Binnenlandsch overzicht
Cort van der Linden
15 Juli J935
De overleden staatsman is er groot op gegaan, dat hij bij het uitbreken van den wereldoorlog de toebereidselen tot een grondwetsherziening, die algemeen mannenkiesrecht, de mogelijkheid van vrouwenkiesrecht, en de onderwijspacificatie brengen moest, niet heeft doen staken. Hij had voorzien, zeide hij eens in een interview, dat op de oorlogsperiode revolutiegevaar moest volgen, en wilde de revolutie vóór blijven. Door de grondwetsherziening - 1917 werd de aanleiding tot revolutie tijdig weggenomen.
Eén ding staat dan toch wel geheel en al buiten deze consideratiën: de evenredige vertegenwoordiging, waartoe Cort van der Linden 13 November 1913 een staatscommissie-Oppenheim instelde, die 24 Mei 1914 verslag uitbracht. Dat er in November '18 in Nederland revolutie zou zijn uitgebroken als de grondwetsherziening van het vorige jaar eens geen evenredige vertegenwoordiging had voorgeschreven, zou kwalijk zijn vol te houden.
Huizinga, in de herziene uitgave van Nederlands Geestesmerk, noemt de leer waaruit de evenredige vertegenwoordiging voortsproot de ultra-rationeele. Het is niet te loochenen dat Cort van der Linden daarin bevangen is geweest met alle markante Nederlanders van zijn tijd, van Houten uitgezonderd. Ondanks deze (genereuse) vergissing, ja misschien wel mede omdat hij er zich aan overgeven kon, zal men zich Cort van der Linden blijven herinneren. Hij kon zich boven de Nederlandsche partijen plaatsen en is nadat hij dit eenmaal gedaan had, eigenlijk nooit meer tot hun peil teruggezonken. Staatslieden van wie men dit zeggen kan hebben wij nooit te veel.
C.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd