De Gids. Jaargang 103

[p. 209]

Aanteekeningen en opmerkingen

Iets over de techniek van het citeeren

Eenigszins zeldzame werken in bibliotheken op te sporen vormt gewoonlijk een moeizaam en tijdroovend bedrijf. Aanvraagbriefjes kunnen vaak weken lang circuleeren, om dan, overdekt met teleurstellende stempels en ontkennende bijschriften, bij den afzender terug te keeren; en ook wanneer ze onderweg doel treffen, is er meestal een aanzienlijk tijdverlies ontstaan.

Het is waar, dat dit bezwaar in den tegenwoordigen tijd tot op zekere hoogte ondervangen wordt, doordat de Centrale Catalogus van de Koninklijke Bibliotheek zijn voltooiing begint te naderen. Een aanvrage om een werk, dat in dezen Catalogus vermeld blijkt te staan, wordt door de K.B. nog denzelfden dag doorgezonden aan de boekerij, die het bezit en men krijgt het zoodoende ongeveer even snel in handen, als wanneer men zich rechtstreeks tot het juiste adres had gewend.

Toch zal het nooit mogelijk zijn, langs dezen weg alle moeilijkheden op te heffen. Wanneer immers een werk in den Centralen Catalogus niet vermeld staat, behoeft dit niet noodzakelijk te beteekenen, dat het in geen enkele bibliotheek van ons land te vinden is. De K.B. kan immers nooit onmiddellijk op de hoogte zijn van alle nieuwe aanwinsten van andere instellingen; zij zendt daarom aanvragen om werken, die in den Centralen Catalogus niet voorkomen, toch nog weer bij alle openbare bibliotheken rond met het gewone gevolg: steeds oponthoud; vaak teleurstelling.

Men kan niet hopen, dit bezwaar ooit geheel te ondervangen. Ongetwijfeld zou het echter tot kleineren omvang kunnen worden teruggebracht, wanneer alle wetenschappelijke auteurs een be-

[p. 210]

paalde gewoonte inzake de techniek van het citeeren wilden aanvaarden, die men tot dusver slechts sporadisch in practijk ziet brengen en die toch zoo voor de hand liggend is, dat men zou meenen, spontane toepassing reeds lang te hebben mogen verwachten. Zij bestaat hierin, dat men niet alleen, zooals de goede vormen vereischen, volledig den naam van den schrijver en den titel van het aangehaalde werk opgeeft, benevens plaats en jaartal van verschijning (eventueel nog aangevuld met den naam van den uitgever), maar dat men, voor het geval, dat het werk uit een binnen- of buitenlandsche bibliotheek afkomstig is èn het tevens niet geacht kan worden, vrijwel overal beschikbaar te zijn, erbij vermeldt, uit welke boekerij men het geleend heeft. Wie een aldus aangehaald werk wil raadplegen - hoe vaak geeft niet juist het lezen van een citaat daartoe aanleiding - weet nu onmiddellijk, waar hij het kan vinden.

Voorbeelden van het practische nut, dat het volgen van deze gedragslijn voor den gebruiker van een boek met zich mee brengt, zal ieder, die ooit met betrekkelijk zeldzame werken te maken heeft, in overvloed kunnen aanhalen; dat er bezwaren tegen zouden bestaan, is moeilijk aan te nemen.

E.J.D.