Ans van Haersolte
Het lege woord, het woord is leegGa naar voetnoot+
Je zit voor het armatuur, het staketsel van betonijzer en kippengaas, waaromheen het beeld in klei moet groeien.
Er is een grote leegte in je. De angst, zich soms uitende in kleine lichamelijke ongemakken: de kosmische angst is er niet meer. Je bent ook niet bang dat het beeld niet zal lukken.
De klei is opgebracht en heel ver, als het ware in een dichte mist, zie je de uiterst vage contouren en het volume van het te worden beeld.
Je zit er voor. Oog in oog met het beeld dat nog geen oog heeft. Want het beeld dat nog geen beeld is, is nu dichterbij gekomen.
Er is een leegte tussen het beeld en jou. Want leegte is ruimte. Een ruimte als er in een beeldengroep is. Want zelf ben je beeld geworden. Er is ook een grote leegte in je. Er zijn nauwlijks bewuste gedachten, laat staan woorden. Het woord is leeg, het lege woord.
Je zit voor het wordende beeld, en je weet dat de leegte moet blijven bestaan. Want er zal een verstandhouding komen tussen het beeld en jou, die alleen kan ontstaan dóór die leegte heen.
Je ziet dat die leegte nooit overbrugd, nooit door je arm overspannen kan worden als je hand de eerste toets aanbrengt.
Je weet ook dat die eerste beweging, die kneep in de klei, eigenlijk het beeld tot beeld maakt. Want uit die eerste beweging volgen eigenlijk alle andere.
Maar je weten is leeg, het heeft geen woord, is je gegeven. De bewegingen worden aangereikt. Er wordt een web geweven; de draden gaan van jouw lichaam uit naar het beeld. Maar de leegte blijft en hangt tussen de fijne draden die jou met het beeld verbinden.
Naarmate het beeld vordert, wordt de ruimte tussen jou en het beeld groter. Het krijgt een eigen leven. Je moet er in steeds groter kringen omheen lopen. Het krijgt een steeds eigener en duidelijker gestalte, wat de ruimte er omheen verruimt, de leegte nog meer ontledigt.
En als je ziet dat het goed is, zijn de ijlste draden van het web praktisch onzichtbaar geworden. De leegte behoeft niet meer aangeduid te worden. Zij is nu volledig.
Het beeld is geboren. Je hebt je eruit teruggenomen. Je hebt geen woord voor het beeld. Ik heb gesproken: het lege woord.
Auteursrechtelijk beschermd