[A.L. Vos
Het Engels en de spelling (vervolg)]
menten die niet alleen door niet-linguïstisch geschoolden naar voren gebracht zijn. Een vierde verschil is dat de gemoederen van slechts een klein percentage van de bij de Engelse spelling betrokkenen ooit zo verhit raken als men in onze twee kleine landjes wel nuttig en nodig zou achten. De dwaze spelling van het Engels is ook voor de Engelstalige een onuitputtelijke bron van grappen en grollen en menig befaamd auteur is trots op zijn gebrek aan beheersing van de traditionele spelling en voelt zich veilig in de wetenschap dat er bij zijn uitgever iemand zit die niets anders kan dan spellen. Verder heerst er ook bij de hervormers het gezonde besef dat spelling niet identiek met taal is, maar slechts het vehikel van één vorm daarvan en dus niet zo belangrijk. De voorstellen tot hervorming van de laatste vier eeuwen variëren van zeer intelligent tot uiterst onnozel en van radicaal tot gematigd. De argumenten, naar voren gebracht door scherpzinnige taalkundigen, zijn natuurlijk altijd steekhoudend. De bezwaren ingebracht door de tegenstanders van iedere hervorming, zijn dat niet altijd. Ondanks de hierboven gesignaleerde verschillen met de Nederlandse situatie klinken sommige van de bewijsvoeringen voor en tegen ons vertrouwd in de oren.
De hoeveelheid tijd die een kind aan het leren van de chaotische orthografie van zijn moedertaal moet besteden, is onredelijk groot. Dit is het sterkste argument van de voorstanders. Daar wordt tegenover gesteld dat de gehele literatuur ontoegankelijk zou worden zodra een nieuwe spelling ingevoerd was en het herspellen van een zo grote literatuur als de Engelstalige is een kostbare zaak. Een ander argument voor het behoud van de traditionele spelling is dat zij, evenals dat het geval is bij niet-alfabetisch geschreven talen, het mogelijk maakt voor mensen die elkaar niet of nauwelijks verstaan, toch met begrip kennis te nemen van elkaars geschriften. Doordat het Engels het fonologisch principe voor een belangrijk deel heeft losgelaten, heeft het zich geschaard naast talen zoals het Chinees, dat een meestal met de term ‘ideografisch’ aangeduid schrift heeft. ‘Logografisch’ is een betere term, want de karakters duiden woorden, geen begrippen, aan. Het essentiële van de Chinese tekens is echter dat ze niet opgebouwd zijn uit elementen die afzonderlijke fonemen representeren. Het begrip ‘foneem’ kon dan ook alleen maar aan een alfabetisch opgevoed brein ontspruiten. De Chinese tekens worden door sprekers van de verschillende Chinese dialecten, in feite talen, op zeer uiteenlopende wijze fonetisch gerealiseerd. Noord verstaat zuid niet, maar zij schrijven gelijk en kunnen elkaar dus wel lezen. Een soortgelijke situatie vindt men al binnen het kleine gebied van Groot-Brittannië. Een Cockney en een Glaswegian die het sociaal overeenkomstige dialect spreken, verstaan elkaar slechts bij tijd en wijle, maar zij kunnen elkaars in een slecht gespelde taal gestelde, fout gespelde epistels wel lezen. De vrees dat dit grote goed verloren zou gaan bij de invoering van een meer fonologisch gebaseerde Engelse spelling, is ingegeven door het geloof dat iedereen dan zou moeten ‘schrijven zoals hij spreekt’. Dit is
echter geenszins het geval. Zoals hierboven al opgemerkt is, is het mogelijk gebleken een systematische spelling te ontwerpen, die als ‘universeel-Engels’ gehanteerd kan worden. Overigens wordt het voordeel dat het Chinese schrift biedt wel erg duur betaald, als men het grote aantal karakters in aanmerking neemt dat het Chinese kind moet leren voordat het de krant kan lezen.
Het Engelse kind dat via het totale woordbeeld en niet via de samenstellende delen de aan zijn behoefte beantwoordende woordenschat moet leren spellen, verkeert in een vergelijkbaar betreurenswaardige positie.
Andere argumenten voor het behoud van de traditionele, etymologische spelling zijn, dat het kind er zoveel geschiedenis van leert, dat de spelling van de internationale woorden van Griekse, Latijnse en Franse origine zoveel steun biedt bij het aanleren van andere talen, een steun die verloren zou gaan indien deze woorden naar de Engelse uitspraak gespeld zouden worden. Voorts nog dat homofonen in de meeste gevallen grafisch nog onderscheiden kunnen worden (pair/pear/pare; great/grate;peace/piece; meat/meet), waar weer tegenover staat dat de huidige spelling een groot aantal homografen
Auteursrechtelijk beschermd