De Gids. Jaargang 131

[p. 247]

Nee meneer

Onderstaande briefwisseling tussen de heer R.A. Maandag te Middelburg en het dagblad Het Parool werd ons door de teleurgestelde inzender toegestuurd. De heer Maandag schreef erbij: ‘Ingezonden brieven dienen m.i. betrekking te hebben op berichtgeving en kommentaren van een krant, en dat in kritische zin, met feiten gestaafd, en niet in bevestigende. Maar het lijkt alsof Het Parool zijn eigen mening bevestigd wil zien, en daarom brieven van voor- en tegenstanders opneemt in een verhouding van 10: 1.’ Inderdaad kan men zich niet aan de indruk onttrekken dat Het Parool niet steeds in even grote mate bezwaar heeft tegen ‘emotionele geladenheid’ en het ontbreken van ‘nieuwe argumenten’. Het hangt er maar van af wat de strekking van de ingezonden brieven is en door wie zij ondertekend zijn, getuige het volgende schrijven, dat op 19 maart 1968 in de buiteneditie van Het Parool in de populaire rubriek Maar Meneer werd afgedrukt:
Zaterdagmiddag a.s. grote protestdemonstratie. Loopt allen mee, er zullen spandoeken meegedragen worden met de opschriften: ‘Rudi befehl, wir folgen’, ‘Die Juden in Warschau sind schuld’, ‘Wij bereiden een oorlog voor tegen de oorlogshitsers’, ‘Wij zijn voor de vrije meningsuiting en zullen alle bekken dichtslaan van die anders denken dan wij’, ‘Wij pacifascisten eisen het bloed van Joden en Amerikanen’, ‘Wij eisen vrij ranselen voor de politie in Warschau’.
Amsterdam, G. Ubbels en H.G. Euring

Vietnam

Waarom zet uw medewerker F. Behrendt boven zijn eerste politieke prent in Het Parool ‘Antwoord uit Hanoi’, terwijl zowel volgens Oe Thant als volgens de regeringen van Frankrijk, Zweden en Finland Noord-Vietnam wel wil onderhandelen, maar juist Amerika niet. Waarom deze onwaarheid? Waarom staat Noord-Vietnam in zijn recht? Ten eerste omdat bij de conferentie van Genève in 1954 werd bepaald, dat de demarcatielijn tussen de beide Vietnams ‘in geen geval mag worden geinterpreteerd als een politieke of territoriale grens’. Er is dus geen sprake van echte grensoverschrijdingen. Ten tweede werd bij genoemde conferentie overeengekomen, dat in 1956 democratische verkiezingen in geheel Vietnam gehouden zouden worden. De Amerikaanse en Zuid-Vietnamese regeringen verklaarden op 16 juli 1955 bij monde van Diem, dat zij niet aan de verkiezingen zouden meewerken. Dit werd bevestigd door luitenant-generaal S.T. Williams, van 1956-1960 hoofd der Amerikaanse adviseurs in Vietnam. Amerika wist namelijk, dat bij eerlijke verkiezingen Ho Tsji Minh tot president zou worden gekozen vanwege zijn strijd tegen de Franse onderdrukking en zijn daardoor verkregen populariteit bij de bevolking. Hoe kan ditzelfde Amerika nu beweren voor de democratie te strijden? Hypocrisie. Ho Tsji Minh komt nu zijn recht halen, dat hem in 1956 door de Verenigde Staten onthouden is. Ten derde werd bij de conferentie bepaald, dat er geen buitenlandse militaire steunpunten in Vietnam mogen zijn. Amerika heeft zich hier

[p. 248]

niet aan gehouden. Noord-Vietnam wel. Hoe kunt u verklaren, dat een klein land als Noord-Vietnam zonder buitenlandse troepen kan infiltreren in een groter land, waarin zich bovendien meer dan een half miljoen Amerikanen bevinden, zonder gesteund te worden door de bevolking? De onmogelijkheid kan iedereen begrijpen, als hij wil. Al deze feiten, die niet van communistische maar van Amerikaanse zijde komen, ontbreken in Het Parool. Een terreurdaad van het bevrijdingsfront wordt breed uitgemeten, maar het feit dat Amerikanen enige wijken van Saigon - nota bene hun ‘eigen’ terrein - platgooien met bommenwerpers zonder op de ‘eigen’ burgers te letten, wordt slechts terloops vermeld. Waarom wel protesteren tegen Amerika en niet tegen Rusland, wanneer daar schrijvers gevangen gezet worden, vraagt Het Parool zich af. Omdat ten eerste Rusland een dictatuur is, waarvan niet beter verwacht kan worden. Bovendien heeft Rusland niet die democratische pretenties. Ten tweede en vooral: Amerika is onze bondgenoot in de NAVO. Het is een land waarmee wij ons maar al te vaak identificeren in onze buitenlandse politiek. Het is nuttiger kritiek uit te oefenen op een bondgenoot. Bovendien is er een aanzienlijk kwalitatief en kwantitatief verschil tussen het gevangenzetten van enige schrijvers, hoe schandelijk ook, en het langzaam uitroeien van een heel volk, het behulpzaam zijn bij het vervalsen van verkiezingen (aldus Nederlandse waarnemers) en het opsluiten van alle politieke tegenstanders in Zuid-Vietnam. De schrijvers zijn zeker een protest waard, maar Vietnam is oneindig belangrijker.

