij, en onmacht tegenover de economische stagnatie.