De Gids. Jaargang 130

[p. 239]

Karel Jonckheere
In memoriam

Met mijn jachtgeweer onze kat doodgeschoten
op een halve meter vlak door het hart
ze was vijftien jaar oud
krankzinnig van jongen en te veel naar de mensen te zien.
Tussen denappels ligt ze op haar zij zonder bloed
haar groene ogen met zwarte spleet
schijnen een laatste gunst te vragen:
vertel me nog eens eer ik koud ben
het verhaal van die kat uit Kroatië.

Wat ik hier zeg is niet voor ons bestemd
alleen voor de kat die ik straks zal begraven.
Mocht het toch iemand horen
dat hij het vergeet
en vooral de zwangere vrouwen.

- Je weet Pompon (zo heet onze kat)
dat het bij Zagreb was in Joegoslavië
in de jongste oorlog jij was er nog niet
die andere kat was er wel.
Ze woonde bij een horlogemaker
met staande en hangende klokken en zo
de onze spint trouwens ook eer ze slaat
toen je klein was keek je wat schuwetjes op.

In 41 kwamen Italianen in 't dorp
de klokkenmaker zat met een buks in de bergen
zijn vrouw was in hun huis gebleven
wie die zomerdag de straatdeur binnenkeek
zag haar bomvolle buik
waarboven ze brood stond te snijden
(ik zeg brood maar wat was brood in die tijd).
Aan haar voorschoot twee kleine meisjes
onder de kachel een rieten korf
de moederkat met haar drie kleintjes
ook in oorlogstijd kopen katten nog kinderen.

Het was niet als bij Lorca
a las cinco de la tarde
het was vier uur in de middag.
In Vlaanderen heet zo'n boterham vesperbrood

[p. 240]

 

ook in Sicilië

 

in de radio heb je wel eens van Pietro Mascagni

 

het bravourestukje gehoord Cavaleria Rusticana:

 

te re re ri ra ra ra...

 

 

 

Excuseer me Pompon ik vergeet dat je je warmte verliest.

 

 

 

Vier uur nabij Zagreb een troepje Italiaanse soldaten

 

lanterfantend door het dorp na de siësta.

 

Italië is niet zo veraf ze zijn jong

 

een heeft zo pas voor arts gestudeerd

 

hij weet al iets van het menselijk lichaam

 

vooral als het nieuw en vrouwelijk is

 

minder weet hij over de dood.

 

Ze werpen hun schaduw in de keuken

 

waar de vrouw staat met een mes in de hand

 

niet voor hen maar voor het brood en de kinderen

 

zelfs niet voor de kat jullie eten geen brood.

 

 

 

Mij resten maar een paar minuten meer Pompon

 

dan ben je echt en helemaal dood

 

ik moet je trouwens niet alles herhalen

 

en ik weet dat ik spreek om te vergeten dat ik je schoot.

 

 

 

Wel

 

de soldaten bonden de vrouw op de tafel

 

de jonge legerarts heeft haar buik opengesneden

 

met kennershand de vrucht haars lichaams geplukt

 

een kattejong werd hem overgereikt

 

het grijnzend halfkind werd in de korf gelegd

 

in de schoot van de vrouw werd het katje gestopt

 

en alles weer luchtig dichtgenaaid.

 

 

 

Liever had ik je wat anders verteld

 

maar een kat is een kind en een kind wordt een kat.

 

 

 

In de schemer die bruin is ginds in de heuvels

 

waren drie doden geboren: de moeder het kind en het katje.

 

 

 

Het spijt me Pompon dat ik je moest afmaken

 

waarom ben jij ook krankzinnig geworden.