De Gids. Jaargang 113

[p. 342]

Bert Voeten
In memoriam matris

I

Ik was toen nog een matroos
in een blauwe broek van het water
en mijn vader was kapitein
mijn vader had vier harpoenen
en een pijp met negertabak
en laarzen tot aan zijn knieën
en ik pruimde zoethout en spuwde
en haalde de trossen in
wij voeren op grote boten
luid toeterend door de straten
wij zeilden langs buitensingels
en ik sprong het eerst aan land
wij liepen door lange gangen
over bruine glimmende vloeren
en het rook naar de zee maar anders
ik voelde mij zeeziek worden
vrouwen met slepende rokken
schepen met doffe rompen
voeren voorbij en witte
tafels op rubberwielen
schoven zijgangen in
overal waren glazen
deuren en lichtsignalen
en gepraat als van onder water

[p. 343]

 

ik voelde mij zeeziek worden

 

‘Kom maar hier’ zei mijn moeder

 

zij lag in een groot wit schip

 

haar handen over de reling

 

‘Waarom lach je niet?’ vroeg ik

 

‘ik wou dat ik ook zo'n schip had

 

ik zou naar amerika varen

 

laten we walvissen vangen!’

 

maar ze wilde toen niet mijn moeder

 

ik zei ‘Als je nu niet meedoet

 

neem ik je nooit meer uit varen’

 

‘Morgen misschien’ zei mijn moeder

 

maar morgen kende haar niet.

 

 

 

II

 

 

 

Morgen was zon en melkbrood

 

en thee die koud werd en mannen

 

met zwarte jassen en brieven

 

met zwarte randen en vragen

 

‘Gaan we vandaag weer varen?’

 

en de hand met de witte zakdoek

 

de hand op mijn hoofd de handen

 

over de reling van stoelen

 

de stille hand naast het bord

 

Morgen was buiten spelen

 

in een andere straat dan anders

 

voor ramen met rolgordijnen

 

en morgen was boodschappen doen

 

en kijken van vrouwenogen

 

en zachter dan praten anders

 

vader die telkens hoestte

 

de geur van kamfer en bloemen

 

in een kamer die donker bleef

 

een kamer die ik niet kende

 

Morgen was tòch gaan varen

 

langs de zonnige buitensingels

[p. 344]

 

en ik die het eerst aan land ging

 

ik die de tuin in holde

 

met mijn zakken boordevol kiezels

 

Morgen was gras en grintpad

 

en asters en appelbomen

 

de zwarte broek van mijn vader

 

een vrouw met een witte kap op

 

en morgen een gele schuur

 

een deur die kraakte een laken

 

morgen mijn moeder slapend

 

in een smal schip mijn moeder

 

slapende achterover -

 

‘Wil ze nu weer niet spelen?’

 

‘Morgen misschien’ zei mijn vader

 

maar morgen kende haar niet

 

zoals ík haar gekend had.