R.A. Maandag

Geachte heer Maandag,

Uw brief van 4 maart hebben wij ontvangen en met belangstelling gelezen.

Wij menen echter dat het weinig zin heeft naar aanleiding van een politieke prent te gaan polemiseren in de rubriek Maar Meneer.

Overigens is er over Vietnam reeds veel in deze rubriek geschreven, hetgeen met uw opvattingen overeenstemt. Nieuwe argumenten ontwikkelt u niet.

U niettemin dankend voor uw schrijven,
hoogachtend,
(handtekening onleesbaar)
Red. Maar Meneer

Kwalijk

Er zijn twee mogelijkheden om naast het nieuws redactioneel commentaar te geven. De eerste is een door feiten gestaafde weergave van de eigen mening. De tweede is het schrijven van een stukje dat niet rechtstreeks de eigen mening weergeeft, maar waarin men gelijk tracht te krijgen door de mening van de ander in discrediet te brengen.

Het behaagt de hoofdredactie van Het Parool de laatste tijd de tweede weg te volgen, een weg die zelfs voor een rechts dagblad als Het Parool niet nodig is. Een sterk voorbeeld van deze handelswijze is het commentaar onder het kopje ‘kwalijk’ (8 februari). In enkele alinea's vol valse suggesties wordt hier getracht de lezer te doen geloven, dat tegenstanders van het Amerikaanse optreden in Vietnam allen onverdraagzame lieden zijn, die andersdenkenden onmiddellijk aftuigen. Waarna de lezer de conclusie wordt gelaten dat het Amerikaanse optreden dan ook wel juist zal zijn. Dit alles wordt heel handig gesuggereerd. In het stukje wordt het molesteren van een Vietcong-tegenstander door enkele demonstranten behandeld. Een betreurenswaardig en te veroordelen incident, maar te onbelangrijk om commentaar op te geven. Maar het was koren op de molen van de schrijver; een geschikte aanleiding om te generaliseren en te insinueren. Waar de commentator aanvankelijk nog spreekt over ‘demonstraties tegen het Amerikaanse optreden in Vietnam’, heeft hij het even later al over ‘anti-Amerika-demonstranten’. Een stemmingzaaiende verdraaiing. Verder wordt gesuggereerd, dat alle demonstranten gezamenlijk deze ‘eenzame figuur’ (let op het gebruik van dit adjectief) ‘aftuigden’. Dat nu zou niemand overleven. Het linkse tuig ging tekeer tegen de sympathieke eenling, de under-

[p. 249]

dog. Onthullend is de laatste alinea inderdaad. Hierin worden alle tegenstanders van de Parool-mening op een hoop geveegd met enkele vechtersbazen en de lezer wordt de conclusie in de mond gelegd. Op dezelfde wijze kan bewezen worden dat negers stinken, joden stelen, Arabieren lui zijn en voorstanders van de Amerikaanse politiek moordenaars zijn, omdat zich onder hen respectievelijk een vuilak, dief, luilak of moordenaar bevindt. Maar ja, kwalijk is dan ook een woord dat al jaren opgang maakt onder conservatieve corpsstudenten.

R.A. Maandag

Geachte Heer Maandag,

Uw ingezonden stuk onder de kop ‘Kwalijk’ zal ik niet opnemen. Mijn voornaamste reden daarvoor is, dat Uw stuk van een zo grote emotionele geladenheid is - hetgeen in Uw woordgebruik overduidelijk tot uitdrukking komt - dat ik het geen bijdrage tot enigerlei discussie acht.

Hoogachtend,

Mr. H.W. Sandberg,

Hoofdredacteur