[Commentaar]
Bertrand Russell is dood. Hij heeft ten slotte de wedstrijd met de Franse filosoof Fontenelle (1657-1757) twee jaar te vroeg moeten opgeven. Toch kan rustig worden gesteld, dat geen denker zoveel heeft geschreven als Russell: negenenzestig boeken en ontelbare artikelen. Noch zijn hoge leeftijd, noch zijn produktiecijfers kunnen echter enige indruk geven van zijn werkelijke importantie.
Russells grondslagenonderzoek van de wiskunde, zijn ontwikkeling van een exacte filosofie en zijn historische beschrijving van het filosofisch, wetenschappelijk en politiek denken, hebben beslissende invloed gehad op iedereen die na hem kwam. Er zijn zeer weinig mensen in deze regionen doorgedrongen en bijna niemand van hen kan in zijn schaduw staan.
Ook heeft Russell echter magistraal werk gecreëerd, dat iederéen kan waarderen. Zijn populair-wetenschappelijke en praktisch-ethische geschriften verschaften miljoenen inzicht en morele steun. Ze zijn geschreven in een stijl die hem in 1950 de Nobelprijs voor literatuur bracht.
Zeker het meest bekend zijn Russells politieke activiteiten. Hij steunde de beweging voor vrouwenkiesrecht, kwam in de gevangenis voor zijn oppositie tegen de Engelse politiek die naar de eerste wereldoorlog leidde, bestreed christendom en communisme, was de geweldige motor achter de antinucleaire bewegingen van de Pugwash-conferenties tot de grote straatdemonstraties, trachtte te bemiddelen in de Cuba-crisis en de Indisch-Chinese oorlog, ageerde tegen de Vietnam-politiek van de Verenigde Staten en Groot-Brittannië en richtte het Vietnam-tribunaal op. In deze eeuw had géen nietpoliticus zoveel politieke invloed.
Enkele maanden voor zijn dood werd hem gevraagd een Tsjechoslowakijetribunaal op te richten. Twee maanden voor zijn dood kwam hij met een plan voor een permanent algemeen oorlogstribunaal. Een maand voor zijn dood ondertekende hij een brief aan Sowjet-premier Kosygin, om aan te dringen op de vrijlating van Aleksandr Solzjenitsyn. Enkele dagen voor zijn dood keurde hij de Israëlische politiek in het Midden-Oosten fel af.
Russell was de Leibniz èn de Voitaire van deze eeuw. Hij is in het harnas gestorven. - (Bastiaan Willink) |
|
Auteursrechtelijk beschermd