De Gids. Jaargang 126 (1963)

De Gids. Jaargang 126

(1963)– [tijdschrift] Gids, De– rechtenstatus

Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende



[pagina 322]
Jan F. de Zanger Sebastian Lybeck, Scandinavisch dichter Sebastian Lybeck werd in 1929 in Helsinki geboren. Beide ouders waren Zweedstalige Finnen. Lybeck begon aan verschillende studies - wiskunde aan de academie te Åbo, filosofie en literatuurgeschiedenis aan de universiteit van Helsinki -, die hij niet voltooide, omdat de poëzie en het leven hem meer boeiden. In 1951 verscheen zijn eerste bundel gedichten; sindsdien verschenen nog vier bundels. De hierna volgende vertalingen zijn gekozen uit Lybecks laatste bundel Liten stad vid havet (Kleine stad aan zee; 1963), die evenals zijn voorlaatste bundel Dikter från Lofoten (Gedichten van de Lofoten; 1961) gelijktijdig bij een Finse, een Zweedse en een Noorse uitgever verscheen. We mogen Lybeck wel een typisch Scandinavisch dichter noemen. Niet alleen omdat zijn bundels in drie landen tegelijk worden uitgegeven, omdat hij op verschillende plaatsen in Finland, Zweden en Noorwegen heeft gewoond en omdat hij in alle Scandinavische landen druk bezochte lezingen houdt, maar ook omdat zijn poëzie trekken vertoont die we in de literaturen van die landen telkens weer tegenkomen: een gevoel van verbondenheid met de natuur en de daarin levende echte, natuurlijke mens; een vage romantische drang, die zich uit in beelden van schepen en vissers, uitgestrekte bossen en een ongerepte zee, en in een teruggrijpen naar de kindertijd, waaruit belevenissen geprojecteerd worden in het heden; en een met die romantische drang samenhangende onmiskenbare neiging tot retoriek. Kleine stad aan zee Blauw strand Geel in het stof in een glanzende wolk
[pagina 323]
Boven de markt En daar heb ik ze zien komen De boten Met dezelfde witte snor Als de straatveger En de directeur van de Vissersbank En ik heb de kinderen gevraagd Want kinderen vind je in alle hoeken - Waar kan je hier bier kopen? En zij hebben naar bakboord gewezen En op de uiterste steen van het havenhoofd Heb ik lang gezeten Met een blik van zonnewarmte boven een groene bodem Vissen Weglopende kinderen Een marktplein Een dag Een dag alleen in kleine stadjes Met rook boven de horizon En rinkelend kindergelach Als waren zij alle bierflessen in een mand - Mijn leven, mijn kwetsbare vlucht Een ogenblik staat alles op het spel Ik zou een lichaam willen worden... nu een gat in de orgelpijp van de tijd - mijzelf intomen en een draaikolk worden De zomer is wierook in een gewelf Heldere glazen beelden zijn ingeslapen in de diepe nissen Hoor het koor van de blijde zingenden
[pagina 324]
Hoor de slaande blauwe golven die de stranden vervullen van klokgelui En hoor de witte engelschare jubelen hoog in de wolken met vissen in hun snavels en stormen tussen hun brede gele poten Ik zou een veer willen worden in het kleed dat daar blinkt in de zon - mij krommen en warmte worden Een ogenblik staat alles op het spel Ik zie mijn beeld in de spiegel van de avond Ik zie mijn vleugel in het schrift boven de scheren lenig als de deining waar een visser thuisvaart na goede vangst Ik zie de woorden zich verheffen en in scharen de schemering o Ik zou een glinstering willen worden in deze dauw die huilt tegen het donkere zeil - opstijgen en een vleugelslag worden - De mier kiest de steen uit Hij penseelt met broze antennes De steen verdrinkt in de kracht van de aarde onwrikbaar, zonder ogen - Duizend verlangende bloedverwanten heeft hij Maar geen van hen kan wat hij zelf niet kan - Tienduizend keer zwichten de krachten van hem die verlangt Maar in een ander leven kan de steen door het hart van een mier gedragen worden
[pagina 325]
De dood zocht ons al toen wij nog kinderen waren In dagen van koele verbazing met grote ogen (met een wereld als een afgelegen waterlandschap en een hart bleek van schrijnende pijn) zagen wij hoe de seconden verzameld werden tot witte vorst - Alle koude verkeerde in een streep in vervlochten gebeurtenissen, en als de zon langs gloeiende rotsen streek, en het zand fluisterde bij de eilanden - dan viel zelfs daar de schaduw over het kind De dood was dichtbij Hij zag ons in het gras De eeuwigheid betastte met smalle vingers een tere slaap De tijd stond stil ...de tijd rukte op in jagende stoten tussen de resten van leven - en verborg onze samenhang De dood zocht ons was bezorgd voor ons, toen wij speelden als kinderen

Vorige Volgende

Over dit hoofdstuk/artikel

auteurs

Jan F. de Zanger