De Gids. Jaargang 100

[p. 253]

Buitenlandsch overzicht

Varia. - Koning George.
21 Januari 1936

Op Eden is de keus gevallen; de evenwichtigheid der Britsche politiek is daarmede hersteld. Laval heeft bonne mine à mauvais jeu moeten maken; Paul Reynaud heeft hem de duimschroeven aangedraaid, en slechts met 296 tegen 276 stemmen heeft Laval het gehouden. Intusschen was een Zweedsche ambulance door de Italianen met bommen bestrooid, ‘omdat het hospitaal vermoed was een dekmantel te zijn’; drie dooden.

Het wetsontwerp dat Roosevelt de bevoegdheid geeft een embargo op te leggen op oorlogsmaterialen, is een versterking der Volkenbondspolitiek. Het denkbeeld dat de leer van Amerika's onzijdigheid zonder uitzondering moet worden toegepast op alle oorlogvoerenden, aanvaller zoo goed als slachtoffer, lijkt op het eerste gezicht ontmoedigend; er is echter een afwijking van deze leer mogelijk, daar het congres met toestemming van den president anders kan beslissen.

Te Londen daagt de Vlootconferentie, die Japan geen genoegen geeft. Amerika heeft voorgesteld categorie op categorie te verminderen, doch Japan blijft een totale maximumtonnage verlangen die iedere staat aanwenden mag zooals hij dit verkiest. De Japansche delegatie houdt aan haar eischen vast, en heeft de conferentie verlaten, een waarnemer achterlatende.

Den 15den Januari heeft het Britsche kabinet een zitting aan het petroleum-embargo gewijd. Het heeft besloten te onderzoeken of dit embargo kan worden gesteund, hetgeen de internationale verhouding wenschelijk maakt. Dit onderzoek zal bij den eerst-

[p. 254]

komenden Volkenbondsraad worden ingesteld door Eden, die daarna rapport zal uitbrengen. De Britsche regeering wacht op de inwerkingtreding van de Amerikaansche neutraliteitswet, alvorens een reeks van vragen zullen moeten worden opgelost. De Fransche binnenlandsche toestand blijft onzeker.

Koning George V is eenige minuten voor middernacht op 20 Januari overleden. Zijn regeering is vol zorgen geweest. Toen hij Eduard VII opvolgde moest hij een pijnlijk besluit nemen dat vermeden kon worden door het toegeven van het Hoogerhuis, zooals tijdens de regeering van Willem IV de Lords hadden toegegeven. De tweede groote crisis was Ierland. De derde was die waarbij het Britsche Rijk op het spel stond. In 1921 de mijnwerkersstaking, vijf jaar later de algemeene staking. De uitgroei tot het gemeenebest der Britsche Natiën. Ottawa en het verlaten van den gouden standaard; de nationale regeering. Een gevuld geheel.

De Koning heeft al deze wisselingen verduurd. Zijn gelijkwaardig humeur heeft nimmer afgelaten. De aartsbisschop van Canterbury heeft hem, in de beproeving, bijstand verleend. Hij is een waardig Koning geweest.

C.