De Gids. Jaargang 115

[p. 428]

Kort commentaar

Leest minder Dickens

Ieder weet dat bij de uitgeversmaatschappij ‘Het Spectrum’ te Utrecht op het ogenblik de verzamelde werken van Charles Dickens verschijnen in handige, uitstekend verzorgde deeltjes, die voor wat men een spotprijsje noemt te verkrijgen zijn. Deze editie is een uitgeversprestatie, die na de oorlog in Nederland nauwelijks haar weerga vindt en het is dan ook te begrijpen dat ‘Het Spectrum’ bij de propaganda voor deze uitgave van alle kanten sympathie en steun ondervonden heeft. Er zijn bijeenkomsten belegd, waar vooraanstaande auteurs aan het woord kwamen, de kranten hebben vol gestaan over deze Dickens-editie en ook de radio heeft een royale duit in het zakje gedaan, alles ter bevordering van de verkoop van die millioenen letters.

Was dat allemaal niet het geval geweest, we zouden het zeker niet gewaagd hebben om hier op een fatale kant van deze Dickens-revival te wijzen. Is Dickens het waard, vragen we ons dan in de eerste plaats af, is Dickens het waard: al dat papier, al die drukkerscapaciteit, al die energie van vertalers, typografen en boekverkopers? Ja, natuurlijk is Dickens het waard en er is heel wat lectuur te noemen waaraan we de boekverkoper met minder voldoening zijn krachten zien wijden. Maar toch, wanneer we een radio-spreker geestdriftig horen vertellen, dat hij in de trein ettelijke studenten in een Dickens-deeltje zag lezen en dat zijn oudste dochter verklaard had, iedere avond in bed nog een uurtje met Dickens' helden te verkeren - want daarna ‘sliep ze zo lekker’ - dan vragen we ons af of al die capaciteit, ook van de lezer, niet een betere zaak waard zou zijn? En ook dan moeten we ja zeggen: veel van de aandacht, de bekwaamheid, het geld, thans aan Dickens besteed, wordt dat ten koste van de levende litteratuur, ten koste van die boeken waarin actuele problematiek aan de orde gesteld wordt, ten koste van jongeren die tevergeefs aan het woord trachten te komen. Dat is de minder plezierige kant van deze Dickensrevival.

J.R.

‘De Gids’ en de Best Verzorgde Viftig Boeken 1951

Met een compliment aan de uitgever mag hier wel medegedeeld worden, dat de jury, benoemd door de Commissie voor de Propaganda van het Nederlandse Boek om de ‘Best verzorgde vijftig Boeken’ van het jaar 1951 aan te wijzen, eervol vermeld heeft het Italië-nummer van de Gids en wel met het oog op het door G. Douwe ontworpen omslag.

J.R.