De Gids. Jaargang 99

[p. 41]

Van drie Antwerpsche dooven

Gij zult mij niet willen gelooven
Wanneer ik het rustig vertel,
Maar ik zweer bij den hemel hierboven
En bij hier beneden de hel:
In Antwerpen waren drie dooven
Die verstaan u vandaag heel wel.

Hoort hoe dit wonder geschied is
Op een Zondag kort vóór den Advent,
Mijn oom, die een vroom Jesuïet is,
Bedreven in 't Oud Testament,
Staat u borg, dat er niets in dit lied is
Verzonnen, versierd of geschend.

Drie dooven die kwamen tezamen:
Jan Been uit het Schipperskwartier,
De Suus van den Kwaden Amen
- Zijn vader was koster in Lier -
En Nol met de matglazen ramen,
Op de Vogelenmarkt herbergier.

Zij hadden malkander gevonden
Voor 't bureel van de Kleine Gazet,
Waar zij alle drie elken dag stonden
Te lezen wat buiten gezet,
Maar omdat zij elkaar niet verstonden
Had geen op den ander gelet.

Zij bemerkten elkaar voor het eerste
Na Koning Albert zijnen dood.

[p. 42]

 

De Suus - want die was de geleerdste -

 

Dacht: een volks-oploop komt er, en groot!

 

Hij duchtte 't gedrang om het zeerste

 

En wenkte hen: gaat op den loop!

 

 

 

Zij vluchtten hem na tot de kade,

 

Stijf hollend in éénen ruk;

 

Schoon er niet werd gelost of geladen

 

Was het hier bij het water toch druk.

 

In de zon op de Promenade

 

Zoekt menig man 's Zondags geluk.

 

 

 

Zij spraken geen woord, doch zij keken

 

Elkander, drie dooven, strak aan.

 

Dan behoefden zij niet veel te spreken

 

Om toch elkaars zin te verstaan.

 

De Suus gaf om twee uur een teeken:

 

't Is tijd om naar huis toe te gaan.

 

 

 

Doch het weer was zoo zacht en de Schelde

 

Lag zoo rimpelloos blank in de zon

 

Het was of een stem hun vertelde

 

Dat er weldra een wonder begon,

 

En ach, dooven genieten zoo zelden

 

De zachte muziek van de zon.

 

 

 

De Koning was dood. Alle klokken

 

Bimbomden dien dag in de stad.

 

Van den Ouden Godt tot de Dokken

 

Was geen klok, die geen rouwklanken had

 

Om ze neder te sneeuwen als vlokken

 

Verdriet over straat, plein en pad.

 

 

 

Jan Been is begonnen te zingen

 

Met zelzaam hoog stemgeluid:

 

‘Ach, wij stokdoove stervelingen,

 

Wij leven ons leven hier uit

 

Tusschen duizendenderlei schoone dingen

 

En wij weten niet, wat het beduidt!

[p. 43]

 

Wij zien al die anderen loopen

 

Rondom ons, lichthoorig en blij!

 

Wat mogen wij meer van hen hopen

 

Dan een druppeltje medelij?

 

Bij geen dokter kunnen wij koopen

 

Het geluk van te hooren als zij.’

 

 

 

De twee anderen zagen met oogen,

 

Verwilderd van stomme schrik,

 

Hoe de zingende lippen bewogen

 

En ze dachten: ‘zong hij of zong ik?

 

Want ik heb toch mijzelf niet bedrogen:

 

Dat lied was mijn zielseigen snik!’

 

 

 

Toen riep Nol opeens uit: ‘Ik kan hooren!’

 

En de Suus verstond wat hij zei:

 

Jan Been wees verdwaasd naar den toren:

 

‘Dat altijd maar bonzen doet hij!’

 

Niets was hun gelijk als te voren

 

Zij hoorden wat ik hoor of gij.

 

 

 

Dat ze er zéér gelukkig mee waren

 

Begrijpt gij, wanneer gij dit leest.

 

Zij waren in al hunne jaren

 

Nog nooit zoo tevreden geweest

 

En zij baden, dat God hun zou sparen

 

Dien klaren luist'renden geest.

 

 

 

Dit wonder vernamen veel lieden.

 

Die kwamen en spraken hen aan.

 

Zij moesten hun vrienden ontvlieden

 

Om niet in 't gedrang te vergaan,

 

En zij hoorden geregeld het zieden

 

Der stad als een angstig orkaan.

 

 

 

Zij hoorden het honderduit praten

 

Der dwazen, die overal zijn,

 

Het luide rumoer van de straten,

 

't Lawijt achter ieder gordijn.

[p. 44]

 

Het geweld uit alle hoeken en gaten

 

Doordaverde hen als een pijn.

 

 

 

Zij hoorden nu alles gebeuren

 

Wat te voren het oog alleen zag.

 

Hoe scherp gillen menschen die treuren,

 

Hoe hard en gemeen klinkt een lach!

 

Hun trommelvlies dreigde te scheuren

 

In dien eeuwigen doemenisdag.

 

 

 

Bang vluchtten zij weg naar het Zuiden

 

En ze zijn hier niet wedergezien,

 

Hun angst voor de vele geluiden

 

Vergalde hun het leven misschien.

 

Ach, aan dingen, die nooit iets beduiden

 

Verdoen wij ons hooren en zien.

 

 

 

Nu behoeft gij mij niet te gelooven

 

Al weet ik goed, wat ik vertel,

 

Maar ik zweer bij den hemel hierboven

 

En bij hierbeneden de hel:

 

Het gelukkigst zijn blinden en dooven

 

In 's werelds luidruchtig bestel.

 

 

 

Wat ginds aan de Schelde geschied is

 

Op een Zondag kort vóór den Advent,

 

Zegt mijn oom, die een vroom Jesuïet is

 

Bevestigt het Oud Testament:

 

‘Welzalig de wijze, die niet is

 

Gehecht aan wat oor en oog kent’.

 

 

 

Anton van Duinkerken