De Gids. Jaargang 119

[p. 1]

[Tweede deel]

Leo Vroman
Een uitzicht in de nacht

Sta op.
De oude namen
gaan verhuizen.
Open de ramen.
Hoor ze suizen.

Ik sta ginds op de boeg.
De ballast lispelt luid.
In wil de haven uit,
maar het is nog te vroeg.

De vloed is nog te hoog:
de golven staan nog vol water
onder hun vliezen; later
zullen ze hol zijn en droog
als golvend cellophaan.
Ik zie onder luchtbellen
al een andere oceaan
van welvende glasvellen
die mee uitbuiken en ingaan.

Een stroom van jassengoed
hangt nog half uit de loods,
en in de lucht is iets groots
dat ook mee moet.

De kaaiwerkers beuken
de materie uit de dingen.
En uit de verstekelingen
schrapen zij rafels en reuken,

want de oceaan
heeft een tedere huid.
Eén scheur, en er spuit
oud licht van de maan

[p. 2]

 

en de sterren uit

 

als een sierdoodsbom,

 

een pijnboom van glas,

 

een toren van gas.

 

Ikzelf heb daarom

 

mijn giechelende organen

 

in een doosje met etiket

 

- lunch voor de douane -

 

erop, aan de kade gezet.

 

 

 

Denk ik nu aan het weleer,

 

en aan het waarom, waarom,

 

dan draai ik mij langzaam om

 

en zie ver het land in weer

 

dat roerloze gewemel

 

altijd nog in die regen

 

trager en trager bewegen

 

onder verkleinde hemel.

 

 

 

Wreed land, waar dode mannen

 

door de nog niet verganen

 

worden misverstaan en

 

verbannen, ja verbannen.

 

 

 

Wereld, wereld van mij,

 

waar houd ik toch zo van,

 

dat ik je aarde kan

 

verknuffelen tot klei,

 

 

 

dat ik je zwaarte moet wensen

 

in tonnen, tonnen zand,

 

warm als van een mensen-

 

lijf zonder weerstand,

 

 

 

of gras wil, eindeloos hoog,

 

om stil in op te lossen.

 

Of eeuwig dreunende bossen.

 

Of lucht -

[p. 3]

 

Maar ik ben tot kind en dwerg en

 

tot een gerucht verkleindnoot,

 

een echo langs de bergen

 

die in een dal verdwijnt.

 

 

 

Wie dekens van zich gooien

 

en gillende ontwaken

 

zien in hun onderlaken

 

maar spellen niet mijn plooien:

 

 

 

‘O had ik de kracht

 

om na mijn vergaan

 

uit meer te bestaan

 

dan deze nacht,

 

een werveling, windstilte

 

die zich nog onderscheidt

 

van duisternis en kilte

 

door onaantoonbaarheid,

 

dan zat het zonlicht

 

op je schoot

 

heel warm, heel dicht

 

bij je dood.’

 

 

 

Maar keert een mug

 

geen ogenblik

 

gestorven terug,

 

waardoor dan ik,

 

die minder heb

 

dan een stoffige lus

 

oud spinneweb?

 

Vaarwel dus,

 

 

 

de kabeltros

 

is doorgerot.

 

Het schip is los.

 

Vaarwel, tot

 

ziens, waarheid,

 

beeld van rook.

[p. 4]

 

Kom, waai mij, tijd,

 

kronkel mij ook.

 

 

 

(Kijk, de schoorsteen

 

stijgt weg en een van de

 

lange scheepswanden

 

zeilt heen.)

 

 

 

Er is buiten niets.

 

Je droomde het.

 

Ga terug in bed,

 

en eet of lees iets.

 

 

 

Voor graag bekusten

 

is hier een zoen.

 

Meer kan ik niet doen.

 

Wel te rusten.