De Gids. Jaargang 126

[p. 64]

Leo Vroman
Brief uit Brooklyn - 2

Beste Bert, - Intussen is het lente geworden; de eeuwige winter is weer afgelopen, en nu de eeuwige krantenstaking ook. Vanochtend werd de Sunday Times van ruim zes pond voor onze deur neergelaten. De klap van de bezorging is veel verdiepingen ver te horen. Als je bedenkt dat onze elf- en twaalfjarige kinderen slechts tien van die kranten wegen, besef je hoe betrekkelijk het leven is.

Ook een paar dagen geleden had ik daartoe gelegenheid. Er werd namelijk gedurende het eten opeens dringend gegonsd, en toen we min of meer opendeden verscheen het met blauwgrijs degelijk versierde hoofd van een stevige dame die toch eigenlijk aan het andere uiteinde van de gang woonde. Het zei iets waarvan Tineke eerst dacht dat het was: ‘Would you like to make a million with us? It will only take ten minutes.’ Meteen begreep ze dat het geen million maar, integendeel, een minion was, en ze zei meteen dat het best was. Ze is een keer als kind bij ongeluk griekskatholiek gedoopt en tegelijk weet ze meer door de joodse grondwet verboden handelingen uit haar blote hoofd dan ik ooit zou kunnen uitvoeren met mijn ontaard hebreeuwse lijfje. Kortom, ik dus van bezorgdheid op mergbenen naar dat apartment. De deur stond gelukkig open, en onmiddellijk werd mij door een ditmaal andere dame een allerjoodst petje op het zweethoofd geplant. Voor deze plechtigheid moest blijkbaar de ziel van een pasgestorven grootvader het ontgelden. Aan de muren hingen, maar niet voor de gelegenheid, uit zwarte plastic vervaardigde muzieknoten en ook wulpse bustes van saxofoons en andere toetinstrumenten. De vloertegels en zelfs de vingerafdrukafwerende plakkaten rondom de lichtschakelaars waren ook in iets uitgevoerd. Hetzelfde gold voor alle andere dingen, waarvan er echter niet veel waren. Ik was helaas de eerste minionik of

[p. 65]

hoe dat heet, en had het dan ook bij gebrek aan bidvermogen graag op een lopen gezet, maar de meeste andere mannen en knapen kwamen meteen. De kleinste was tegen de zeventig en keek mij met van achterdocht onmiddellijk ontstoken oogjes aan. Daarop kregen we elk een uiterst klein boekje waar hebreeuws en kiekjes in stonden en achterin achttien kerkhoven en hoe er te komen van uit Manhattan, Bronx, Brooklyn, per auto, trein, bus. Er wordt hier niet veel gefietst. Nu dan, het oude mannetje begon pardoes voor te lezen, in het hebreeuws dan, terwijl de anderen, na kort over de richting van het oosten getwist te hebben, zich met verstrooid of peinzend schijnende houdingen onledig hielden. Een jongeman naast mij, die reeds aan zijn eerste herdershond en zijn tweede vrouw toe is, porde de zoon des huizes met het toch eigenlijk godsdienstig bedoelde pocketboekje in de buik en zei: ‘You drink too much beer,’ daarmee bewijzend dat hij een meer geroutineerde minionaris was dan ik, die krampachtig de kortste weg naar Sleepiday Pastures bleef bestuderen, nagenoeg hardop zelfs. De meest beroofden herhaalden soms een paar woorden uit het gebed, maar ook dat maakte de dood niet belangrijker. Het leek mij daarom geraden maar eens aan de gestorvene te denken, en ik liet dan ook een min of meer ballonvormige verontschuldiging van mijn hart uitgaan die spoedig een doorsnede van ongeveer dertig meter bereikte en toen geluidloos verdampte. Ik had namelijk nooit van de gestorvene gehoord. Enfin, dat is eigenlijk pas echt overlijden. Ik was toch wel blij geholpen te kunnen hebben.

