De Gids. Jaargang 119

[p. 266]

Herman van den Bergh

Herdenkend Romano G.

Even, een zonnestraal die ons verbond
een lauwe straal tussen de heuveltoppen -
de druppel van je naam tegen den einder
maakte de najaarsmorgen van kristal.
Nu gutst de regen uit verwoeste hemel
en zet mijn muildier toornige oren op;
en rijdend boven puin, boven het wrakhout
der jaren, tekent 't denken de omtrek uit
van onze wereld, schoon alleen waar ze eindigt
temidden nieuwe dingen ons verborgen,
schoon louter naar 't geloof, want wat wij zagen
was stof en onorde, was boze lucht
die smetting lei op het gebelgde vlees:
de geest, verbaasd, raakt ongewis de schaduw,
draait om elk voorwerp heen en aarzelt niet
maar maakt ook dit mishandeld dal tot 't zijne,
hervindt de plaatsen zoet door de gewoonte.
Een troost dit, in den droom en door de raadsels
Romano? - hachelijke reis is de onze
in 't duister, maar wij moeten ze volbrengen,
reis naar de diepte die geen antwoord heeft
en, zo geen heil, althans symbolen biedt
of zelfs die niet, een weg toch naar 't betreuren,
hoefsporen heugenis, weefwerk van tekens
die 't leven onderschragen, het ontcijfren
met hun vergrijsd geduldig alfabet.

Even, een zonnestraal van jou tot mij
en de stem die je had, Romano, op aarde
begint weer drupsgewijs in mij te bloeden,
een dunne wasem op de herinnering -
en wat ze jou verwijt, dat is je dood.

[p. 267]

Finale

 

Ze hebben uw doden beroofd

 

van hun laatste walmende lamp:

 

een opalen vlies van damp

 

heeft de oranjegaarden gedoofd.

 

 

 

Zeetijd wijst de klok van het hart,

 

zeewater en bloed zijn één:

 

om wat kusten lopen wij heen

 

in een vaart die de tijden tart?

 

 

 

Ach ook tijd van schuim heeft zijn eind:

 

hoor zijn verre katarakt,

 

hoor de val die zijn treden hakt

 

in een diep dat uw angsten dodijnt.

 

 

 

Maar wij - slapen kunnen wij niet

 

zelfs de kinderhoofden ten spijt

 

die aan onze borst zijn gevlijd,

 

neen slapen zullen wij niet:

 

 

 

Er is achter daglicht dat schuilt

 

tussen schuim en diepte en damp

 

een sirene van wereldramp

 

die voorbij onze vensters huilt.

 

 

 

Een krater verliest zich in ros-

 

zwarte stroom van obsidiaan:

 

zij die steeds weer verdrinken gaan

 

late' uw oogleden niet meer los.

 

 

 

Men heeft uwe doden beroofd

 

van hun laatste spetterlicht:

 

wij zagen het laatste gezicht

 

wij hebben vergeefs geloofd.