De zieke mens
Zijn de instinctieve en natuurlijke hartstochten waarlijk gevaarlijk voor de menselijke soort of kennen we daarvan slechts de vorm die door de civilisatie geperverteerd is? Het is niet nodig aan het utopisme van Rousseau te geloven om de stelling van Nietzsche te overpeinzen, dat de verloochening der instincten ons duurder is te staan gekomen dan de aanvaarding ervan ons had kunnen kosten. Het is mogelijk dat een meer positieve houding jegens de seksualiteit, een minder vreesachtige, minder tragische, openhartiger conceptie der natuurlijke hartstochten de mens voor heel wat droefheden zou kunnen bewaren. In het werk van Calderon ontbreekt het Hooglied van de aardse vreugde en het erotische geluk. Maar noch de mens, noch de samenleving kunnen deze missen zonder het gevaar te lopen zichzelf te vernietigen. Het afgedwongen ascetisme dat uithongert staat dicht bij het nihilisme.
(Dissertatie over Calderon, 1951)
Auteursrechtelijk beschermd