Verder is er weinig merkwaardigs te vertellen. Over een week moet ik naar Atlantic City, waar de Federation (een groep natuurwetenschappelijke verenigingen) zijn jaarlijkse vijfdaagse samenzweringen houdt. Ditmaal worden er meer dan drieduizend lezingen gehouden, waarvan honderd over bloedstolling, en daarvan enige over trombose, en daarvan enige tegelijkertijd uit te kakelen op een platform in een hotel en op een platform in een ontstellend

[p. 66]

groot gebouw, waar ook ongeveer honderd tentoonstellingen van inwendig automatisch schuddende ijskasten, dozen met schijven rondzoemend papier, tafels vol rijen platte handjes die radioactieve uiterst kleine bakjes moeten doorgeven en laten meten door hun meer ernstige radioachtige vierkante vaders, buisjes die HeeftUSomsSchoonmaak-ProblemenProbeerDeze, weggegooid kunnen worden als men daar na gebruik gek genoeg voor is, boeken, andere boeken, Het Zuiverste Keukenzout van de Wereld voor Uw Weefselculturen, Waarom Nog Voor een Technician Betalen voor Uw Aminozuur Analyse, Neem Toch, Weg met die Oude, Laat Ons U eens, Kunt U nu Nog Niet, bezichtigd kunnen worden. Ik heb daar eenmaal per jaar hoofdpijn voor over omdat je ten slotte nooit weet, en na afloop iets anders niet. Gelukkig kan ik de onkosten van mijn inkomen aftrekken voor de belasting. Dat heb ik gisteravond namelijk op een stoel in het kantoor van een accountant ook kunnen zitten doen. Belastingtijd! Woepie. Tineke had een boekje vol papieren vol met haar zacht geschrijf meegenomen: Voekskraut, Qneiedo; Bigenkoef pugs f 2000 (nou faxabu?), en onder andere daarmee zat ze naast mij. De formulieren kunnen door vergeetgragen zoals ik namelijk slechts met gekruiste ogen worden ingevuld, en het is dan ook een jaarlijks genot om een of ander telziek mannetje te laten noteren, achter: indien a groter dan regel drie onder b maar niet meer dan 500 dollar lager dan boven regel c onder twee, schrijf ja en sluit apart vel in waarop het bedoelde getal wordt verklaard, waaronder met 4 ml kippebloed neen geplaatst dient te worden aftrek slachtgeld per voorpand kwartgebruik. Toen het mannetje alles wist wat ik niet zelfstandig bij ongeluk thuis had laten liggen, gingen we nog een kamer dieper het nachtelijke doodstille kantoor binnen om daar een dik kereltje een testament voor ons te doen opbouwen. Zo iets hadden we namelijk nog nooit gedaan en hoeft toch ook niet dodelijker te zijn dan iets anders, al was het ook erg stil. Ook buiten was niets te horen. De oceaan was niet ver weg, en het is

[p. 67]

nog zo vroeg in de lente dat alle bomen zacht getinte mist bevatten in de geaderde bekers door hun takken en twijgen gevormd. Tineke zat weer naast mij, en tegen de hier wat lichter gele achtergrond was nu haar lange zware zwarte mantel nog meer kegelvormig. Daarop leek haar gaaf teakhouten onvervangbaar hoofd nog onvernietigbaar, het zwart van haar haar slechts hier en daar door het vele strelen en het weer tot blank staal gepolijst.

Dank je voor je felicitatiebrief, Bert; op het ogenblik ben ik inderdaad jarig. Nee, ik voel mij er niet ouder van dan dagelijks, ongeveer drie minuten ouder per dag. Ik vind verjaardagen meer een refrein vormen dat het geheel eerder vertraagt of vervreemdt dan versnelt.

Kom, aan dat hier op een stoel zitten met mijn knieën helemaal vooraan terwijl ik blijkbaar via het zachte binnenhoofd mijn tanige vingers kleine symbolen in het uitgewalste papier doe persen waarvan de betekenis voor honderden Hollanders niet anders is dan dat een onbekende een geheel aantal jaren geleden en waarom ook niet geboren is moet vind ik nu maar eens een einde komen hèhè dag hoor. - Leo.

Brooklyn, 7 april 1963